İcra Nedir?
İcra, alacaklının borçludan alacağını tahsil etmek için devlet zorunu kullanarak başlattığı hukuki süreçtir. İcra hukuku, bu süreci düzenleyen hukuk dalıdır.
İcranın Amacı
İcranın amacı, alacaklının alacağını borçludan tahsil etmesini sağlamaktır. Alacaklı, borcun ifa edilmemesi halinde, icra takibi başlatarak, devlet zorunu kullanarak alacağını tahsil edebilir.
İcranın Türleri
İcra, ilamlı ve ilamsız olmak üzere iki türdür.
- İlamlı icra: Mahkeme kararı ile başlatılan icra takibidir.
- İlamsız icra: Mahkeme kararı olmaksızın başlatılan icra takibidir.
İlamlı İcra Takibi
İlamlı icra takibi, mahkeme kararı ile başlatılan icra takibidir. İlamlı icra takibi başlatılabilmesi için, alacaklının borçlunun aleyhine bir mahkeme kararı alması gerekir. Bu mahkeme kararı, bir sözleşmeden kaynaklanan alacak, bir hukuki işlemden kaynaklanan alacak veya bir haksız fiilden kaynaklanan alacak olabilir.
İlamlı icra takibi, icra müdürlüğüne bir talep dilekçesi ile başvuru yapılarak başlatılır. Talep dilekçesinde, alacaklının kimlik bilgileri, borçlunun kimlik bilgileri, alacak miktarı ve alacaklının alacağının hangi mahkeme kararı ile kesinleştiği belirtilir.
İcra müdürlüğü, talep dilekçesini inceler ve gerekli gördüğü takdirde, borçluya bir ödeme emri gönderir. Ödeme emrinde, borçluya borcunu ödemesi için yedi gün süre verilir. Borçlu, ödeme emrine süresi içerisinde itiraz etmezse, icra takibi kesinleşir.
İcra takibi kesinleştikten sonra, icra müdürü, alacaklının talebi üzerine, borçlunun mallarına haciz koyabilir. Haciz, borçlunun taşınır veya taşınmaz mallarına el konulması işlemidir. Haciz işlemi, borçlunun mallarının muhafaza altına alınmasını sağlar.
Borçlu, haciz işlemine itiraz edebilir. İcra mahkemesi, itirazı inceleyerek, haciz işleminin devamına veya kaldırılmasına karar verir.
Haciz işleminin ardından, icra müdürü, alacaklının talebi üzerine, borçlunun mallarını satarak, alacağını tahsil edebilir. Malların satışı, açık artırma yoluyla yapılır.
İlamsız İcra Takibi
İlamsız icra takibi, mahkeme kararı olmaksızın başlatılan icra takibidir. İlamsız icra takibi, bazı alacak türleri için doğrudan icra müdürlüğüne başvuru yapılarak başlatılabilir. Bu alacak türleri şunlardır:
- Taşınmaz kira bedelleri
- Kira alacakları
- İşçi alacakları
- Tüketici alacakları
İlamsız icra takibi başlatılabilmesi için, alacaklının borçlunun aleyhine bir takip talebinde bulunması gerekir. Takip talebinde, alacaklının kimlik bilgileri, borçlunun kimlik bilgileri, alacak miktarı ve alacaklının alacağının hangi hukuki ilişkiye dayandığının belirtilmesi gerekir.
İcra müdürlüğü, takip talebini inceler ve gerekli gördüğü takdirde, borçluya bir ödeme emri gönderir. Ödeme emrinde, borçluya borcunu ödemesi için yedi gün süre verilir. Borçlu, ödeme emrine süresi içerisinde itiraz etmezse, takip kesinleşir.
Takip kesinleştikten sonra, icra müdürü, alacaklının talebi üzerine, borçlunun mallarına haciz koyabilir. Haciz işlemi, ilamlı icra takibinde olduğu gibi yapılır.
Borçlu, haciz işlemine itiraz edebilir. İcra mahkemesi, itirazı inceleyerek, haciz işleminin devamına veya kaldırılmasına karar verir.
Haciz işleminin ardından, icra müdürü, alacaklının talebi üzerine, borçlunun mallarını satarak, alacağını tahsil edebilir. Malların satışı, açık artırma yoluyla yapılır.
İcranın Sonuçları
İcranın sonuçları şunlardır:
- Alacaklının alacağını tahsil etmesi sağlanır.
- Borçlunun mallarına haciz konulur.
- Borçlu, icra takibine karşı itiraz edebilir.
- Borçlu, icra takibine karşı dava açabilir.