Sitomegalovirüs (CMV) Nedir?
Sitomegalovirüs (CMV), herpes virüs ailesine ait bir DNA virüsüdür. İnsan herpes virüsü 5 (HHV-5) olarak da bilinir. Yaklaşık olarak 230 kilobaz uzunluğunda çift iplikli (double-strand) lineer DNA genomu içerir.
CMV, dünyanın her yerinde yaygın olarak görülen bir virüstür. Yetişkinlerin yaklaşık %50-80’i yaşamları boyunca CMV ile enfekte olur. Enfeksiyon genellikle erken çocukluk döneminde gerçekleşir ve çoğu durumda belirtisizdir.
CMV, vücuda solunum yoluyla, ağız yoluyla veya cinsel ilişki yoluyla bulaşabilir. Virüs, enfekte kişinin tükürük, idrar, kan, semen veya süt gibi vücut sıvılarında bulunur.
CMV enfeksiyonu, sağlıklı bağışıklık sistemi olan kişiler için genellikle tehlikesizdir. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, hamile kadınlarda ve doğmamış bebeklerde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
CMV Enfeksiyonunun Belirtileri
CMV enfeksiyonu, çoğu durumda belirtisizdir. Belirtiler ortaya çıkarsa, genellikle enfeksiyondan birkaç hafta sonra görülür.
CMV enfeksiyonunun belirtileri şunlardır:
- Ateş
- Yorgunluk
- Kas ağrısı
- Boğaz ağrısı
- Lenf bezlerinin şişmesi
- Baş ağrısı
- İştahsızlık
- Mide bulantısı ve kusma
- İshal
CMV enfeksiyonu, bazı kişilerde daha ciddi belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler şunlardır:
- Akciğer enfeksiyonu
- Karaciğer enfeksiyonu
- Mide-bağırsak enfeksiyonu
- Beyin enfeksiyonu
- Göz enfeksiyonu
- Kan kanseri
CMV Enfeksiyonunun Tanısı
CMV enfeksiyonunun tanısı, kan testi veya idrar testi ile konulabilir. Bu testler, CMV antikorlarının varlığını veya virüsün DNA’sını tespit eder.
CMV Enfeksiyonunun Tedavisi
CMV enfeksiyonunun tedavisi genellikle gerekli değildir. Sağlıklı bağışıklık sistemi olan kişilerde, enfeksiyon genellikle kendiliğinden iyileşir.
Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, CMV enfeksiyonu tedavisi için antiviral ilaçlar kullanılabilir. Antiviral ilaçlar, virüsün çoğalmasını durdurarak enfeksiyonun ilerlemesini önler.
CMV Enfeksiyonunun Önlenmesi
CMV enfeksiyonunun önlenmesi için kesin bir aşı yoktur. Ancak, bazı önlemler alınarak enfeksiyon riski azaltılabilir.
CMV enfeksiyonunun bulaşmasını önlemek için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Enfekte kişilerle yakın temastan kaçının.
- Enfekte kişilerin vücut sıvılarına maruz kalmaktan kaçının.
- Ellerinizi sık sık yıkayın.
CMV Enfeksiyonu ve Gebelik
CMV enfeksiyonu, hamile kadınlar için ciddi bir risk oluşturur. CMV ile enfekte olan hamile kadınlar, enfeksiyonu doğmamış bebeklerine bulaştırabilir.
Doğuştan CMV enfeksiyonu, bebekte ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu sorunlar şunlardır:
- Zeka geriliği
- Gelişim geriliği
- İşitme kaybı
- Görme kaybı
- Nörolojik bozukluklar
Hamile kadınlar, CMV enfeksiyonu riskini azaltmak için aşağıdaki önlemleri alabilirler:
- CMV ile enfekte olmuş kişilerle yakın temastan kaçınırlar.
- Enfekte olmuş kişilerin vücut sıvılarına maruz kalmaktan kaçınırlar.
- Ellerini sık sık yıkarlar.
Hamile kadınlar, gebelik sırasında CMV enfeksiyonu açısından risk altında olup olmadıklarını belirlemek için kan testi yaptırabilirler. Eğer risk altındalarsa, doktorları tarafından antiviral ilaç tedavisi önerilebilir.
CMV Enfeksiyonu ve Bağışıklık Sistemi Zayıflığı
Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, CMV enfeksiyonu açısından daha yüksek risk altındadır. Bu kişilerde, CMV enfeksiyonu daha ciddi seyredebilir ve ölümcül olabilir.
Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde CMV enfeksiyonunu önlemek için alınabilecek önlemler şunlardır:
- CMV ile enfekte olmuş kişilerle yakın temastan kaçının.
- Enfekte olmuş kişilerin vücut sıvılarına maruz kalmaktan kaçının.
- Ellerinizi sık sık yıkayın.
Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, CMV enfeksiyonu açısından risk altında olup olmadıklarını belirlemek için doktorlarına danışmalıdırlar.