ISBN: Uluslararası Standart Kitap Numarası
İngilizce Anlamı: International Standard Book Number
Türkçe Anlamı: Uluslararası Standart Kitap Numarası
Giriş
ISBN, kitapları ve diğer yayınlanmış materyalleri benzersiz bir şekilde tanımlamak için kullanılan 13 basamaklı bir sayısal koddur. Uluslararası Standartlaşma Örgütü (ISO) tarafından geliştirilmiş ve 1970’lerde dünya çapında kabul edilmiştir. ISBN, kitapların sipariş edilmesini, kataloglanmasını ve izlenmesini kolaylaştırır.
ISBN’nin Yapısı
ISBN, aşağıdaki bölümlerden oluşan 13 basamaklı bir sayısal koddur:
- Önek: 978 veya 979 ile başlar ve ISBN’nin bir ISBN olduğunu gösterir.
- Kayıt Grubu Tanımlayıcısı: Ülke, dil veya bölgeyi belirten 1 veya 2 basamaklı bir sayıdır.
- Yayıncı Tanımlayıcısı: Belirli bir yayıncıyı tanımlayan 3 veya 4 basamaklı bir sayıdır.
- Başlık Tanımlayıcısı: Belirli bir başlığı tanımlayan 5 veya 6 basamaklı bir sayıdır.
- Kontrol Basamağı: ISBN’nin doğruluğunu doğrulamak için kullanılan 1 basamaklı bir sayıdır.
ISBN’nin Kullanım Alanları
ISBN’ler, kitapların ve diğer yayınlanmış materyallerin aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli amaçlar için kullanılır:
- Sipariş Verme: ISBN’ler, kitapların çevrimiçi veya fiziksel mağazalardan kolayca sipariş edilmesini sağlar.
- Kataloglama: ISBN’ler, kitapların kütüphanelerde ve diğer kurumlarda kataloglanmasını kolaylaştırır.
- İzleme: ISBN’ler, kitapların satışlarını ve dağıtımını izlemek için kullanılabilir.
- Telif Hakkı Koruma: ISBN’ler, telif hakkı korumasını güçlendirmeye yardımcı olur.
- Bibliyografik Veriler: ISBN’ler, kitaplar hakkında bibliyografik veriler sağlamak için kullanılabilir.
ISBN’nin Önemi
ISBN’ler, kitap endüstrisinde hayati bir rol oynar. Kitapların benzersiz bir şekilde tanımlanmasını sağlayarak, sipariş verme, kataloglama ve izleme işlemlerini kolaylaştırırlar. Ayrıca telif hakkı korumasını güçlendirirler ve bibliyografik veriler sağlarlar.
ISBN Nasıl Alınır
ISBN’ler, Uluslararası ISBN Ajansı (ISBNIA) tarafından atanır. Yayıncılar, ISBNIA’ya üye olarak ISBN alabilirler. ISBNIA, dünya çapında 150’den fazla ülkede ve bölgede ISBN atayan ulusal ISBN ajansları ağıdır.
Sonuç
ISBN, kitapları ve diğer yayınlanmış materyalleri benzersiz bir şekilde tanımlamak için kullanılan 13 basamaklı bir sayısal koddur. Kitap endüstrisinde hayati bir rol oynar ve sipariş verme, kataloglama, izleme, telif hakkı koruması ve bibliyografik veriler sağlama gibi çeşitli amaçlar için kullanılır.