Adıl Nedir?
Adıl, Türkçede isim olmadıkları halde isim gibi kullanılan sözcüklere verilen addır. Adıl, cümlede varlıkların adları yerine kullanılabilen ve adların yerine getirdiği bütün işlevleri yerine getirebilen ad soylu sözcüktür.
Adıl, ismin yerini aldığı için isim gibi çekimlenebilir. Örneğin, “o” adılının “ben” yerine kullanıldığı bir cümlede “o” adılının kişi eki alarak “benim” şeklini alması gibi.
Adıl, ismin yerini aldığı için ismin özelliklerini de taşıyabilir. Örneğin, “bu” adılının “elbise” kelimesinin yerini aldığı bir cümlede “bu” adılının “elbise” kelimesi gibi somut bir varlığa işaret etmesi gibi.
Adıl, ismin yerini aldığı için ismin işlevlerini de üstlenebilir. Örneğin, “ben” adılının “isim” kelimesinin yerine kullanıldığı bir cümlede “ben” adılının “isim” kelimesi gibi bir varlığın adı olarak kullanılması gibi.
Adıl Türleri
Adıllar, aşağıdaki gibi sınıflara ayrılabilir:
- Şahıs zamirleri: Ben, sen, o, biz, siz, onlar
- İşaret zamirleri: Bu, şu, o, öteki, beriki, berikiler, ötekileri
- Soru zamirleri: Kim, ne, hangisi, kaç, kaçıncı, ne kadar
- Belirsiz zamirler: Bir, biri, birkaç, kimse, hiçbiri, her, her biri, her şey
- Özellik zamirleri: Bu, şu, o, öteki, beriki, berikiler, ötekileri
- Yönelme zamirleri: Ben, sen, o, biz, siz, onlar
- İlgi zamirleri: Beni, seni, onu, bizi, sizi, onları
- Dönüşlülük zamirleri: Kendim, kendin, kendisi, kendimiz, kendiniz, kendileri
Şahıs Zamirleri
Şahıs zamirleri, konuşan, dinleyen veya konuşulan kişi veya kişileri belirten zamirlerdir.
- Ben: Konuşan kişiyi belirten zamirdir.
- Sen: Dinleyen kişiyi belirten zamirdir.
- O: Konuşulan kişiyi veya kişileri belirten zamirdir.
- Biz: Konuşan ve dinleyen kişileri belirten zamirdir.
- Siz: Konuşan ve dinlenen kişileri belirten zamirdir.
- Onlar: Konuşulan kişileri belirten zamirdir.
İşaret Zamirleri
İşaret zamirleri, yakınlık, uzaklık, belirsizlik gibi anlamlar bildiren zamirlerdir.
- Bu: Konuşmacıya yakın olan varlıkları belirten zamirdir.
- Şu: Konuşmacıya uzak olan varlıkları belirten zamirdir.
- O: Konuşmacının dikkatini çekmek istediği herhangi bir varlığı belirten zamirdir.
- Öteki: Bu ve şu kelimelerinin karşıtı olan, başka bir varlığı belirten zamirdir.
- Beriki: Bu ve şu kelimelerine göre daha yakın olan varlığı belirten zamirdir.
- Berikiler: Berikinin çoğuludur.
- Ötekileri: Ötekinin çoğuludur.
Soru Zamirleri
Soru zamirleri, sorularda kullanılan zamirlerdir.
- Kim: Kişileri belirten soru zamiridir.
- Ne: Varlıkları belirten soru zamiridir.
- Hangisi: Birden fazla varlıktan birini belirten soru zamiridir.
- Kaç: Sayıları belirten soru zamiridir.
- Kaçıncı: Sıralamayı belirten soru zamiridir.
- Ne kadar: Miktarı belirten soru zamiridir.
Belirsiz Zamirler
Belirsiz zamirler, kesin olmayan anlamlar bildiren zamirlerdir.
- Bir: Bir tane, herhangi bir anlamında kullanılan zamirdir.
- Birisi: Bir tane kişi anlamında kullanılan zamirdir.
- Birkaç: Birkaç tane anlamında kullanılan zamirdir.
- Hiç kimse: Hiçbir kişi anlamında kullanılan zamirdir.
- Hiçbiri: Hiçbiri anlamında kullanılan zamirdir.
- Her: Her tane, her zaman anlamında kullanılan zamirdir.
- Her biri: Her bir tane anlamında kullanılan zamirdir.
- Her şey: Her şey anlamında kullanılan zamirdir.
**