Yardımcı Ses Nedir

Yardımcı Ses Nedir?

Yardımcı ses, Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir kök veya gövdenin sonuna eklenen ve yine bir ünlü ile başlayan ekin önüne (iki ünlü arasına) gelen ünsüzü belirtir. Bu sesler, kelimenin okunuşunu ve anlamını etkilemez.

Türkçede kullanılan yardımcı sesler şunlardır:

  • -y-
  • -n-
  • -ı-
  • -u-

-y- ve -n- sesleri, Türkçede en yaygın kullanılan yardımcı seslerdir. Bu sesler, genellikle iki ünlü arasında yumuşak bir geçiş sağlamak için kullanılır.

-ı- ve -u- sesleri ise, genellikle iki ünlü arasında sert bir geçiş sağlamak için kullanılır.

Yardımcı Seslerin Kullanım Alanları

Yardımcı sesler, aşağıdaki durumlarda kullanılır:

  • Fiil köklerine fiil ekleri getirilirken:
gel- + -ecek → gelecek
git- + -miş → gitmiş
  • İsim köklerine isim ekleri getirilirken:
ev + -in → evinin
kitap + -ı → kitabını
  • Sıfatlara ekler getirilirken:
iyi + -si → iyisi
ucuz + -u → ucuzunu
  • Zarflara ekler getirilirken:
iyi + -ce → iyice
uzak + -tan → uzaktan
  • Edatlara ekler getirilirken:
ile + -nin → ilesinin
üzere + -ki → üzerineki

Yardımcı Seslerin Örnekleri

* ev + -in → evinin
* kitap + -ı → kitabını
* iyi + -si → iyisi
* ucuz + -u → ucuzunu
* güzel + -ce → güzelce
* uzak + -tan → uzaktan
* ile + -nin → ilesinin
* üzere + -ki → üzerineki
* ana + -sı → anası
* baba + -sı → babası
* abla + -sı → ablası
* abi + -si → abisi
* kız + -ı → kızı
* oğlan + -ı → oğlu
* çocuk + -u → çocuğunu
* ev + -e → eve
* okul + -e → okula
* park + -e → parka
* dağ + -a → dağa
* deniz + -e → denize
* ırmak + -a → ırmağa
* hava + -a → havaya
* su + -a → suya
* toprak + -a → toprağa
* taş + -a → taşa
* ağaç + -a → ağaca
* çiçek + -a → çiçeğe
* kuş + -a → kuşa
* kedi + -a → kediye
* köpek + -a → köpeğe
* araba + -a → arabaya
* tren + -e → trene
* uçak + -a → uçağa
* gemi + -e → gemiye
* ev + -den → evden
* okul + -den → okuldan
* park + -den → parktan
* dağ + -dan → dağdan
* deniz + -den → denizden
* ırmak + -dan → ırmağdan
* hava + -dan → havadan
* su + -dan → sudan
* toprak + -dan → topraktan
* taş + -dan → taştan
* ağaç + -dan → ağaçtan
* çiçek + -dan → çiçekten
* kuş + -dan → kuştan
* kedi + -dan → kediden
* köpek + -dan → köpekten
* araba + -dan → arabadan
* tren + -den → trenden
* uçak + -dan → uçaktan
* gemi + -den → gemiden

Yardımcı Seslerin Anlam ve Okuma Üzerindeki Etkisi

Yardımcı sesler, kelimenin anlamını ve okunuşunu etkilemez. Bu sesler, yalnızca kelimenin okunuşunu kolaylaştırmak için kullanılır.

Örneğin, “ev” kelimesine “-in” eki getirildiğinde, kelimenin anlamı “evin” olur. Ancak, bu durumda “-in” eki bir yardımcı ses olarak işlev görür ve kelimenin anlamını değiştirmez


Yayımlandı

kategorisi