Dünyanın Yuvarlak Olduğu Görüşünü İlk Söyleyen Bilim İnsanı
Dünyanın yuvarlak olduğu fikri, insanlık tarihi boyunca tartışılan ve sorgulanan bir konudur. Ancak, bu fikrin ilk olarak kim tarafından ortaya atıldığı konusunda net bir fikir birliği yoktur. Antik çağlardan beri birçok filozof ve bilim insanı, Dünya’nın şekli hakkında teoriler öne sürmüştür.
Antik Yunanistan’da Dünyanın Şekli
Dünyanın yuvarlak olduğu fikrinin ilk kez ortaya atıldığı yer olarak antik Yunanistan kabul edilir. MÖ 6. yüzyılda yaşamış olan Miletli Thales, Dünya’nın düz bir disk şeklinde olduğunu öne sürmüştür. Ancak, MÖ 5. yüzyılda yaşamış olan Pisagor, Dünya’nın küresel bir şekle sahip olduğunu öne sürmüştür.
Aristoteles ve Dünyanın Yuvarlaklığı
MÖ 4. yüzyılda yaşamış olan Aristoteles, Dünya’nın yuvarlak olduğu fikrini destekleyen birçok kanıt sunmuştur. Bu kanıtlar arasında şunlar yer almaktadır:
- Gemilerin ufuk çizgisinde gözden kaybolması
- Ay tutulmaları sırasında Dünya’nın gölgesinin yuvarlak olması
- Farklı enlemlerde yıldızların farklı yüksekliklerde görünmesi
Aristoteles’in çalışmaları, Dünya’nın yuvarlak olduğu fikrinin yaygınlaşmasına önemli ölçüde katkıda bulunmuştur.
Eratosthenes ve Dünya’nın Çevresi
MÖ 3. yüzyılda yaşamış olan Eratosthenes, Dünya’nın çevresini hesaplayan ilk bilim insanı olarak kabul edilir. Eratosthenes, Mısır’ın İskenderiye kentinde iki şehir arasındaki mesafeyi ve bu şehirlerdeki Güneş’in yükseklik açısını ölçmüştür. Bu ölçümlerden yola çıkarak, Dünya’nın çevresinin yaklaşık 40.000 kilometre olduğunu hesaplamıştır.
Orta Çağ’da Dünyanın Şekli
Orta Çağ’da, Dünya’nın yuvarlak olduğu fikri Hristiyan Kilisesi tarafından desteklenmiştir. Ancak, bazı din adamları Dünya’nın düz olduğuna inanmaya devam etmiştir. 13. yüzyılda yaşamış olan İngiliz filozof Roger Bacon, Dünya’nın yuvarlak olduğunu kanıtlayan birçok deney yapmıştır.
Rönesans ve Dünyanın Yuvarlaklığı
Rönesans döneminde, Dünya’nın yuvarlak olduğu fikri yeniden canlanmıştır. 15. yüzyılda yaşamış olan Portekizli denizci Bartolomeu Dias, Afrika’nın güney ucunu dolaşarak Dünya’nın yuvarlak olduğunu kanıtlamıştır. 16. yüzyılda yaşamış olan İspanyol denizci Ferdinand Magellan, dünyanın çevresini dolaşan ilk seferi gerçekleştirmiştir.
Sonuç
Dünyanın yuvarlak olduğu fikrinin ilk olarak kim tarafından ortaya atıldığı konusunda net bir fikir birliği yoktur. Ancak, antik Yunanistan’da Miletli Thales, Pisagor ve Aristoteles gibi filozoflar ve bilim insanları bu fikrin gelişmesine önemli katkılarda bulunmuşlardır. Orta Çağ’da Hristiyan Kilisesi Dünya’nın yuvarlak olduğu fikrini desteklemiş, Rönesans döneminde ise bu fikir yeniden canlanmıştır.