Kompozisyon Nedir?
Kompozisyon, farklı parçaları, nesneleri, ögeleri en iyi şekilde bir araya getirme ve bu şekilde oluşturulmuş bütün” anlamında bir kavramdır. Türkçeye Fransızcadan geçmiştir.
Kompozisyon, farklı alanlarda kullanılabilen bir kavramdır. Mimarlıktan güzel sanatlara, müzikten edebiyata kadar çok farklı alanlarda kompozisyondan söz edilebilir.
Edebiyattaki Kompozisyon
Edebiyatta kompozisyon, duygu ve düşünceleri düzgün bir şekilde sıralama ve ifade etmeyi öğrenmek amacıyla yapılan bir düzyazı çalışmasıdır. Kompozisyon en az üç bölümden oluşur: giriş, gelişme ve sonuç. Bu bölümlerden her biri en az bir paragraftan oluşur.
Giriş Bölümü
Giriş bölümü, kompozisyonun başlangıç bölümüdür. Bu bölümde, kompozisyonun konusu tanıtılır, konunun önemi belirtilir ve kompozisyonun amacı açıklanır. Giriş bölümü, kompozisyonun devamını merak uyandıracak şekilde yazılmalıdır.
Gelişme Bölümü
Gelişme bölümü, kompozisyonun ana bölümüdür. Bu bölümde, kompozisyonun konusu ayrıntılı olarak ele alınır. Gelişme bölümünde, kompozisyonun amacına uygun olarak bilgiler verilir, açıklamalar yapılır, örnekler verilir ve tartışmalar yapılır.
Sonuç Bölümü
Sonuç bölümü, kompozisyonun son bölümüdür. Bu bölümde, kompozisyonda anlatılanlar özet olarak verilir ve kompozisyonun amacına ulaşılıp ulaşılmadığı değerlendirilir. Sonuç bölümü, kompozisyonun devamını merak uyandırmayacak şekilde yazılmalıdır.
Kompozisyon Yazarken Dikkat Edilmesi Gereken Kurallar
Kompozisyon yazarken dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallar, kompozisyonun etkili bir şekilde yazılmasını sağlar.
- Konu seçimi: Kompozisyonun konusu, yazarın ilgisini çeken ve bilgi sahibi olduğu bir konu olmalıdır. Konu seçimi yapılırken, kompozisyonun amacı da göz önünde bulundurulmalıdır.
- Araştırma: Kompozisyonun konusu hakkında yeterli bilgi sahibi olmak için araştırma yapmak gerekir. Araştırma yapılırken, farklı kaynaklardan yararlanmak ve bilgileri doğrulamak önemlidir.
- Planlama: Kompozisyon yazmaya başlamadan önce bir plan yapmak gerekir. Planlama yapılırken, kompozisyonun giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin nasıl yazılacağı belirlenmelidir.
- Akıcılık: Kompozisyonun akıcı bir şekilde yazılması gerekir. Bunun için, cümleler kısa ve öz olmalıdır.
- Dil bilgisi ve anlatım kurallarına uymak: Kompozisyon yazarken dil bilgisi ve anlatım kurallarına uymak gerekir. Bu sayede, kompozisyonun anlaşılır ve etkili olması sağlanır.
Kompozisyon Türleri
Kompozisyonlar, yazıldıkları konu ve amaçlarına göre farklı türlere ayrılabilir.
- Açıklama: Açıklama kompozisyonlarında, bir konu veya kavram açık ve anlaşılır bir şekilde anlatılır.
- Tartışma: Tartışma kompozisyonlarında, bir konu veya kavram farklı yönlerden ele alınır ve tartışılır.
- Anı: Anı kompozisyonlarında, yazarın geçmişte yaşadığı bir olay veya anı anlatılır.
- Gezi: Gezi kompozisyonlarında, yazarın yaptığı bir gezi anlatılır.
- Hikaye: Hikaye kompozisyonlarında, kurgusal bir olay anlatılır.
- Şiir: Şiir kompozisyonlarında, duygu ve düşünceler şiirsel bir dille anlatılır.
Kompozisyon Yazmanın Faydaları
Kompozisyon yazmanın birçok faydası vardır. Kompozisyon yazmak, öğrencilerin;
- **Düşünme ve ifade becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
- **Okuma ve araştırma becerilerini geliştirir.
- **Yazılı anlatım becerilerini geliştirir.
- **Araştırma yapma, planlama ve organize olma gibi becerilerini geliştirir.
Kompozisyon yazmak, öğrencilerin hem akademik hem de kişisel gelişimlerine katkıda bulunan önemli bir beceridir.
Kompozisyon Örnekleri
Kompozisyon yazmak için, farklı konularda kompozisyon örnekleri incelenebilir. Kompozisyon örnekleri incelenirken, kompozisyonun giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin nasıl yazıldığı dikkatlice incelenmelidir.
Sonuç
Kompozisyon, farklı alanlarda kullanılan ve farklı türlere ayrılabilen bir kavramdır. Kompozisyon yazmak, öğrencilerin düşünme, ifade, okuma, araştırma ve yazma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.