Tansiyon Nedir?
Tansiyon, kanın damar duvarlarına uyguladığı basınçtır. Kalp kasıldığında, kanı vücuda pompalar ve bu kan damar duvarlarına baskı yapar. Bu basınca tansiyon denir. Tansiyon, milimetre cıva (mmHg) cinsinden ölçülür.
Tansiyonun Normal Değerleri
Yetişkinlerde normal tansiyon aralığı 120/80 mmHg’dir. Bu, sistolik tansiyonun 120 mmHg ve diyastolik tansiyonun 80 mmHg olduğu anlamına gelir.
- Sistolik tansiyon: Kalp kasıldığında ölçülen tansiyondur.
- Diyastolik tansiyon: Kalp kasları gevşediğinde ölçülen tansiyondur.
Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)
Tansiyonun 140/90 mmHg veya üzerinde olması yüksek tansiyon olarak kabul edilir. Yüksek tansiyon, kalp hastalığı, felç, böbrek hastalığı ve göz hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Düşük Tansiyon (Hipotansiyon)
Tansiyonun 90/60 mmHg veya altında olması düşük tansiyon olarak kabul edilir. Düşük tansiyon, baş dönmesi, bayılma ve yorgunluk gibi semptomlara neden olabilir.
Tansiyonu Etkileyen Faktörler
Tansiyonu etkileyen birçok faktör vardır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Yaş: Yaş ilerledikçe tansiyon genellikle yükselir.
- Cinsiyet: Erkeklerde tansiyon kadınlara göre daha yüksektir.
- Irk: Afrikalı Amerikalılarda tansiyon beyazlara göre daha yüksektir.
- Aile öyküsü: Yüksek tansiyonlu bir aile öyküsü varsa, tansiyonunuzun yüksek olma riski daha yüksektir.
- Obezite: Obezite, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
- Diyabet: Diyabet, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
- Böbrek hastalığı: Böbrek hastalığı, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
- Kalp hastalığı: Kalp hastalığı, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
- Sigara içmek: Sigara içmek, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
- Alkol tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
- Stres: Stres, tansiyonun yükselmesine neden olabilir.
Tansiyon Nasıl Ölçülür?
Tansiyon, bir tansiyon aleti kullanılarak ölçülür. Tansiyon aleti, bir manşon ve bir pompadan oluşur. Manşon, kolun üst kısmına yerleştirilir ve pompa kullanılarak şişirilir. Manşon şiştikçe, kan damarlarına baskı yapar ve bu basınç tansiyon aleti tarafından ölçülür.
Tansiyon Ölçümü Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Tansiyon ölçümü yapmadan önce en az 30 dakika dinlenin.
- Tansiyon ölçümü yaparken rahat bir pozisyonda oturun.
- Ayaklarınız yere düz bir şekilde temas etsin.
- Sırtınızı ve kollarınızı destekleyin.
- Tansiyon ölçümü yaparken konuşmayın veya hareket etmeyin.
- Tansiyon ölçümünü her iki kolda yapın ve daha yüksek olan değeri kaydedin.
Tansiyon Yüksekliği Belirtileri
Yüksek tansiyon genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, bazı kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Bulanık görme
- Kulak çınlaması
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Yorgunluk
- Uykusuzluk
- Sinirlilik
Tansiyon Düşüklüğü Belirtileri
Düşük tansiyon genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, bazı kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Baş dönmesi
- Bayılma
- Bulanık görme
- Kulak çınlaması
- Yorgunluk
- Solukluk
- Terleme
- Hızlı kalp atışı
Tansiyon Yüksekliği Tedavisi
Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- ACE inhibitörleri
- Anjiyotensin reseptör blokerleri
- Beta blokerleri
- Kalsiyum kanal blokerleri
- Diüretikler
Tansiyon Düşüklüğü Tedavisi
Düşük tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Fludrokortizon
- Midodrin
- Oksprenolol
Tansiyonu Kontrol Altında Tutmak İçin Yapılması Gerekenler
Tansiyonunuzu kontrol altında tutmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Sağlıklı bir diyet yapın.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Sağlıklı bir kiloda kalın.
- Sigara içmeyin.
- Alkol tüketiminizi sınırlayın.
- Stresinizi yönetin.
- Tansiyonunuzu düzenli olarak ölçtürün.
- Doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanın.