Telogen Effluvium Nedir?
Telogen effluvium, saçın telojen faza erken girmesinden kaynaklanan saçın incelmesi veya dökülmesi ile karakterize bir kafa derisi bozukluğudur. Bu aşamada telojen saçlar artan bir oranda dökülmeye başlar, normalde yaklaşık saç dökülme oranı günde 125 saç telidir. Telojen effluvium, saç dökülmesinin en yaygın nedenlerinden biridir.
Saç Büyüme Döngüsü
Saç, üç aşamalı bir büyüme döngüsünden geçer:
- Anajen faz: Bu, saçın aktif büyüme aşamasıdır. Bu faz, saçın yaklaşık %85-90’ını oluşturur ve ortalama 2-6 yıl sürer.
- Katagen faz: Bu, saçın dinlenme aşamasıdır. Bu faz, yaklaşık 2 hafta sürer.
- Telogen faz: Bu, saçın dökülme aşamasıdır. Bu faz, yaklaşık 3 ay sürer.
Normalde, saçların %85-90’ı anagen fazında, %1-2’si katagen fazında ve %10-15’i telogen fazındadır. Telojen effluviumda, saçların %30-50’si telogen fazına girer. Bu, artan saç dökülmesine neden olur.
Telogen Effluviumun Nedenleri
Telogen effluviumun birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Stres: Fiziksel veya duygusal stres, telojen effluviumun en yaygın nedenidir. Stres, saçın büyümesini yavaşlatarak veya durdurarak telogen effluviuma neden olabilir.
- Hormonal değişiklikler: Doğum, menopoz, hamilelik veya doğum kontrol hapları gibi hormonal değişiklikler de telojen effluviuma neden olabilir.
- İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar, özellikle kemoterapi ilaçları, telojen effluviuma neden olabilir.
- Ağır hastalık: Ağır hastalık, enfeksiyon veya ameliyat gibi ciddi hastalıklar da telojen effluviuma neden olabilir.
- Diyet yetersizlikleri: Demir, çinko veya biotin gibi vitamin veya mineral eksiklikleri, telojen effluviuma neden olabilir.
Telogen Effluviumun Belirtileri
Telogen effluviumun en yaygın belirtisi, saç dökülmesidir. Saç dökülmesi, genellikle stres, hastalık veya ilaç kullanımı gibi tetikleyici olaydan birkaç ay sonra başlar. Saç dökülmesi, öncelikle kafa derisinin tepe bölgesinde görülür, ancak tüm kafa derisini etkileyebilir.
Telogen effluviumun diğer belirtileri şunlardır:
- Saç incelmesi
- Saç tellerinin daha ince olması
- Saç tellerinin daha kolay kırılması
Telogen Effluviumun Tanısı
Telogen effluviumun tanısı, genellikle tıbbi öykü ve fizik muayene ile konulabilir. Doktor, saç dökülmesinin nedenini belirlemek için kan testleri veya başka testler isteyebilir.
Telogen Effluviumun Tedavisi
Telogen effluviumun tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Stres veya hormonal değişiklikler gibi tetikleyici faktörler tedavi edilirse, saç dökülmesi genellikle kendiliğinden düzelir.
Telogen effluviumun tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar şunlardır:
- Minoxidil (Rogaine): Bu ilaç, saç büyümesini uyarmaya yardımcı olur.
- Finasterid (Propecia): Bu ilaç, erkek tipi saç dökülmesini tedavi etmek için kullanılır.
Telogen effluvium için kullanılan bazı takviyeler şunlardır:
- Demir
- Çinko
- Biotin
Telogen Effluviumun Önlenmesi
Telogen effluviumun önlenmesi zordur, ancak stresi azaltmak, sağlıklı beslenmek ve yeterli uyumak gibi önlemler alınabilir.
Sonuç
Telogen effluvium, saç dökülmesinin en yaygın nedenlerinden biridir. Genellikle stres, hastalık veya ilaç kullanımı gibi tetikleyici faktörler tarafından tetiklenir. Telogen effluviumun tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Stres veya hormonal değişiklikler gibi tetikleyici faktörler tedavi edilirse, saç dökülmesi genellikle kendiliğinden düzelir.