Skuamöz nedir?
Skuamöz, Latince “yassı” anlamına gelen “squamosus” kelimesinden türetilmiştir. Skuamöz hücreler, düz, yassı bir yapıya sahip hücrelerdir. Bu hücreler, cilt, mukozalar ve bazı iç organların yüzeyini kaplar.
Skuamöz hücrelerin farklı tipleri vardır. En yaygın skuamöz hücre tipi, cildin epidermis tabakasını oluşturan bazal keratinositlerdir. Bu hücreler, düzenli olarak ölür ve yenilenir.
Skuamöz hücreli kanser
Skuamöz hücreli kanser, skuamöz hücrelerden kaynaklanan bir kanser türüdür. Bu kanser, cilt, mukozalar ve bazı iç organlarda ortaya çıkabilir.
Skuamöz hücreli kanserin en yaygın şekli, cilt kanseridir. Cilt kanserinin yaklaşık %15-20’si skuamöz hücreli kanserdir. Skuamöz hücreli cilt kanseri, genellikle cildin güneşe en çok maruz kalan kısımlarında görülür. Bu alanlara eller, yüz, kollar, bacaklar, kulaklar, ağızlar ve hatta başın üstündeki kel noktalar dahildir.
Skuamöz hücreli kanserin diğer yaygın bir şekli, ağız kanseridir. Ağız kanserinin yaklaşık %90’ı skuamöz hücreli kanserdir. Skuamöz hücreli ağız kanseri, genellikle dil, dudaklar, yanaklar ve diş etlerinde görülür.
Skuamöz hücreli kanserin diğer olası yerleri şunlardır:
- Akciğerler
- Mesane
- Serviks
- Vajina
- Rahim ağzı
- Penis
- Mide
- Kolon
- Anüs
Skuamöz hücreli kanserin nedenleri
Skuamöz hücreli kanserin nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak, aşağıdaki faktörlerin riski artırabileceği düşünülmektedir:
- Güneşe maruz kalma
- Sigara içmek
- HPV enfeksiyonu
- Arsenik maruziyeti
- Radon maruziyeti
- Bazı bağışıklık sistemi bozuklukları
Skuamöz hücreli kanserin belirtileri
Skuamöz hücreli kanserin belirtileri, kanserin bulunduğu yere göre değişebilir. Ancak, bazı yaygın belirtiler şunlardır:
- Ciltte yara, kabarıklık veya kalınlaşma
- Ağız, burun veya boğazda yara veya ülser
- İdrarda kan
- Vajinal kanama veya akıntı
- Dışkıda kan
Skuamöz hücreli kanserin tanısı
Skuamöz hücreli kanserin tanısı, genellikle tıbbi bir muayene ve görüntüleme testleri ile yapılır. Görüntüleme testleri, kanserin boyutunu ve yayılımını belirlemeye yardımcı olur.
Skuamöz hücreli kanserin tanısı için genellikle aşağıdaki testler yapılır:
- Fizik muayene
- Biyopsi
- Bilgisayarlı tomografi (BT)
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
- Ultrason
- PET taraması
Skuamöz hücreli kanserin tedavisi
Skuamöz hücreli kanserin tedavisi, kanserin boyutuna, yerine ve evresine göre değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Cerrahi
- Radyasyon tedavisi
- Kemoterapi
Skuamöz hücreli kanserin önlenmesi
Skuamöz hücreli kanserin önlenmesi için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Güneşten korunma
- Sigara içmemek
- HPV aşısı yaptırmak
- Arsenik maruziyetini azaltmak
- Radon maruziyetini azaltmak
Sonuç
Skuamöz hücreli kanser, cilt, mukozalar ve bazı iç organlarda ortaya çıkabilen bir kanser türüdür. Güneşe maruz kalma, sigara içmek ve HPV enfeksiyonu, skuamöz hücreli kanser riskini artıran faktörlerdir. Skuamöz hücreli kanserin belirtileri, kanserin bulunduğu yere göre değişebilir. Ancak, bazı yaygın belirtiler yara, kabarıklık veya kalınlaşma, ağız, burun veya boğazda yara veya ülser, idrarda kan, vajinal kanama veya akıntı ve dışkıda kandır. Skuamöz hücreli kanserin tanısı, genellikle tıbbi bir muayene ve görüntüleme testleri ile yapılır. Tedavi seçenekleri ise kanserin boyutuna, yerine ve evresine göre değişir.