PLT Nedir?
PLT, trombositlerin kısaltılmış halidir. Trombositler, kan pulcukları olarak da bilinirler ve kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan küçük, yuvarlak, renksiz hücrelerdir.
Trombositlerin Yapısı ve Görevleri
Trombositler, kemik iliğinde megakaryosit adı verilen büyük hücrelerden üretilirler. Megakaryositler, parçalanarak 2000-3000 trombosit oluşturabilirler.
Trombositler, yaklaşık 2-3 mikron çapındadır ve bir çekirdekleri yoktur. Bu nedenle, hücreler olarak değil, hücre parçaları olarak kabul edilirler.
Trombositlerin başlıca görevi, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olmaktır. Kan damarlarında bir yaralanma olduğunda, trombositler yaralanma yerinde bir araya gelerek pıhtı oluştururlar. Pıhtı, kanın akmasını durdurarak kanamayı durdurmaya yardımcı olur.
Trombositler ayrıca, kan damarlarının iç duvarlarını onarmaya ve yeni kan damarlarının oluşumuna yardımcı olurlar.
Trombositlerin Ölçülmesi
Trombositlerin sayısı, tam kan sayımı (CBC) adı verilen bir kan testiyle ölçülür. CBC testinde, trombositlerin sayısı mikrolitre kan başına (/µL) olarak ifade edilir.
Yetişkinlerde normal trombosit sayısı, 150.000 ila 450.000 /µL arasındadır. Trombosit sayısı bu aralığın altındaysa, trombositopeni olarak adlandırılan bir durum söz konusudur. Trombosit sayısı bu aralığın üzerindeyse, trombositoz olarak adlandırılan bir durum söz konusudur.
Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni)
Trombositopeni, kandaki trombosit sayısının normalin altında olması durumudur. Trombositopeni, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Trombositopeninin başlıca nedenleri şunlardır:
- Kemik iliğinde trombosit üretiminin azalması
- Trombositlerin parçalanmasının artması
- Trombositlerin dolaşım sisteminden dışarı çıkması
Trombositopeni, kanama riskini artırır. Hafif trombositopeni genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, daha şiddetli trombositopeni, burun kanaması, diş eti kanaması, cilt kanaması ve iç kanamaya neden olabilir.
Trombositopeninin tedavisi, nedenine göre değişiklik gösterir. Kemik iliğinde trombosit üretiminin azalması durumunda, trombosit üretimini uyaran ilaçlar kullanılabilir. Trombositlerin parçalanmasının artması durumunda, trombositlerin parçalanmasını önleyen ilaçlar kullanılabilir. Trombositlerin dolaşım sisteminden dışarı çıkması durumunda, trombositlerin dolaşım sisteminde kalmasını sağlayan ilaçlar kullanılabilir.
Trombosit Yüksekliği (Trombositoz)
Trombositoz, kandaki trombosit sayısının normalin üzerinde olması durumudur. Trombositoz, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Trombositozun başlıca nedenleri şunlardır:
- Kemik iliğinde trombosit üretiminin artması
- Trombositlerin dolaşım sistemine geri emilmesinin azalması
- Trombositlerin parçalanmasının azalması
Trombositoz, genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, bazı durumlarda, trombositlerin damarlarda birikmesine neden olarak kanın akışkanlığını bozabilir ve bu da kan pıhtısı oluşumuna yol açabilir.
Trombositozun tedavisi, nedenine göre değişiklik gösterir. Kemik iliğinde trombosit üretiminin artması durumunda, trombosit üretimini azaltan ilaçlar kullanılabilir. Trombositlerin dolaşım sistemine geri emilmesinin azalması durumunda, trombositlerin dolaşım sistemine geri emilmesini sağlayan ilaçlar kullanılabilir. Trombositlerin parçalanmasının azalması durumunda, trombositlerin parçalanmasını sağlayan ilaçlar kullanılabilir.
Trombositlerin Beslenmesi
Trombositler, büyüme ve gelişme için gerekli olan çeşitli besinlerden yararlanırlar. Trombositlerin beslenmesinde önemli rol oynayan besinler şunlardır:
- Folik asit
- Vitamin B12
- Demir
- Çinko
Folik asit ve vitamin B12, trombositlerin üretimi için gereklidir. Demir, trombos