Bilirubin Total Nedir?
Bilirubin total, kan dolaşımındaki toplam bilirubin miktarını belirten bir kan testidir. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin (alyuvarların) parçalanması sonucu oluşan sarımsı bir maddedir. Bu madde karaciğerde işlenerek safraya dönüştürülür ve sindirim yoluyla vücuttan atılır.
Bilirubin total testi, karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek, sarılık durumlarını belirlemek ve bazı kan bozukluklarını teşhis etmek için kullanılır.
Bilirubinin Biyolojik Rolü
Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucu oluşan bir maddedir. Kırmızı kan hücreleri, yaklaşık 120 gün süren ömürlerinin sonuna geldiğinde yıkılır. Bu yıkım işlemi sırasında, hemoglobin adı verilen kırmızı kan hücrelerinin içindeki protein parçalanır ve bilirubin oluşur.
Bilirubin, karaciğerde işlenerek safraya dönüştürülür. Safra, sindirim sisteminde yağların emilmesine yardımcı olan bir sıvıdır. Bilirubin, safra ile birlikte sindirim sisteminden geçer ve dışkı ile vücuttan atılır.
Bilirubin Total Testi Nasıl Yapılır?
Bilirubin total testi, kan örneği alınarak yapılır. Kan örneği, genellikle parmak ucundan veya koldan alınır.
Test için alınan kan örneği, laboratuvarda özel bir cihazda analiz edilir. Analiz sonucunda, kandaki bilirubin miktarı miligram/desilitre (mg/dL) cinsinden ölçülür.
Bilirubin Total Testinin Normal Değerleri
Bilirubin total testinin normal değerleri, yaş ve cinsiyete göre değişir.
Yetişkinlerde bilirubin total testinin normal değerleri şu şekildedir:
- Total bilirubin: 0,1-1,0 mg/dL
- İndirekt bilirubin: 0,2-0,7 mg/dL
- Direkt bilirubin: 0,0-0,2 mg/dL
Çocuklarda bilirubin total testinin normal değerleri şu şekildedir:
- Yenidoğanlarda: 1-2 mg/dL
- 1-12 aylık bebeklerde: 0,5-1,0 mg/dL
- 1-16 yaş arası çocuklarda: 0,3-1,0 mg/dL
Bilirubin Total Testinin Yüksekliği
Bilirubin total testinin yüksekliği, aşağıdaki durumlarda görülebilir:
- Karaciğer hastalıkları: Hepatit, siroz, karaciğer kanseri
- Safra kesesi ve safra yolları hastalıkları: Safra kesesi taşı, safra yolları tıkanıklığı
- Kan hastalıkları: Anemi, aplastik anemi, kemik iliği kanseri
- Yenidoğan sarılığı
Bilirubin Total Testinin Düşüklüğü
Bilirubin total testinin düşüklüğü, aşağıdaki durumlarda görülebilir:
- Yetersiz kırmızı kan hücresi üretimi: Kemik iliği yetmezliği, kan kanserleri
- Karaciğerde bilirubinin fazla işlenerek safraya dönüştürülmesi: Bazı ilaçlar, bazı enfeksiyonlar
Bilirubin Total Testinin Sonuçlarının Yorumlanması
Bilirubin total testi sonuçları, bir doktor tarafından yorumlanmalıdır. Doktor, test sonuçlarını, hastanın diğer sağlık sorunlarını ve semptomlarını göz önünde bulundurarak değerlendirir.
Bilirubin Total Testi Sonucu Yüksekse
Bilirubin total testi sonucu yüksekse, doktor aşağıdakileri yapacaktır:
- Hastanın karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek için başka testler isteyebilir.
- Hastanın sarılık belirtilerini değerlendirebilir.
- Hastanın kan hastalıkları açısından değerlendirilmesini isteyebilir.
Bilirubin Total Testi Sonucu Düşükse
Bilirubin total testi sonucu düşükse, doktor aşağıdakileri yapacaktır:
- Hastanın kırmızı kan hücresi üretimini değerlendirmek için başka testler isteyebilir.
- Hastanın karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek için başka testler isteyebilir.
Bilirubin Total Testinin Önemi
Bilirubin total testi, karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek için önemli bir testtir. Test sonucu yüksekse, karaciğerde bir sorun olabileceğini gösterir. Bu durumda, doktor gerekli tedaviyi uygulayarak karaciğeri korumaya çalışacaktır.