Vasküler Nedir?
Vasküler, Latince “vas” (damar) ve “culare” (ilişkili olmak) kelimelerinden oluşan bir terimdir. Damarlarla ilgili olan şeyleri tanımlamak için kullanılır.
Vasküler sistem, vücutta dolaşan kanın taşınmasını sağlayan damarlardan oluşan bir ağdır. Bu sistem, kalp, kan damarları ve kandan oluşur.
Vasküler sistem, vücudun tüm organ ve dokularına oksijen ve besin maddelerini taşır. Aynı zamanda, atık maddeleri de organ ve dokulardan uzaklaştırır.
Vasküler sistem, aşağıdaki üç ana damar tipinden oluşur:
- Arteriler: Kalpten organlara ve dokulara kan taşıyan damarlardır.
- Venler: Organlardan ve dokulardan kalbe kan taşıyan damarlardır.
- Kılcal damarlar: Arteriler ve venleri birbirine bağlayan küçük damarlardır.
Vasküler sistem, vücudun düzgün çalışması için çok önemlidir. Vasküler sistemde meydana gelen herhangi bir sorun, organ ve dokuların işlevini bozabilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Vasküler Hastalıklar
Vasküler sistemde meydana gelen hastalıklara vasküler hastalıklar adı verilir. Vasküler hastalıklar, damarların yapısını, işlevini veya konumunu etkileyebilir.
Vasküler hastalıklar, aşağıdaki gibi çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir:
- Yaşlanma: Vasküler sistem yaşlandıkça, damarlarda plak ve kalsiyum birikmesi gibi değişiklikler meydana gelebilir. Bu değişiklikler, damarların daralmasına ve sertleşmesine neden olabilir.
- Sigara: Sigara dumanı, damarların iç duvarını tahriş ederek iltihaplanmaya neden olabilir. Bu durum, damarların daralmasına ve sertleşmesine yol açabilir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon, damar duvarlarına aşırı basınç uygular. Bu durum, damarların zarar görmesine ve zayıflamasına neden olabilir.
- Diyabet: Diyabet, kan şekerinin yüksek olmasına neden olan bir hastalıktır. Yüksek kan şekeri, damarların duvarlarını tahriş ederek iltihaplanmaya neden olabilir. Bu durum, damarların daralmasına ve sertleşmesine yol açabilir.
- Kolesterol: Yüksek kolesterol, damar duvarlarında plak birikmesine neden olabilir. Bu plak, damarların daralmasına ve sertleşmesine yol açabilir.
- Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, damarlarda iltihaplanmaya neden olabilir. Bu durum, damarların daralmasına ve sertleşmesine yol açabilir.
Vasküler hastalıklar, aşağıdaki gibi çeşitli semptomlara neden olabilir:
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Baş ağrısı
- Uyuşma veya karıncalanma
- Yorgunluk
- Cilt lezyonları
Vasküler hastalıklar, aşağıdaki gibi çeşitli komplikasyonlara yol açabilir:
- Kalp krizi
- İnme
- Bacak ülseri
- Yara iyileşmesinde gecikme
- Organ yetmezliği
Vasküler Hastalıkların Tedavisi
Vasküler hastalıkların tedavisi, hastalığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Vasküler hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır:
- İlaç tedavisi: İlaç tedavisi, yüksek tansiyon, kolesterol, diyabet gibi vasküler hastalıkların risk faktörlerini kontrol etmeye yardımcı olabilir.
- Cerrahi tedavi: Bazı vasküler hastalıklar, cerrahi müdahale gerektirebilir. Cerrahi tedavi, tıkalı veya hasarlı damarların onarılması veya değiştirilmesi için yapılır.
Vasküler Hastalıkları Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Vasküler hastalıkları önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Sigara içmeyin.
- Sağlıklı bir diyet yapın ve düzenli egzersiz yapın.
- Kan şekerinizi kontrol altında tutun.
- Kolesterol seviyenizi kontrol altında tutun.
- Yeterli miktarda meyve ve sebze tüketin.
- Düzenli olarak kan basıncınızı kontrol ettirin.