Adenomiyozis Nedir?
Adenomyozis, rahmin iç tabakasını oluşturan endometriyal dokunun, rahmin kas tabakasına doğru büyümesi ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Endometriyal doku, her adet döneminde kalınlaşarak adet kanaması ile atılır. Adenomyozisli kadınlarda, bu doku rahmin kas tabakasında büyüdüğü için adet kanaması sırasında kanama daha şiddetli ve uzun süreli olabilir. Ayrıca, endometriyal doku adet kanamasına benzer şekilde, rahmin kas tabakasında da kanamaya neden olabilir. Bu kanama, kasık ağrısı, adet öncesi ağrısı ve ağrılı cinsel ilişki gibi şikayetlere yol açabilir.
Adenomiyozisin Nedenleri
Adenomyozisin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- Genetik faktörler: Adenomyozis, ailesel geçiş gösterebilir.
- Hormonal faktörler: Adenomyozis, östrojen hormonunun aşırı etkisiyle ilişkilendirilmiştir.
- Travma: Rahime yapılan cerrahi müdahaleler, adenomyozis riskini artırabilir.
Adenomiyozisin Belirtileri
Adenomyozisin en yaygın belirtileri şunlardır:
- Ağrılı adet kanaması: Adenomyozisli kadınlarda, adet kanaması genellikle daha şiddetli ve uzun sürelidir. Ağrı, adetin başlangıcında hafif başlayıp, adet boyunca giderek artabilir. Ağrı, kramp şeklinde, kasık, bel ve sırt bölgesine yayılabilir.
- Adet öncesi ağrısı: Adenomyozisli kadınlarda, adet öncesi dönemde de ağrı hissedilebilir. Bu ağrı, adet kanaması sırasındaki ağrıdan daha hafiftir.
- Ağrılı cinsel ilişki: Adenomyozisli kadınlarda, cinsel ilişki sırasında ağrı hissedilebilir.
- İdrara çıkma ve bağırsak hareketlerinde ağrı: Adenomyozisli kadınlarda, idrara çıkma ve bağırsak hareketlerinde ağrı hissedilebilir.
Adenomiyozisin Tanısı
Adenomyozis tanısı, genellikle aşağıdaki yöntemler kullanılarak konulur:
- Jinekolojik muayene: Jinekolojik muayene sırasında, rahmin büyüklüğü ve sertliği değerlendirilir.
- Ultrasonografi: Ultrasonografi, rahmin şeklini, boyutunu ve endometriyal dokuyu değerlendirmede kullanılır.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): MRG, adenomyozisin tanısında en güvenilir yöntemdir. MRG ile, rahmin iç ve dış yapısı ayrıntılı olarak incelenebilir.
Adenomiyozisin Tedavisi
Adenomiyozis tedavisinde, hastanın şikayetlerinin şiddetine ve üreme planlarına göre farklı yöntemler uygulanabilir.
İlaç tedavisi
Adenomyozisli kadınlarda, ağrıyı ve kanama miktarını azaltmak için ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu amaçla, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ), östrojen-progesteron içeren ilaçlar ve gonadotropin salınım hormonu agonistleri (GnRH agonistleri) kullanılabilir.
Cerrahi tedavi
Adenomyozisli kadınlarda, ilaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda cerrahi tedavi uygulanabilir. Cerrahi tedavide, aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
- Laparoskopik miyomektomi: Laparoskopik miyomektomi, rahmin içinde bulunan adenomyozisli dokuların laparoskopik yöntemle alınmasıdır.
- Histerektomi: Histerektomi, rahmin tamamen alınmasıdır. Histerektomi, adenomyozisin en etkili tedavisidir. Ancak, histerektomi, üreme yeteneğini ortadan kaldırır.
Adenomiyozisin Komplikasyonları
Adenomyozisin ciddi komplikasyonları nadirdir. Ancak, aşağıdaki komplikasyonlar görülebilir:
- İnfertilite: Adenomyozis, infertiliteye neden olabilir.
- Anemi: Adenomyozisli kadınlarda, kanama nedeniyle anemi gelişebilir.
- Endometriozis: Adenomyozis, endometriozis riskini artırabilir.
Adenomiyozisin Önlenmesi
Adenomyozisin önlenmesi için kesin bir yöntem yoktur. Ancak, risk faktörlerini azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Erken yaşta doğum yapmak: Erken yaşta doğum yapmak, adenomyozis riskini azaltabilir.
- Fazla kilolu veya obez olmak: Fazla kilolu veya obez olmak, adenomyozis riskini artırabilir.
Sonuç
Adenomyozis, kadınlarda sık görülen bir hastalıktır