Vasi Nedir?
Vasi, Türk Medeni Kanunu’nun 404. maddesinde, “Kısıtlı bir kimseyi temsil etmek veya onun mallarını yönetmek üzere atanmış olan kimseye vasi denir.” şeklinde tanımlanmıştır. Vasi, vesayet altında bulunan kişinin haklarını ve menfaatlerini korumakla yükümlüdür.
Vesayet, Türk Medeni Kanunu’nun 405. maddesinde, “Kişilik haklarına ve malvarlığına ehil olmayan veya kısıtlı olan kimselerin korunması için gerekli önlemlerin alınmasıdır.” şeklinde tanımlanmıştır. Vesayet altına alınabilecek kişiler şunlardır:
- Küçüklük: 18 yaşın altında bulunan her çocuk, veli veya vasi tarafından temsil edilir.
- Akıl hastalığı: Akıl hastalığı nedeniyle işlerini yapamayacak durumda olan kişiler, vesayet altına alınabilir.
- Savurganlık: Mallarını israf eden ve borçlarını ödeyemeyen kişiler, vesayet altına alınabilir.
- Alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı: Alkol veya uyuşturucu madde bağımlısı olan ve işlerini yapamayacak durumda olan kişiler, vesayet altına alınabilir.
- Hükümlülük: 1 yıl ve daha uzun süre hapis cezası alan kişiler, vesayet altına alınabilir.
Vasinin Görev ve Yetkileri
Vasi, vesayet altında bulunan kişinin haklarını ve menfaatlerini korumakla yükümlüdür. Bu kapsamda vasi, aşağıdaki görevleri yerine getirir:
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığını yönetmek.
- Vesayet altındaki kişinin eğitim ve bakımını sağlamak.
- Vesayet altındaki kişinin evlenmesini ve boşanmasını onaylatmak.
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığı ile ilgili hukuki işlemleri yapmak.
- Vesayet altındaki kişinin yasal temsilcisi olarak onu temsil etmek.
Vasi, yukarıdaki görevleri yerine getirirken vesayet altındaki kişinin menfaatlerini gözetmelidir. Bu kapsamda vasi, vesayet altındaki kişinin ihtiyaçlarını karşılamak, onun eğitimini ve gelişimini sağlamak ve onun haklarını korumak için çaba göstermelidir.
Vasinin Seçimi
Vasi, vesayet altına alınacak kişinin eşi, üstsoyu, altsoyu veya kardeşleri arasından seçilir. Bu kişiler arasından vasi seçilememesi durumunda, sulh hukuk mahkemesi tarafından başka bir kişi vasi olarak atanır.
Vasinin Sorumlulukları
Vasi, vesayet altındaki kişinin malvarlığını ve haklarını korumakla yükümlüdür. Bu kapsamda vasi, aşağıdaki sorumluluklara sahiptir:
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığını doğru ve verimli bir şekilde yönetmek.
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığını idare ederken onun menfaatlerini gözetmek.
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığını korumak için gerekli önlemleri almak.
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığı ile ilgili hukuki işlemleri yapmak.
- Vesayet altındaki kişinin eğitim ve bakımını sağlamak.
- Vesayet altındaki kişinin evlenmesini ve boşanmasını onaylatmak.
Vasi, bu sorumluluklarını yerine getirmezse, kendisine karşı dava açılabilir. Bu durumda vasi, zarara uğrayan vesayet altındaki kişiye tazminat ödemek zorunda kalabilir.
Vasinin Azli
Vasi, aşağıdaki durumlarda azledilebilir:
- Vesayet altındaki kişinin talebi üzerine.
- Sulh hukuk mahkemesinin kararıyla.
- Vesayet altındaki kişinin malvarlığını kötü idare etmesi durumunda.
- Vesayet altındaki kişinin haklarını korumaması durumunda.
Vasi azledildiğinde, yerine yeni bir vasi atanır.
Sonuç
Vasi, vesayet altında bulunan kişinin haklarını ve menfaatlerini korumakla yükümlü olan önemli bir kişidir. Vasi, bu sorumluluğunu yerine getirirken vesayet altındaki kişinin ihtiyaçlarını karşılamak, onun eğitimini ve gelişimini sağlamak ve onun haklarını korumak için çaba göstermelidir.