Dürzi: Bir Din ve Topluluk
İngilizce Anlamı: Druze
Türkçe Anlamı: Dürzi
Giriş
Dürziler, Orta Doğu’da yaşayan gizemli ve az bilinen bir dini ve etnik topluluktur. İslam’ın bir kolu olarak kabul edilseler de, kendilerini Müslüman olarak tanımlamazlar. Dürziler, kendilerine özgü inançları, gelenekleri ve toplumsal yapısıyla benzersiz bir topluluktur.
Tarihçe
Dürzi dini, 11. yüzyılda Mısır’da ortaya çıkmıştır. Kurucusu, Fatımi halifesi El-Hakim bi-Emrillah’ın veziri olan Dürzi adında bir kişidir. Dürzi, El-Hakim’in ilahi bir figür olduğuna ve kendisinin Tanrı’nın son peygamberi olduğuna inanıyordu.
Dürzi dini, El-Hakim’in 1021’de ortadan kaybolmasının ardından hızla yayıldı. Dürziler, Suriye, Lübnan, İsrail ve Ürdün’e göç ederek bu bölgelerde yerleştiler.
İnançlar
Dürzi dini, İslam’ın Şii kolundan etkilenmiştir, ancak kendine özgü inançları vardır. Dürziler, tek bir Tanrı’ya inanırlar ve El-Hakim’i Tanrı’nın son peygamberi olarak kabul ederler. Ayrıca, yedi peygamberin (Hikmet, Akıl, Ruh, Kelime, İrade, Emir ve Hukuk) ve beş akıl hocasının (Salman el-Farisi, Mukanna, Hamza ibn Ali, Beyazid Bistami ve Nasır-i Husrev) varlığına inanırlar.
Dürziler, reenkarnasyona inanırlar ve ruhun ölümden sonra başka bir bedende yeniden doğduğuna inanırlar. Ayrıca, gizliliğe büyük önem verirler ve inançlarını dışarıdan insanlarla paylaşmazlar.
Toplumsal Yapı
Dürzi toplumu, katı bir hiyerarşik yapıya sahiptir. Toplum, şeyhler (dini liderler), akıllar (dünyevi liderler) ve cemaat (sıradan üyeler) olmak üzere üç sınıfa ayrılmıştır. Şeyhler, dini konularda otoriteye sahiptir ve topluluğun manevi liderleridir. Akıllar, topluluğun dünyevi işlerini yönetirler ve cemaatin çıkarlarını korurlar.
Dürzi toplumu, aile bağlarına büyük önem verir. Aileler, geniş aile birimlerinde yaşarlar ve aile üyeleri birbirlerine karşı güçlü bir bağlılık duygusuna sahiptirler.
Kültür
Dürziler, kendilerine özgü bir kültüre sahiptirler. Geleneksel kıyafetleri, beyaz bir gömlek, siyah bir pantolon ve başlarına taktıkları beyaz bir takkeden oluşur. Dürziler, Arapça konuşurlar ve kendi dillerine “Dürzi Arapçası” derler.
Dürziler, müzik ve dansa düşkündürler. Geleneksel müzikleri, davul, zurna ve ud gibi enstrümanlarla çalınır. Dürziler, ayrıca, “dabke” adı verilen geleneksel bir halk dansına sahiptirler.
Günümüzde Dürziler
Dürziler, bugün Orta Doğu’da yaklaşık bir milyon kişilik bir topluluktur. Suriye, Lübnan, İsrail ve Ürdün’de yaşarlar. Dürziler, genellikle kendi topluluklarında yaşarlar ve diğer topluluklarla sınırlı etkileşimleri vardır.
Dürziler, Orta Doğu’daki çatışmalardan önemli ölçüde etkilenmiştir. Suriye İç Savaşı, Dürzi topluluğunu bölmüş ve birçok Dürzi’nin yerinden edilmesine neden olmuştur.
Sonuç
Dürziler, Orta Doğu’da benzersiz ve büyüleyici bir topluluktur. Kendilerine özgü inançları, gelenekleri ve toplumsal yapıları ile Dürziler, bölgenin kültürel ve dini çeşitliliğine katkıda bulunurlar. Dürzilerin gizemli doğası ve dışarıdan insanlarla inançlarını paylaşma konusundaki isteksizlikleri, onları Orta Doğu’nun en ilgi çekici topluluklarından biri haline getirmektedir.