İltisak Nedir?
Kelime anlamı
İltisak kelimesi, Arapça “el-iltisâk” kelimesinden Türkçeye geçmiştir. “İltisâk” kelimesi, “birbirine bağlanmak, bir şeyle ilgili olmak, bağ kurmak” anlamına gelir.
Tasavvuftaki anlamı
Tasavvufta iltisak, “Allah’tan başka her şeye bağlanmak” anlamına gelir. İnsanın, ölümden önceki hayatı, bu hayattayken ilişki kurduğu varlıklar, bunlarla ilgili eğilimleri, tutum ve davranışları için kullanılan bir tasavvuf ve ahlâk terimidir.
İnsanın iltisak bağladığı şeyler, onu Allah’tan uzaklaştıran şeylerdir. Bu şeyler, dünya nimetleri, maddi değerler, dünyevi zevkler, nefsin arzuları ve tutkuları gibi şeyler olabilir.
Tasavvufta iltisak, insanın kurtuluşu önündeki en büyük engellerden biri olarak görülür. İnsan, iltisak bağlarını koparmadığı sürece, Allah’a ulaşamaz ve kurtuluşa eremez.
İltisak bağlarını koparmak için, insanın öncelikle dünyayı ve dünya nimetlerini gerçek değerinde görmesi gerekir. Dünyanın geçici ve aldatıcı olduğunu, gerçek saadetin ve huzurun Allah’ta olduğunu bilmelidir.
İnsan, dünyayı ve dünya nimetlerini gerçek değerinde gördükten sonra, onlardan uzaklaşmaya çalışmalıdır. Bunun için, nefsinin arzularına ve tutkularına karşı koymayı öğrenmesi gerekir.
İltisak bağlarını koparmak için, insanın şunları yapması gerekir:
- Dünyayı ve dünya nimetlerini gerçek değerinde görmek.
- Nefsinin arzularına ve tutkularına karşı koymak.
- Allah’a yönelmek ve O’na bağlanmak.
İltisak bağlarını koparmanın yolları
İltisak bağlarını koparmak için, insanın aşağıdaki yolları izlemesi gerekir:
- Allah sevgisini artırmak: İnsan, Allah sevgisini artırırsa, Allah’tan başka şeylere olan sevgisi azalacaktır.
- Allah’ın azametini ve kudretini düşünmek: İnsan, Allah’ın azametini ve kudretini düşünerek, dünyanın ve dünya nimetlerinin önemsizliğini anlayacaktır.
- Ahiret hayatını düşünmek: İnsan, ahiret hayatını düşünerek, dünya hayatına bağlanmaktan vazgeçecektir.
- Tasavvuf ehli büyüklerinden nasihat almak: Tasavvuf ehli büyükleri, iltisak bağlarını koparmak için gerekli olan nasihatleri vermişlerdir.
İltisak bağlarını koparmanın faydaları
İltisak bağlarını koparmanın birçok faydası vardır. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
- Allah’a yaklaşmak: İnsan, iltisak bağlarını kopararak Allah’a daha yakın olur.
- Dünya nimetlerine karşı kayıtsızlaşmak: İnsan, iltisak bağlarını kopararak dünya nimetlerine karşı kayıtsızlaşır.
- Huzur ve mutluluğa ulaşmak: İnsan, iltisak bağlarını kopararak huzur ve mutluluğa ulaşır.
Sonuç olarak, iltisak, insanın Allah’tan başka her şeye bağlanmasıdır. Tasavvufta, iltisak, insanın kurtuluşu önündeki en büyük engellerden biri olarak görülür. İnsan, iltisak bağlarını kopararak Allah’a yaklaşabilir, dünya nimetlerine karşı kayıtsızlaşabilir ve huzur ve mutluluğa ulaşabilir.