Açıktan Atama Nedir?
Açıktan atama, kamu kurum ve kuruluşlarında boş bulunan kadrolara, ilgili mevzuat hükümlerine göre, merkezi sınava tabi tutulmadan, doğrudan idarenin takdir yetkisi ile yapılan atama türüdür. Açıktan atama, kamu personel rejiminde önemli bir yere sahiptir. Bu atama türünün hem kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu personel ihtiyacını karşılama hem de kamu görevine girmek isteyen adaylar için fırsatlar sunma gibi önemli işlevleri bulunmaktadır.
Açıktan Atama Türleri
Açıktan atama, genel olarak iki şekilde yapılabilmektedir:
- İlk defa atama
İlk defa atama, kamu görevine ilk defa atanacak kişiler için yapılan atama türüdür. Bu atama türünde, adayların kamu görevine atanabilmeleri için ilgili mevzuat hükümlerinde belirtilen genel ve özel şartları taşımaları gerekmektedir. Genel şartlar arasında yaş, eğitim, sağlık ve askerlik gibi şartlar yer almaktadır. Özel şartlar ise, atama yapılacak kadronun niteliğine göre değişebilmektedir. Örneğin, bir mühendis kadrosuna atanabilmek için ilgili alanda lisans veya yüksek lisans derecesine sahip olmak gerekmektedir.
- Merkezden ataması yapılan personelden ayrılanlar için atama
Bu atama türünde, merkezi sınavla kamu görevine atanmış olan ve çeşitli nedenlerle ayrılan kişiler, ayrıldıkları sınıfta boş bulunan kadrolara atanabilmektedir. Bu atama türünde, adayların ayrıldıkları sınıfta boş bulunan kadrolara atanmaları için, ilgili mevzuat hükümlerinde belirtilen şartları taşımaları gerekmektedir.
Açıktan Atama Süreci
Açıktan atama süreci, aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:
- Atama izni verilmesi
Açıktan atama yapılabilmesi için, ilgili kamu kurum ve kuruluşunun atama izni alması gerekmektedir. Atama izni, ilgili kurum ve kuruluşun bağlı olduğu üst makam tarafından verilmektedir.
- Atama ilanı
Atama izninin alınmasından sonra, ilgili kamu kurum ve kuruluşu atama ilanı yayınlamaktadır. Atama ilanında, atama yapılacak kadroların sayısı, niteliği, atanmak için aranan şartlar ve başvuru şekli gibi bilgiler yer almaktadır.
- Başvuru
Atama ilanı yayınlandıktan sonra, adaylar başvurularını ilgili kamu kurum ve kuruluşuna yapmaktadırlar. Başvurular, genellikle posta yoluyla veya elektronik ortamda yapılabilmektedir.
- Sınav
Atama yapılacak kadronun niteliğine göre, adayların sınava tabi tutulmaları gerekebilmektedir. Sınav, yazılı, sözlü veya uygulamalı olarak yapılabilmektedir.
- Atama kararının alınması
Sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından, ilgili kamu kurum ve kuruluşu atama kararı almaktadır. Atama kararı, ilgili kurum ve kuruluşun üst makamı tarafından onaylanır.
- Göreve başlama
Atama kararının kesinleşmesinin ardından, adaylar göreve başlamak için gerekli işlemleri yapmaktadırlar.
Açıktan Atama İlanları
Açıktan atama ilanları, genellikle Resmi Gazete, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ve kamu kurum ve kuruluşlarının internet sitelerinde yayınlanmaktadır. Adaylar, bu kanalları takip ederek açıktan atama ilanlarından haberdar olabilirler.
Açıktan Atama Şartları
Açıktan atama yapılabilmesi için, adayların aşağıdaki şartları taşımaları gerekmektedir:
- Türk vatandaşı olmak
- 18 yaşını doldurmuş olmak
- Kamu haklarından mahrum bulunmamak
- Askerlik ile ilişiği bulunmamak
- Görevini devamlı yapmasına engel olabilecek bir sağlık sorunu olmamak
- Atama yapılacak kadronun niteliğine göre, ilgili mevzuat hükümlerinde belirtilen diğer şartları taşımak
Açıktan Atama Avantajları
Açıktan atama, kamu görevine girmek isteyen adaylar için önemli bir fırsattır. Bu atama türünde, adayların merkezi sınava girmeleri gerekmemekte, doğrudan idarenin takdir yetkisi ile atanabilmektedirler. Bu durum, özellikle kamu görevine girmek isteyen ancak merkezi sınavda başarılı olamayan adaylar için avantaj oluşturmaktadır.
Açıktan Atama Dezavantajları
Açıktan atama, bazı dezavantajlara da sahiptir. Bu atama türünde, adayların merkezi sınava girmeleri gerekmediğinden, adayların kamu görevine girme şansları daha az olmaktadır. Ayrıca, açıktan atama yapılan kadrolar genellikle daha az nitelikli kadrolar olmaktadır.
**Sonuç olarak, açıktan atama, kamu personel rejiminde önemli