Kınama Cezası Nedir?
Kınama cezası, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlara, disiplin mevzuatı kapsamında verilen bir ceza türüdür. Kınama cezası, memurun görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
Kınama Cezasının Amacı
Kınama cezasının amacı, memurların disiplinini sağlamak, görev ve sorumluluklarını gereği gibi yerine getirmelerini sağlamaktır. Kınama cezası, memurun disiplinini bozan davranışlarının tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olur.
Kınama Cezasının Verilebileceği Haller
Kınama cezası, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinde sayılan disiplin suçlarından dolayı verilebilir. Kınama cezası verilebilecek haller şunlardır:
- Görev içinde veya dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunması
- Amirine, maiyetindekilere veya iş arkadaşlarına hakarette bulunması, görevini yapmada dil, din, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, aile, yaş veya medeni hal gibi sebeplerle dil, din, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, aile, yaş veya medeni hal gibi sebeplerle ayırımcılık yapması
- Görevi ile ilgili konularda yükümlülüklerini yerine getirmemesi
- Görevi ile ilgili konularda ihmal veya savsaklama yapması
- Görevi ile ilgili konularda emir ve talimatlara uymaması
- Görevi ile ilgili konularda yalan beyanda bulunması veya gerçeği saklaması
- Görevi ile ilgili konularda haksız menfaat sağlaması
- Devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanması
- Devlete ait gizli bilgileri açıklaması
- Yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermesi
Kınama Cezasının Verilme Süresi
Kınama cezası, disiplin soruşturması sonucunda verilen bir cezadır. Disiplin soruşturması, disiplin suçunun işlendiğinin öğrenilmesi üzerine, görevden yetkili amir tarafından başlatılır. Disiplin soruşturması, en geç 60 gün içinde tamamlanır.
Kınama cezası, disiplin soruşturması sonucunda verilen bir ceza olduğundan, disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren 5 yıl içinde verilebilir.
Kınama Cezasının Etkileri
Kınama cezası, memurun özlük dosyasına kaydedilir. Kınama cezası, memurun disiplin sicilini bozar. Kınama cezası alan memur, bir sonraki atamalarda dezavantajlı duruma düşebilir.
Kınama cezası, memurun kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesine sebep olabilir.
Kınama Cezasının İptali
Kınama cezası, memur tarafından itiraz edilebilir. Kınama cezasına itiraz, disiplin cezası veren amir tarafından verilen karara karşı, 15 gün içinde idari yargı yoluna başvurularak yapılabilir.
İdari yargı mercileri, kınama cezasının hukuka uygun olup olmadığını değerlendirir. Hukuka aykırı bulunan kınama cezası, idari yargı mercileri tarafından iptal edilir.
Kınama Cezasının Sicilden Silinmesi
Kınama cezası, memurun özlük dosyasından 5 yıl sonra silinir. Ancak, memurun kınama cezası aldıktan sonra, aynı fiil veya halin tekerrürü halinde, kınama cezasının sicilden silinme süresi 10 yıla çıkar.
Kınama Cezasının Örneği
Örneğin, bir devlet memuru, görevi sırasında amire saygısız davranırsa, bu davranışı disiplin suçu olarak kabul edilir ve kınama cezası ile cezalandırılabilir.
Bir başka örnekte, bir devlet memuru, devlete ait resmi araç, gereci özel işlerinde kullanırsa, bu davranışı da disiplin suçu olarak kabul edilir ve kınama cezası ile cezalandırılabilir.
Sonuç olarak, kınama cezası, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlara, disiplin mevzuatı kapsamında verilen bir ceza türüdür. Kınama cezasının amacı, memurların disiplinini sağlamak, görev ve sorumluluklarını gereği gibi yerine getirmelerini sağlamaktır.