Şark Nedir?
Kelime Kökeni
“Şark” kelimesinin kökeni, Arapça “şarq” (شرق) kelimesine dayanmaktadır. “Şark” kelimesi, “doğu” anlamına gelmektedir. Türkçeye ise Arapçadan geçmiştir.
TDK Sözlük Anlamı
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde “şark” kelimesinin birden fazla anlamı bulunmaktadır. Bu anlamlar şunlardır:
- Güneşin doğduğu yön, doğu
- Doğuya özgü olan, doğuya ait
- Şarkı, türkü
- Şark çıbanı
- Şark kurnazlığı
Genel Anlamda Şark
Genel anlamda şark, güneşin doğduğu yön, yani doğu anlamına gelmektedir. Bu anlamda şark, dünyanın doğu yarım küresidir.
Coğrafi Anlamda Şark
Coğrafi anlamda şark, dünyanın doğusunda bulunan bölgelere verilen addır. Bu bölgeler, genellikle Asya ve Afrika kıtalarında yer almaktadır.
Kültürel Anlamda Şark
Kültürel anlamda şark, doğu kültürünü temsil eden unsurlara verilen addır. Bu unsurlar arasında dil, din, sanat, edebiyat, müzik, yemek kültürü gibi unsurlar yer almaktadır.
Türkiye’de Şark
Türkiye’de şark, genellikle ülkenin doğusundaki bölgeleri ifade etmek için kullanılmaktadır. Bu bölgeler, genellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini kapsamaktadır.
Şark’ın Tarihi
Şark kelimesinin tarihi, Arapça kökenine kadar uzanmaktadır. Arapçada “şark” kelimesi, çok eski zamanlardan beri kullanılmaktadır.
Türkçede şark kelimesinin kullanımı, 11. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Bu yüzyılda yazılmış olan Dede Korkut Hikâyeleri’nde şark kelimesine rastlanmaktadır.
Şark kelimesi, Osmanlı döneminde de yaygın olarak kullanılmıştır. Osmanlı döneminde şark, genellikle doğuya özgü olan unsurları ifade etmek için kullanılmıştır.
Şark’ın Kültürel Özellikleri
Şark, zengin bir kültüre sahiptir. Bu kültürün temelini, İslamiyet ve Arap kültürü oluşturmaktadır.
Şark kültürünün önemli unsurları arasında şunlar yer almaktadır:
- Dil: Şark’ta konuşulan dillerin çoğu, Hint-Avrupa dil ailesinin Ural-Altay koluna aittir. Bu dillerin arasında Arapça, Farsça, Türkçe, Azerice, Kürtçe, Ermenice, Gürcüce gibi diller yer almaktadır.
- Din: Şark’ta yaşayan insanların büyük çoğunluğu Müslümandır. Ancak, bölgede azınlık olarak Hristiyan, Yahudi ve diğer din mensupları da bulunmaktadır.
- Sanat: Şark’ta edebiyat, müzik, resim, heykel gibi sanat dalları oldukça gelişmiştir.
- Edebiyat: Şark edebiyatı, zengin bir edebiyata sahiptir. Bu edebiyatın en önemli eserleri arasında Dede Korkut Hikâyeleri, Şehname, Mesnevi, Divan-ı Kebir gibi eserler yer almaktadır.
- Müzik: Şark müziği, kendine özgü bir müzik kültürüne sahiptir. Bu müzik kültüründe, genellikle çalgılar ve ritim kullanılmaktadır.
- Resim: Şark resim sanatı, genellikle dini ve mitolojik temaları işlemektedir.
- Heykel: Şark heykel sanatı, diğer sanat dallarına göre daha az gelişmiştir.
Şark’ın Geleceği
Şark, günümüzde de zengin bir kültüre sahip olan bir bölgedir. Ancak, bölgenin geleceği, çeşitli tehditlerle karşı karşıyadır. Bu tehditler arasında şunlar yer almaktadır:
- Siyasi istikrarsızlık: Şark bölgesinde, siyasi istikrarsızlık önemli bir sorundur. Bu istikrarsızlık, bölgenin kalkınmasını ve refahını olumsuz etkilemektedir.
- Terörizm: Şark bölgesinde, terörizm önemli bir sorundur. Terörizm, bölgenin güvenliğini ve huzurunu tehdit etmektedir.
- İklim değişikliği: İklim değişikliği, Şark bölgesi için önemli bir tehdittir. İklim değişikliği, bölgenin doğal kaynaklarına ve yaşam tarzına zarar vermektedir.
Şark bölgesinin geleceği, bu tehditlerin aşılmasına bağlıdır. Bölgenin geleceği için, siyasi istikrarın sağlanması, terörle mücadelenin etkinleştirilmesi ve iklim değişikliğiyle mücadelenin yapılması gerekmektedir.