Apandisit Nedir?
Apandisit, apandiksin iltihaplanmasıdır. Apendiks, kalın bağırsağın sağ alt ucundan çıkan parmak şeklinde küçük bir kesedir. Yaklaşık 5-10 cm uzunluğunda ve 3-6 mm çapındadır.
Apandisitin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, apandiksin tıkanması en yaygın neden olarak kabul edilmektedir. Apandiksin tıkanmasına neden olabilecek faktörler şunlardır:
- Sertleşmiş dışkı
- Bir yabancı cisim
- Bir enfeksiyon
- Bir tümör
Apandisitin diğer olası nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Viral veya bakteriyel bir enfeksiyon
- Alerjik bir reaksiyon
- Bir romatizmal hastalık
- Bir bağışıklık sistemi bozukluğu
Apandisitin Belirtileri
Apandisitin belirtileri genellikle yavaş yavaş başlar ve zamanla şiddetlenir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Karın ağrısı: Ağrı genellikle göbek çevresinde başlar ve daha sonra karnın sağ alt tarafına doğru hareket eder. Ağrı genellikle şiddetlidir ve sabit kalır.
- Kusma
- İştahsızlık
- Ateş
- İshal veya kabızlık
- Mide bulantısı
Apandisit patlaması durumunda, aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Ani şiddetli karın ağrısı
- Bulantı ve kusma
- Şok
Apandisitin Tanısı
Apandisitin tanısı genellikle hastanın belirtilerine ve fizik muayeneye dayanarak konulur. Doktorunuz, karın ağrınızın yerini ve şiddetini, ateşinizi ve diğer belirtilerinizi soracaktır. Ayrıca karnınızı muayene ederek apandisitin varlığını veya yokluğunu araştıracaktır.
Apandisitin tanısını doğrulamak için, doktorunuz aşağıdaki testlerden birini veya birkaçını isteyebilir:
- Kan testleri: Kan testleri, apandisit belirtilerinin diğer olası nedenlerini ekarte etmek için kullanılabilir.
- Ultrason: Ultrason, apandisitin boyutunu ve yerini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Bilgisayarlı tomografi (BT): BT, apandisitin boyutunu, yerini ve etrafındaki dokuları değerlendirmek için daha ayrıntılı bir görüntüleme yöntemidir.
Apandisitin Tedavisi
Apandisitin tedavisi genellikle cerrahidir. Apandisit patlamamışsa, apandiksin cerrahi olarak çıkarılması (apendektomi) önerilir. Apandisit patlamışsa, apandiksin çıkarılması ve etrafındaki iltihabın boşaltılması gerekir.
Apendektomi, genellikle genel anestezi altında yapılan bir ameliyattır. Ameliyat sırasında, karnın sağ alt tarafına bir kesi yapılır ve apandiks çıkarılır. Ameliyat genellikle 30-60 dakika sürer.
Apendektomi sonrası iyileşme süresi genellikle birkaç hafta sürer. Bu süre zarfında, doktorunuzun önerdiği ilaçları alarak ve dinlenerek iyileşmenizi hızlandırabilirsiniz.
Apandisitin Komplikasyonları
Apandisit tedavi edilmezse, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
- Apandisit patlaması: Apandisit patlaması, karın içi enfeksiyona (peritonit) neden olabilir. Peritonit, hayatı tehdit eden bir durumdur.
- Apandisit absesi: Apandisit patlaması sonrasında, apandisisin etrafında bir apse oluşabilir. Apse, antibiyotiklerle tedavi edilebilir veya cerrahi olarak boşaltılabilir.
- Apandisit karın duvarına yapışması: Apandisit iltihabı, apandiksin karın duvarına yapışmasına neden olabilir. Bu durum, ameliyatı daha zorlaştırabilir.
Apandisit Nasıl Önlenir?
Apandisitin kesin önlenmesi için bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak, aşağıdaki önlemlerle apandisit riskinizi azaltabilirsiniz:
- Bol lifli gıdalar tüketerek, kabızlığı önleyin. Kabızlık, apandisitin en yaygın nedenlerinden biridir.
- Sağlıklı bir kiloyu koruyun. Obezite, apandisit riskini artırabilir.
- Sigara içmeyin. Sigara içmek, apandisit riskini artırabilir.
Sonuç
Apandisit, sık görülen bir hastalıktır. Genellikle cerrahi olarak tedavi edilir ve iyileşme süresi genellikle birkaç hafta sürer. Ancak, apandisit patlaması durumunda, hayatı tehdit eden komplikasyonlar gelişebilir.