İdari Soruşturma Nedir?
İdari soruşturma, kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken işledikleri idari suçları tespit etmek ve bu suçlara ilişkin olarak gerekli işlemleri yapmak amacıyla yapılan bir soruşturmadır. İdari soruşturma, kamu görevlilerinin disiplin cezası almasını veya görevlerinden uzaklaştırılmasını sağlayabilir.
İdari Soruşturmanın Konusu
İdari soruşturmanın konusu, kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken işledikleri idari suçlardır. İdari suçlar, kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken göstermeleri gereken özen ve dikkat yükümlülüğüne aykırı olarak yaptıkları veya yapmadıkları fiillerdir. İdari suçlar, kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken göstermeleri gereken dürüstlük, tarafsızlık, eşitlik, adalet, liyakat ve kamu yararı ilkelerine aykırı olarak yaptıkları veya yapmadıkları fiillerdir.
İdari Soruşturmanın Aşamaları
İdari soruşturma, genellikle üç aşamada yürütülür:
- Soruşturmanın başlatılması: İdari soruşturma, kamu görevlisinin işlediği idari suçun tespit edilmesi üzerine başlatılır. Soruşturma, kamu görevlisinin amiri tarafından veya amirinin görevlendirmesiyle başka bir kamu görevlisi tarafından başlatılabilir.
- Soruşturmanın yürütülmesi: Soruşturma, kamu görevlisinin işlediği idari suçun tespit edilmesi amacıyla yapılır. Soruşturma sırasında, kamu görevlisi ve tanıklar dinlenir, belgeler incelenir ve diğer deliller toplanır.
- Soruşturmanın sonuçlandırılması: Soruşturma, kamu görevlisinin işlediği idari suçun tespit edilmesiyle sonuçlandırılır. Soruşturma sonucunda, kamu görevlisi hakkında disiplin cezası veya görevden uzaklaştırma cezası verilebilir.
İdari Soruşturmanın Önemi
İdari soruşturma, kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken işledikleri idari suçların tespit edilmesi ve bu suçlara ilişkin olarak gerekli işlemlerin yapılması açısından önemlidir. İdari soruşturma, kamu görevlilerinin disiplin cezası almasını veya görevlerinden uzaklaştırılmasını sağlayarak kamu hizmetlerinin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlar.
İdari Soruşturmanın Hukuki Dayanağı
İdari soruşturmanın hukuki dayanağı, Anayasa’nın 128. maddesinde yer alan “Kamu görevlileri Anayasa ve kanunlara uygun olarak görev yaparlar. Görevlerini yerine getirirken işledikleri suçlardan dolayı ceza sorumluluğu taşırlar.” hükmüdür. Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 124. maddesinde “Devlet memurları hakkında idari soruşturma, amirleri tarafından yapılır.” hükmü yer almaktadır.
İdari Soruşturmanın Sonuçları
İdari soruşturma sonucunda, kamu görevlisi hakkında disiplin cezası veya görevden uzaklaştırma cezası verilebilir. Disiplin cezaları, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, görevden uzaklaştırma ve memurluktan çıkarma şeklinde olabilir. Görevden uzaklaştırma cezası, kamu görevlisinin görevinden geçici olarak uzaklaştırılmasıdır. Memurluktan çıkarma cezası ise, kamu görevlisinin görevinden kesin olarak uzaklaştırılmasıdır.
İdari Soruşturmaya İtiraz
Kamu görevlisi, hakkında verilen disiplin cezasına veya görevden uzaklaştırma cezasına itiraz edebilir. İtiraz, cezanın tebliğinden itibaren 30 gün içinde yapılır. İtiraz, kamu görevlisinin amirine yapılır. Amir, itirazı inceleyerek karar verir. Amir, itirazı reddederse, kamu görevlisi itirazını üst makama götürebilir.