Ürobilinojen nedir?
Ürobilinojen, bilirubinin yıkım ürünlerinden biri olan renksiz bir bileşiktir. Bilirubin, kandaki kırmızı kan hücrelerinin yıkımından oluşan, karaciğer tarafından işlenen ve safraya verilen bir maddedir. Safra, sindirim sisteminde yağların emilmesine yardımcı olan bir sıvıdır.
Ürobilinojen, bağırsaklarda bakteriler tarafından bilirubinin parçalanması sonucu oluşur. Oluşan ürobilinojenin yaklaşık yarısı, bağırsaklardan geri emilir ve portal ven yoluyla karaciğere taşınır. Karaciğerde yeniden işlenen ürobilinojen, safraya eklenir ve sindirim sisteminden atılır.
Ürobilinojen, dışkının kahverengi renginden sorumludur. Ayrıca, idrarda da az miktarda bulunur.
Ürobilinojenin oluşumu
Ürobilinojen, bilirubinin yıkım ürünlerinden biridir. Bilirubin, kandaki kırmızı kan hücrelerinin yıkımından oluşan bir maddedir. Kırmızı kan hücreleri, yaklaşık 120 gün yaşarlar. Bu sürenin sonunda, karaciğer tarafından parçalanırlar.
Bilirubin, karaciğerde safra tuzları ile birleşir ve safraya eklenir. Safra, sindirim sisteminde yağların emilmesine yardımcı olan bir sıvıdır.
Safra, safra kesesinde depolanır. Yemek yediğimizde, safra kesesi safrayı ince bağırsağa boşaltır. Safra, ince bağırsakta yağların emilmesine yardımcı olur.
Bağırsakta, safradaki bilirubin bakteriler tarafından parçalanır. Bu parçalanma sonucunda, ürobilinojen oluşur.
Ürobilinojenin atılımı
Ürobilinojen, bağırsaklardan geri emilir ve portal ven yoluyla karaciğere taşınır. Karaciğerde yeniden işlenen ürobilinojen, safraya eklenir ve sindirim sisteminden atılır.
Dışkıya karışan ürobilinojen, dışkının kahverengi renginden sorumludur. Ayrıca, idrarda da az miktarda bulunur.
Ürobilinojenin klinik önemi
Ürobilinojen, karaciğer ve safra yolları hastalıklarının teşhisinde kullanılan bir belirteçtir.
Karaciğerde bilirubinin yıkımı bozulduğunda, kanda ve idrarda ürobilinojen düzeyleri artar. Bu durum, karaciğer hastalıklarının bir belirtisi olabilir.
Safra yolları tıkandığında, safranın bağırsaklara akışı engellenir. Bu durum, bağırsaklarda bilirubin birikmesine neden olur. Bağırsaklarda biriken bilirubin, ürobilinojene dönüştürülür. Bu nedenle, safra yolları tıkanıklığında idrarda ürobilinojen düzeyleri artar.
Ürobilinojenin test edilmesi
Ürobilinojen düzeyleri, idrarda ürobilinojen testi ile ölçülür. Bu test, idrar numunesinin özel bir kimyasalla muayene edilmesiyle yapılır.
Ürobilinojen düzeyleri, normalde idrarda çok düşük miktarlarda bulunur. İdrarda ürobilinojen düzeylerinin artması, karaciğer veya safra yolları hastalıklarının bir belirtisi olabilir.
Ürobilinojen düzeylerini artıran faktörler
Ürobilinojen düzeylerini artıran faktörler şunlardır:
- Karaciğer hastalıkları
- Safra yolları tıkanıklığı
- Kırmızı kan hücrelerinin yıkımının artması
- İlaçlar (örneğin, antibiyotikler)
Ürobilinojen düzeylerini azaltan faktörler
Ürobilinojen düzeylerini azaltan faktörler şunlardır:
- Karaciğer fonksiyonunun iyileşmesi
- Safra yolları tıkanıklığının giderilmesi
- Kırmızı kan hücrelerinin yıkımının azalması
Sonuç olarak, ürobilinojen, bilirubinin yıkım ürünlerinden biri olan renksiz bir bileşiktir. Dışkının kahverengi renginden sorumludur. Ayrıca, idrarda da az miktarda bulunur. Ürobilinojen, karaciğer ve safra yolları hastalıklarının teşhisinde kullanılan bir belirteçtir.