PMS Dönemi Nedir?
PMS, premenstrüel sendromun kısaltmasıdır. Adet döngüsünün sonuna doğru, yani adet kanamasının başlamasından yaklaşık 1 hafta önce başlayıp adet kanamasının başlamasıyla birlikte sona eren bir dizi fiziksel ve duygusal semptomların bütünüdür.
PMS, kadınların yaklaşık %80’ini etkileyen yaygın bir durumdur. Semptomların şiddeti ve sıklığı kişiden kişiye değişebilir. Bazı kadınlarda hafif semptomlar görülürken, bazılarında yaşam kalitesini olumsuz etkileyecek kadar şiddetli semptomlar görülebilir.
PMS Belirtileri
PMS’in en yaygın fiziksel belirtileri şunlardır:
- Göğüslerde hassasiyet
- Karın bölgesinde şişkinlik
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Kas ağrıları
- Kabızlık veya ishal
- İştah artışı
- Bulantı
- Kusma
PMS’in en yaygın duygusal belirtileri şunlardır:
- Duygudurum dalgalanmaları
- Sinirlilik
- Öfke
- Depresyon
- Anksiyete
- Unutkanlık
- Konsantrasyon güçlüğü
PMS’in Nedenleri
PMS’in kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, hormonların rol oynadığı düşünülmektedir. Adet döngüsünün sonuna doğru, östrojen ve progesteron hormonlarının seviyelerinde değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler, beyindeki serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin seviyelerini de etkileyebilir. Serotonin ve dopamin, ruh halini, duyguları ve davranışları düzenleyen nörotransmitterlerdir.
PMS’in nedenlerini etkileyebilecek diğer faktörler şunlardır:
- Genetik faktörler
- Stres
- Yaşam tarzı faktörleri (örneğin, yetersiz uyku, sağlıksız beslenme, alkol ve kafein tüketimi)
PMS Tanısı
PMS tanısı, bir doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ve hastanın semptomları hakkındaki öyküsü ile konulur. Doktor, hastanın semptomlarının PMS’e mi yoksa başka bir sağlık sorununa mı bağlı olduğunu belirlemek için ek testler isteyebilir.
PMS Tedavisi
PMS tedavisi, semptomların şiddetine ve sıklığına göre değişir. Hafif semptomları olan kadınlar için, yaşam tarzı değişiklikleri (örneğin, yeterli uyku, sağlıklı beslenme, stres yönetimi) genellikle etkilidir.
Daha şiddetli semptomları olan kadınlar için, ilaç tedavisi gerekebilir. İlaç tedavisinde kullanılan seçenekler şunlardır:
- Ağrı kesici ilaçlar: Baş ağrısı, karın ağrısı ve kas ağrıları gibi fiziksel semptomları tedavi etmek için kullanılabilir.
- Antidepresanlar: Duygu durum dalgalanmaları, sinirlilik ve depresyon gibi duygusal semptomları tedavi etmek için kullanılabilir.
- Hormon tedavisi: Östrojen ve progesteron hormonlarının seviyelerini düzenlemek için kullanılabilir.
PMS’in Önlenmesi
PMS’in önlenmesi için kesin bir yol yoktur. Ancak, yaşam tarzı değişiklikleri yaparak semptomların şiddetini ve sıklığını azaltmak mümkündür. Bu değişiklikler şunlardır:
- Yeterince uyuyun. Yetersiz uyku, PMS semptomlarını kötüleştirebilir. Yetişkinlerin günde 7-8 saat uykuya ihtiyacı vardır.
- Sağlıklı beslenin. Sağlıklı beslenme, PMS semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıl tüketin. Şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçının.
- Stresi yönetin. Stres, PMS semptomlarını kötüleştirebilir. Stresi azaltmak için yoga, meditasyon, derin nefes alma gibi teknikleri deneyin.
Sonuç
PMS, kadınların yaklaşık %80’ini etkileyen yaygın bir durumdur. Semptomların şiddeti ve sıklığı kişiden kişiye değişebilir. Hafif semptomları olan kadınlar için, yaşam tarzı değişiklikleri genellikle etkilidir. Daha şiddetli semptomları olan kadınlar için, ilaç tedavisi gerekebilir.