Alım Nedir?
Alım, bir mal veya hizmetin satın alınması işlemidir. Türkçede “satın alma” anlamına gelen alım kelimesi, hem günlük hayatta hem de iş dünyasında yaygın olarak kullanılan bir kavramdır. Alım, bir mal veya hizmetin piyasadaki mevcut fiyatından daha düşük bir fiyata satın alınması durumunda “karlı alım” olarak adlandırılır.
Alım Türleri
Alım, farklı şekillerde sınıflandırılabilir. En yaygın alım türleri şunlardır:
- İhtiyaç alımları: Bir mal veya hizmeti, kendi ihtiyacını karşılamak için satın almaktır. Örneğin, bir ailenin temel gıda maddelerini satın alması bir ihtiyaç alımı örneğidir.
- Yatırım alımları: Bir mal veya hizmeti, daha sonra satarak kar elde etmek için satın almaktır. Örneğin, bir iş adamının hisse senedi satın alması bir yatırım alımı örneğidir.
- Tüketici alımları: Bir mal veya hizmeti, kişisel kullanım için satın almaktır. Örneğin, bir kişinin bir araba satın alması bir tüketici alımı örneğidir.
- Ticari alımlar: Bir mal veya hizmeti, ticari faaliyetler için satın almaktır. Örneğin, bir şirketin hammadde satın alması bir ticari alım örneğidir.
Alım Süreci
Alım süreci, bir mal veya hizmetin satın alınması için gerekli olan tüm adımları kapsar. Bu süreç, genellikle şu aşamalardan oluşur:
- İhtiyaç veya talep analizi: Alınacak mal veya hizmetin ihtiyaç veya talebinin belirlenmesidir.
- Mal veya hizmet araştırması: Alınacak mal veya hizmetin piyasadaki mevcut seçeneklerinin araştırılmasıdır.
- Teklif alma: Alınacak mal veya hizmet için farklı satıcılardan teklif alınmasıdır.
- Teklif değerlendirmesi: Alınacak mal veya hizmet için alınan tekliflerin değerlendirilmesidir.
- Satın alma kararı: Alınacak mal veya hizmet için en uygun teklifin seçilmesidir.
Alım Kararını Etkileyen Faktörler
Alım kararı, çeşitli faktörlerden etkilenebilir. Bu faktörler, şunlardır:
- İhtiyaç veya talep: Alınacak mal veya hizmetin ihtiyaç veya talebi, alım kararını en çok etkileyen faktördür.
- Maliyet: Alınacak mal veya hizmetin maliyeti, alım kararını etkileyen önemli bir faktördür.
- Kalite: Alınacak mal veya hizmetin kalitesi, alım kararını etkileyen bir diğer önemli faktördür.
- Garanti: Alınacak mal veya hizmetin garantisi, alım kararını etkileyen bir faktör olabilir.
- Süre: Alınacak mal veya hizmetin teslim süresi, alım kararını etkileyen bir faktör olabilir.
Alım Fiyatlandırması
Alım fiyatlandırması, bir mal veya hizmetin satın alınması için ödenecek fiyatın belirlenmesi işlemidir. Alım fiyatlandırması, çeşitli faktörlere göre yapılabilir. Bu faktörler, şunlardır:
- Mal veya hizmetin piyasadaki fiyatı: Alınacak mal veya hizmetin piyasadaki fiyatı, alım fiyatlandırmasında önemli bir faktördür.
- Satıcının pazarlık gücü: Satıcının pazarlık gücü, alım fiyatlandırmasında önemli bir faktördür.
- Alıcının pazarlık gücü: Alıcın pazarlık gücü, alım fiyatlandırmasında önemli bir faktördür.
- Mal veya hizmetin niteliği: Alınacak mal veya hizmetin niteliği, alım fiyatlandırmasında önemli bir faktördür.
Alım Yönetimi
Alım yönetimi, alım sürecinin planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesidir. Alım yönetimi, bir şirketin tedarik zincirinin önemli bir parçasıdır. Alım yönetimi, bir şirketin maliyetlerini düşürmesine, verimliliğini artırmasına ve rekabet gücünü güçlendirmesine yardımcı olabilir.
Alım Yönetiminde Kullanılan Teknikler
Alım yönetiminde, çeşitli teknikler kullanılabilir. Bu teknikler, şunlardır:
- Alım stratejisi geliştirme: Alım stratejisi, bir şirketin alım faaliyetlerini yönlendiren temel ilkeleri belirler.
- Alım planlama: Alım planlama, bir şirketin gelecekteki alım faaliyetlerini belirler.
- Alım kaynağı seçimi: Alım kaynağı seçimi, bir şirketin alımlarını hangi satıcılardan yapacağını belirler.
- Alım fiyatlandırması: Alım fiyatlandırması, bir mal veya hizmetin satın alınması için ödenecek fiyatın belirlenmesidir.
- Alım sözleşmesi yönetimi: Alım sözleşmesi yönetimi, alım sözleşmelerinin uygulanması ve kontrolü ile ilgili faaliyetleri kapsar