İstanbul Sözleşmesi Nedir?
İstanbul Sözleşmesi, 11 Mayıs 2011 tarihinde İstanbul’da imzalanan ve 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe giren, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bunlarla mücadeleye ilişkin uluslararası bir sözleşmedir. Sözleşme, Avrupa Konseyi tarafından hazırlanmıştır ve 45 ülke tarafından imzalanmıştır. Türkiye, sözleşmeyi imzalayan ilk ülkelerden biridir.
İstanbul Sözleşmesi’nin Konusu
İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bunlarla mücadeleye ilişkin kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır. Sözleşme, kadına yönelik şiddeti, “kadınlara yönelik ayrımcılığın bir tezahürü” ve “insan haklarının ihlali” olarak tanımlamaktadır. Sözleşme, ayrıca, aile içi şiddeti, “aile içinde veya aynı evde yaşayan kişiler arasında meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik şiddet” olarak tanımlamaktadır.
İstanbul Sözleşmesi’nin Önemi
İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bunlarla mücadeleye ilişkin uluslararası alanda kabul görmüş bir standart oluşturmaktadır. Sözleşme, devletlere, kadına yönelik şiddeti ve aile içi şiddeti önlemek ve bunlarla mücadele etmek için bir dizi yükümlülük getirmektedir. Bu yükümlülükler arasında şunlar yer almaktadır:
- Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önlemek için politikalar ve programlar geliştirmek,
- Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet mağdurlarına destek hizmetleri sağlamak,
- Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet faillerini cezalandırmak,
- Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet konusunda farkındalık yaratmak.
İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye’deki Durumu
Türkiye, İstanbul Sözleşmesi’ni 2012 yılında imzalamış ve 2014 yılında yürürlüğe koymuştur. Ancak, sözleşmenin uygulanması konusunda bazı eksiklikler bulunmaktadır. Örneğin, sözleşmede yer alan koruma tedbirleri yeterince uygulanmamaktadır. Ayrıca, sözleşmede yer alan destek hizmetleri yeterince yaygın değildir.
İstanbul Sözleşmesi ile İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar
- İstanbul Sözleşmesi’nin tam metni: https://www.coe.int/en/web/istanbul-convention/full-text
- İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye’deki durumu hakkında bilgi: https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5901.html
- İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması konusunda eksiklikler hakkında bilgi: https://www.bianet.org/bianet/kadin/239948-istanbul-sozlesmesi-uygulanmiyor-kadinlar-ne-yapacak
- İstanbul Sözleşmesi’nin destek hizmetleri hakkında bilgi: https://www.ailevecalisma.gov.tr/aile-ve-toplum-hizmetleri-genel-mudurlugu/kadina-yonelik-siddetle-mucadele-daire-baskanligi