Flanş Nedir?
Flanş, iki makine veya tesisat elemanının sızdırmaz şekilde birleştirilmesine yarayan genelde standart olarak üretilen bir konstrüksiyon elemanıdır. Aslı, Almanca “flansch” kelimesi olup, doğrudan Türkçeye girmiştir.
Flanşlar, boru hatları, makineler, kazanlar, reaktörler, tanklar ve diğer endüstriyel ekipmanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Sızdırmazlığı sağlamak için flanşlar genellikle contalarla birlikte kullanılır.
Flanşların Yapısı
Flanşlar, genellikle dairesel bir şekle sahiptir ve bir veya daha fazla cıvata deliğine sahiptir. Cıvata delikleri, flanşların birbirine bağlanmasını sağlar. Flanşlar, farklı malzemelerden üretilebilir. En yaygın kullanılan malzemeler çelik, paslanmaz çelik, dökme demir ve plastiktir.
Flanşlar, farklı tasarımlara sahiptir. En yaygın flanş türleri şunlardır:
- Yassı flanşlar: Düz bir yüzeye sahiptirler.
- Yağmurlama flanşlar: Kenarlarında çıkıntılar bulunan flanşlardır.
- Flanşlı flanşlar: Bir flanşın diğerine bağlanmasına izin veren flanşlardır.
- Dişli flanşlar: Dişlilere sahip flanşlardır.
- Kaynaklı flanşlar: Bir yüzeye kaynaklı flanşlardır.
Flanşların Kullanım Alanları
Flanşlar, çok çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılmaktadır. En yaygın kullanım alanları şunlardır:
- Boru hatları: Flanşlar, boru hatlarını birbirine bağlamak ve sızdırmazlığını sağlamak için kullanılır.
- Makineler: Flanşlar, makinelerin birbirine bağlanmasını ve sızdırmazlığını sağlamak için kullanılır.
- Kazanlar: Flanşlar, kazanların birbirine bağlanmasını ve sızdırmazlığını sağlamak için kullanılır.
- Reaktörler: Flanşlar, reaktörlerin birbirine bağlanmasını ve sızdırmazlığını sağlamak için kullanılır.
- Tanklar: Flanşlar, tankların birbirine bağlanmasını ve sızdırmazlığını sağlamak için kullanılır.
Flanşların Sızdırmazlığı
Flanşların sızdırmazlığı, contalarla sağlanır. Contalar, flanşlar arasındaki boşluğu doldurur ve sızıntıların önlenmesine yardımcı olur. Contalar, farklı malzemelerden üretilebilir. En yaygın kullanılan conta malzemeleri şunlardır:
- Kauçuk: Kauçuk contalar, yaygın olarak kullanılan ve ekonomik bir seçenektir.
- PTFE: PTFE contalar, yüksek sıcaklık ve basınç koşullarında kullanılabilir.
- Keçe: Keçe contalar, aşınmaya karşı dayanıklı bir seçenektir.
Flanşların Montajı
Flanşlar, genellikle cıvatalarla monte edilir. Cıvatalar, flanşların birbirine sıkıca bağlanmasını sağlar. Flanşların montajı, dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Aksi takdirde, sızıntılar meydana gelebilir.
Flanşların Bakım ve Onarımı
Flanşlar, düzenli olarak kontrol edilmeli ve bakımları yapılmalıdır. Flanşlarda herhangi bir hasar veya aşınma varsa, onarılmalıdır. Flanşların onarımı, genellikle cıvataların sıkılaştırılması veya contaların değiştirilmesi şeklinde yapılır.
Flanşların Standartları
Flanşlar, çeşitli standartlara göre üretilir. En yaygın kullanılan standartlar şunlardır:
- ANSI/ASME B16.5: Bu standart, dairesel flanşlar için kullanılan standarttır.
- ISO 10423: Bu standart, dairesel flanşlar için kullanılan uluslararası standarttır.
- DIN 2501: Bu standart, dairesel flanşlar için kullanılan Alman standartıdır.
Flanşların Fiyatları
Flanşların fiyatları, malzemesine, boyutuna ve tasarımına göre değişir. Genel olarak, çelik flanşlar, paslanmaz çelik flanşlardan daha ucuzdur. Flanşların fiyatları, 100 TL’den birkaç bin TL’ye kadar çıkabilir.
Flanşların Avantajları
Flanşların birçok avantajı vardır. Bu avantajlardan bazıları şunlardır:
- Yüksek sızdırmazlık: Flanşlar, doğru şekilde monte edildiğinde yüksek sızdırma