Geçişsiz Fiil Nedir?
Geçişsiz fiil, cümle içinde nesne almayan fiillere verilen addır. Nesne, yüklemin yaptığı eylemin yöneldiği kişiyi, nesneyi, durumu veya kavramı ifade eder. Geçişsiz fiiller, yüklem yaptıkları eylemin yöneldiği kişi, nesne, durum veya kavram olmadığı için nesne alamazlar.
Geçişsiz Fiillerin Özellikleri
Geçişsiz fiillerin temel özelliği, cümle içinde nesne almamaktır. Bu nedenle, geçişsiz fiillerin yüklem yaptığı eylemin yöneldiği kişi, nesne, durum veya kavram yoktur.
Geçişsiz fiillerin diğer özellikleri şunlardır:
- “Ne” ve “neyi” sorularına cevap vermezler. Örneğin, “ağlamak” fiili “Ne ağlıyorsun?” veya “Neyi ağlıyorsun?” sorusuna cevap vermez. Bu nedenle, geçişsiz fiildir.
- Cümlede özne ile birlikte anlamlı olurlar. Örneğin, “uyumak” fiili “Ben uyuyorum.” cümlesinde anlamlıdır. Ancak, “uyumak” fiilinin tek başına “Uyumak.” şeklinde kullanımı anlamsızdır.
- Cümlede yüklem olarak kullanılırlar. Örneğin, “Yağmur yağdı.” cümlesinde “yağdı” fiili yüklemdir. Bu fiil “ne” ve “neyi” sorularına cevap vermediği için geçişsiz fiildir.
Geçişsiz Fiillerin Örnekleri
Geçişsiz fiillerin bazı örnekleri şunlardır:
- Ağlamak
- Gülmek
- Uyumak
- Ölmek
- Doğmak
- Ölmek
- Yağmur yağmak
- Kar yağmak
- Güneş açmak
- Rüzgar esmek
- Gök gürlemek
Geçişsiz Fiillerin Kullanıldığı Yerler
Geçişsiz fiiller, günlük konuşma dilinde ve yazı dilinde yaygın olarak kullanılır. Özellikle duygu, düşünce ve durum bildiren cümlelerde geçişsiz fiiller kullanılır.
Geçişsiz Fiillerin Cümledeki Yeri
Geçişsiz fiiller, cümlede yüklem olarak kullanılır. Cümlede yüklem olan geçişsiz fiiller, genellikle cümlenin sonunda yer alır. Ancak, cümlenin başında veya ortasında da bulunabilirler.
Geçişsiz Fiillerin Cümledeki İşlevleri
Geçişsiz fiiller, cümlede çeşitli işlevler görebilirler. Örneğin, cümlenin anlamını tamamlayabilirler, duygu ve düşünce bildirebilirler veya bir durumu ifade edebilirler.
Geçişsiz Fiillerin Cümledeki Anlamları
Geçişsiz fiiller, cümlede çeşitli anlamlar ifade edebilirler. Örneğin, eylem bildirebilirler, oluş bildirebilirler, durum bildirebilirler veya duygu ve düşünce bildirebilirler.
Geçişsiz Fiil Örnek Cümleler
İşte geçişsiz fiil içeren bazı örnek cümleler:
- Eylem bildiren geçişsiz fiiller:
- “Çocuk ağlıyordu.”
- “Kuşlar uçuyordu.”
- “Güneş batıyordu.”
- Oluş bildiren geçişsiz fiiller:
- “Kar yağdı.”
- “Gün bitti.”
- “Yağmur dindi.”
- Durum bildiren geçişsiz fiiller:
- “Odalar karanlıktı.”
- “Sokaklar tenhaydı.”
- “Hava soğuktu.”
- Duygu ve düşünce bildiren geçişsiz fiiller:
- “Mutluyum.”
- “Üzgünüm.”
- “Korkuyorum.”
Geçişsiz Fiillerle İlgili Sorular
Geçişsiz fiillerle ilgili sorulan bazı sorular şunlardır:
- Cümlede neyi veya kimi anlatıyor?
- Cümlede yüklem ne yapıyor?
- Cümlede eylem, oluş veya durum anlatıyor mu?
- Cümlede duygu veya düşünce anlatıyor mu?
Bu soruların cevapları, geçişsiz fiillerin özelliklerini ve anlamlarını anlamamızı sağlar.