Adenomiyozis Nedir?
Adenomyozis, rahim iç zarının (endometrium) rahim kas tabakasına (miyometriyum) doğru büyümesi ile karakterize bir hastalıktır. Bu büyüme, rahmin kalınlaşmasına ve genişlemesine neden olabilir. Adenomyozis, kadınlarda görülen en yaygın jinekolojik sorunlardan biridir.
Adenomyozisin Nedenleri
Adenomyozisin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- Hormonlar: Adenomyozis, östrojen ve progesteron hormonlarının etkisiyle ortaya çıkabilir. Bu hormonlar, endometrium dokusunun büyümesini ve çoğalmasını uyarır.
- Genetik faktörler: Adenomyozis, genetik faktörlerden de kaynaklanıyor olabilir. Ailesinde adenomyozis olan kadınlarda, bu hastalığın gelişme riski daha yüksektir.
- Doğum travması: Doğum sırasında rahimde oluşan travma, adenomyozis gelişimine katkıda bulunabilir.
Adenomyozisin Belirtileri
Adenomyozisin en yaygın belirtisi, adet dönemlerinde şiddetli ağrıdır. Bu ağrı, adet öncesi, adet sırasında ve adet sonrası dönemde hissedilebilir. Ağrı, genellikle kasık bölgesinde hissedilir ve sırta, bacaklara ve kalçalara yayılabilir.
Adenomyozisli kadınların bazılarında, aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Adet dönemlerinin uzaması veya sıklaşması
- Adet kanamalarında artış
- Ağrılı cinsel ilişki
- İdrara çıkma veya dışkılama sırasında ağrı
- Kabızlık
- Sıcak basması
- Yorgunluk
Adenomyozisin Teşhisi
Adenomyozis tanısı, genellikle aşağıdaki testler ile konulur:
- Pelvik muayene: Doktor, pelvik muayene sırasında rahimin boyutunu ve şeklini değerlendirebilir.
- Ultrason: Ultrason, rahimin iç ve dış yapısını görüntülemek için kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Ultrason ile adenomyozis tespit edilebilir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): MRG, rahimin ve çevresindeki dokuların ayrıntılı bir görüntüsünü oluşturmak için kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. MRG ile adenomyozis, ultrasondan daha doğru bir şekilde tespit edilebilir.
Adenomyozisin Tedavisi
Adenomyozisin tedavisi, belirtilerin şiddetine ve hastanın yaşam kalitesine göre değişir. Hafif belirtileri olan kadınlarda, ilaç tedavisi veya yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilir. Şiddetli belirtileri olan kadınlarda, cerrahi tedavi gerekebilir.
İlaç tedavisi
İlaç tedavisi, adenomyozisli kadınların çoğunda adet sancılarını ve kanamalarını azaltmaya yardımcı olur. Kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Prostaglandin inhibitörleri: Prostaglandinler, adet kanamalarının artmasına ve adet sancılarının şiddetlenmesine neden olan hormonlardır. Prostaglandin inhibitörleri, bu hormonların üretimini azaltarak adet sancılarını ve kanamalarını azaltır.
- Hormonal tedaviler: Hormonal tedaviler, endometrium dokusunun büyümesini ve çoğalmasını baskılayarak adet sancılarını ve kanamalarını azaltır. Kullanılan hormonal tedaviler şunlardır:
- Oral kontraseptifler: Oral kontraseptifler, östrojen ve progesteron hormonlarını içeren doğum kontrol haplarıdır.
- Progesteron içeren ilaçlar: Progesteron içeren ilaçlar, östrojen hormonunun etkisini azaltarak endometrium dokusunun büyümesini ve çoğalmasını baskılar.
- Gonadotropin-salgılatan hormon (GnRH) agonistleri: GnRH agonistleri, hipofiz bezinden gonadotropin hormonlarının salınımını baskılayarak östrojen ve progesteron hormonlarının üretimini azaltır.
Cerrahi tedavi
Cerrahi tedavi, adenomyozisli kadınların yaklaşık %10-20’sinde gereklidir. Cerrahi tedavi yöntemleri şunlardır:
- Laparoskopik adenomyomektomi: Bu yöntemde, laparoskop adı verilen ince, ışıklı bir tüp kullanılarak rahim içindeki adenomyozisli dokular çıkarılır.
- Abdominal adenomyomektomi: Bu yöntemde, karın açılarak rahim içindeki adenomyozisli dokular çıkarılır.
- Histerektomi: Bu yöntemde, rahim tamamen çıkarılır.
Adenomyozis ve Kısırlık
Adenomyozis, infertilite (