Revak Nedir?
Revak, bir yapının sırtı bağlı bulunduğu binaya dayalı, ön cephesi açık, üstü örtülü ve örtüsü sütunlarla ya da payelerle taşınan mekana verilen addır. Revaklar, hem işlevsel hem de estetik açıdan önemli bir mimari unsurdur.
Revakların işlevsel olarak en önemli görevi, kullanıcıları hava koşullarından korumaktır. Güneşten, yağmurdan, kardan ve rüzgardan korunmak için revaklar kullanılır. Örneğin, camilerin avlularında bulunan revaklar, namaz kılan veya ziyaretçileri yağmurdan, kardan ve güneşten korur.
Revaklar ayrıca, bir yapının girişini görsel olarak zenginleştirmek ve vurgulamak için de kullanılır. Örneğin, sarayların ve kamu binalarının girişlerinde bulunan revaklar, yapının ihtişamını ve önemini yansıtır.
Revakların Tarihçesi
Revak kullanımının tarihi çok eskilere dayanır. Mısır, Yunan ve Roma medeniyetlerinde revaklar yaygın olarak kullanılmıştır. Örneğin, Mısır tapınaklarında avluları çevreleyen revaklar, kullanıcıları güneşten ve sıcaktan korumak için yapılmıştır. Yunan ve Roma tapınaklarında ise revaklar, yapıların görsel etkisini artırmak için kullanılmıştır.
Revak kullanımı Orta Çağ’da da devam etmiştir. Örneğin, Avrupa’daki kiliselerde ve manastırlarda avluları çevreleyen revaklar, kullanıcıları hava koşullarından korumak için kullanılmıştır.
Revaklar Osmanlı mimarisinde de önemli bir yere sahiptir. Osmanlı camilerinde, medreselerinde, hamamlarında ve kervansaraylarında revaklar yaygın olarak kullanılmıştır. Örneğin, Sultanahmet Camii’nin avlularını çevreleyen revaklar, yapının ihtişamını ve önemini yansıtır.
Revak Çeşitleri
Revaklar, farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Örneğin, revaklar sütun sayısına göre tek sıralı, çift sıralı, üç sıralı ve daha fazla sıralı revaklar olarak sınıflandırılabilir. Revaklar, sütunların yapıldığı malzemeye göre de ahşap revaklar, taş revaklar ve tuğla revaklar olarak sınıflandırılabilir.
Revaklar, kullanım amaçlarına göre de sınıflandırılabilir. Örneğin, işlevsel amaçlı revaklar, estetik amaçlı revaklar ve hem işlevsel hem de estetik amaçlı revaklar olarak sınıflandırılabilir.
İşlevsel Revaklar
İşlevsel revaklar, kullanıcıları hava koşullarından korumak için kullanılır. Örneğin, camilerin avlularında bulunan revaklar, namaz kılan veya ziyaretçileri yağmurdan, kardan ve güneşten korur.
Estetik Revaklar
Estetik revaklar, bir yapının girişini görsel olarak zenginleştirmek ve vurgulamak için kullanılır. Örneğin, sarayların ve kamu binalarının girişlerinde bulunan revaklar, yapının ihtişamını ve önemini yansıtır.
Hem İşlevsel Hem de Estetik Revaklar
Hem işlevsel hem de estetik revaklar, hem kullanıcıları hava koşullarından korumak hem de bir yapının girişini görsel olarak zenginleştirmek ve vurgulamak için kullanılır. Örneğin, Sultanahmet Camii’nin avlularını çevreleyen revaklar, hem namaz kılan veya ziyaretçileri yağmurdan, kardan ve güneşten korur hem de yapının ihtişamını ve önemini yansıtır.
Revak Örnekleri
Revak örnekleri, dünyanın her yerindeki tarihi yapılarda görülebilir. Örneğin, Mısır’daki Karnak Tapınağı’nın avlularını çevreleyen revaklar, dünyanın en eski revaklarından bazılarıdır. Yunan ve Roma tapınaklarında da revaklar yaygın olarak kullanılmıştır.
Orta Çağ’da kiliselerde ve manastırlarda revaklar yaygın olarak kullanılmıştır. Örneğin, Fransa’daki Notre Dame Katedrali’nin avlularını çevreleyen revaklar, Orta Çağ’ın en güzel revaklarından bazılarıdır.
Osmanlı mimarisinde revaklar önemli bir yere sahiptir. Örneğin, Sultanahmet Camii, Topkapı Sarayı ve Ayasofya gibi Osmanlı yapılarında revaklar yaygın olarak kullanılmıştır.
Revakların Geleceği
Revaklar, geçmişte olduğu gibi günümüzde de önemli bir mimari unsurdur. Revaklar, hem işlevsel hem de estetik açıdan önemli bir katkı sağlar.
Revaklar, günümüzde de farklı şekillerde kullanılmaktadır. Örneğin, bazı modern binalarda revaklar, kullanıcıları hava koşullarından korumak için kullanılmaktadır. Bazı modern binalarda ise revaklar, bir yapının girişini görsel olarak zenginleştirme