Böbrekler, vücudun atık ürünlerini ve fazla sıvıyı kandan uzaklaştıran iki fasulye şeklindeki organdır. Ayrıca kan basıncını düzenlemeye, kırmızı kan hücrelerinin üretimini uyarmaya ve kemik sağlığını korumaya yardımcı olurlar.
Böbrekler, karın boşluğunun arka kısmında, omurganın her iki tarafında yer alır. Her böbrek yaklaşık 10-12 santimetre uzunluğunda ve 5-7 santimetre genişliğindedir. Böbrekler, böbrek üstü bezleri tarafından örtülür.
Böbrekler, nefron adı verilen küçük filtreleme birimlerinden oluşur. Her böbrekte yaklaşık 1 milyon nefron bulunur. Nefronlar, kanı filtreler ve atık ürünleri ve fazla sıvıyı uzaklaştırır. Filtrelenen kan daha sonra vücuda geri gönderilir.
Böbreklerin başlıca görevleri şunlardır:
- Atık ürünlerin uzaklaştırılması: Böbrekler, kan dolaşımındaki atık ürünleri ve fazla sıvıyı uzaklaştırır. Bu atık ürünler arasında üre, kreatinin, ürik asit ve sodyum bulunur.
- Kan basıncının düzenlenmesi: Böbrekler, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. Bunu, kan hacmini ve sodyum seviyesini kontrol ederek yaparlar.
- Kırmızı kan hücrelerinin üretiminin uyarılması: Böbrekler, kırmızı kan hücrelerinin üretimini uyaran bir hormon olan eritropoietin üretir. Eritropoietin, kemik iliğini daha fazla kırmızı kan hücresi üretmeye teşvik eder.
- Kemik sağlığının korunması: Böbrekler, kemik sağlığını korumaya yardımcı olur. Bunu, kalsiyum ve fosfor seviyelerini kontrol ederek yaparlar.
Böbrek hastalığı, böbreklerin işlevini etkileyen bir durumdur. Böbrek hastalığına neden olabilecek birçok faktör vardır, bunlar arasında diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, obezite ve sigara içimi bulunur.
Böbrek hastalığının belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Bulantı ve kusma
- Kaşıntı
- Kas krampları
- Şişlik
- Yüksek tansiyon
- İdrarda kan veya protein
- Gece idrara çıkma
Böbrek hastalığı teşhisi için doktorunuz tıbbi geçmişinizi soracak, fizik muayene yapacak ve kan ve idrar testleri isteyecektir.
Böbrek hastalığının tedavisi, hastalığın nedenine ve şiddetine bağlıdır. Böbrek hastalığının tedavisinde kullanılan yöntemler arasında şunlar yer alır:
- İlaç tedavisi
- Diyet değişikliği
- Diyaliz
- Böbrek nakli
Böbrek hastalığını önlemek için yapabileceğiniz şeyler şunlardır:
- Sağlıklı bir diyet yapın.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Sağlıklı bir kiloda kalın.
- Sigara içmeyin.
- Alkol tüketiminizi sınırlayın.
- Kan basıncınızı ve kan şekerinizi kontrol ettirin.
- Böbrek hastalığı riskinizi artırabilecek ilaçlardan kaçının.
Böbrekler, vücudumuzun sağlıklı kalması için olmazsa olmaz organlardır. Böbrek hastalığını önlemek için sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve düzenli olarak doktor kontrolünden geçmek önemlidir.