Ansiklopedi Nedir?
Ansiklopedi, birçok bilginin sistematik ve çoğu zaman alfabetik bir sıra ile düzenlenmesinden elde edilen tarafsız bir başvuru kaynağı yayın olan bir referans çalışma türü. Ansiklopedilerde, çeşitli konular hakkında özet bilgiler bulunur. Bu bilgiler, genellikle alfabetik sırayla düzenlenmiş maddeler halinde sunulur.
Ansiklopedi kelimesi, Yunanca “enkyklios paideia” sözcüğünden gelir. Bu sözcük, “çevreleyen eğitim” anlamına gelir. Ansiklopedilerin amacı, okuyuculara geniş bir yelpazede bilgi sağlamaktır. Bu nedenle, ansiklopedilerde genellikle tarih, bilim, sanat, edebiyat, felsefe, din gibi çeşitli konular hakkında bilgiler bulunur.
Ansiklopedilerin ilk örnekleri, MÖ 5. yüzyılda Antik Yunan’da ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, Sokrates ve Platon gibi filozoflar, öğrencileri için çeşitli konuları kapsayan ders notları hazırlamışlardır. Bu ders notları, günümüz ansiklopedilerinin ilk örnekleri olarak kabul edilmektedir.
Ortaçağ Avrupa’sında, ansiklopedilerin gelişimi, dini metinlerin ve bilimin yayılmasıyla hız kazanmıştır. Bu dönemde, birçok ansiklopedi, dini konulara ve bilime odaklanmıştır.
- yüzyılda, ansiklopedilerin gelişiminde yeni bir dönem başlamıştır. Bu dönemde, ansiklopedilerin kapsamı genişlemiş ve daha tarafsız bir hale gelmiştir. Bu dönemde yayınlanan en önemli ansiklopedilerden biri, 1768 yılında İskoçya’da yayınlanan Encyclopædia Britannica’dır.
- yüzyılda, ansiklopedilerin gelişiminde bir başka önemli dönem yaşanmıştır. Bu dönemde, ansiklopedilerin baskı teknolojisi gelişmiştir. Bu sayede, ansiklopedilerin daha geniş kitlelere ulaşması mümkün olmuştur.
- yüzyılda, ansiklopedilerin gelişiminde bilgisayar teknolojisinin gelişmesi önemli bir rol oynamıştır. Bu dönemde, elektronik ansiklopedilerin ortaya çıkması, ansiklopedilerin erişimini ve kullanım kolaylığını artırmıştır.
Ansiklopedi Türleri
Ansiklopediler, farklı kriterlere göre sınıflandırılabilir. Bu kriterler arasında, ansiklopedinin kapsamı, hedef kitlesi ve yayın formatı yer alır.
Kapsamına göre ansiklopediler, genel ansiklopedi ve özel ansiklopedi olmak üzere iki ana gruba ayrılabilir. Genel ansiklopedilerde, çeşitli konular hakkında bilgiler bulunur. Özel ansiklopedilerde ise belirli bir konu veya alan hakkında bilgiler bulunur. Örneğin, bilim ansiklopedisi, tarih ansiklopedisi, sanat ansiklopedisi gibi.
Hedef kitlesi açısından ansiklopediler, yetişkinlere yönelik ansiklopedi ve çocuklara yönelik ansiklopedi olmak üzere iki ana gruba ayrılabilir. Yetişkinlere yönelik ansiklopedilerde, genellikle daha karmaşık ve teknik bilgiler bulunur. Çocuklara yönelik ansiklopedilerde ise, genellikle daha basit ve anlaşılır bilgiler bulunur.
Yayın formatına göre ansiklopediler, basılı ansiklopedi ve elektronik ansiklopedi olmak üzere iki ana gruba ayrılabilir. Basılı ansiklopedilerde, bilgiler genellikle kitap şeklinde sunulur. Elektronik ansiklopedilerde ise, bilgiler genellikle internet üzerinden veya bilgisayar yazılımları aracılığıyla erişilebilir.
Ansiklopedinin Özellikleri
Ansiklopedilerin bazı temel özellikleri şunlardır:
- Kapsamlı bilgi içeriği: Ansiklopedilerde, çeşitli konular hakkında özet bilgiler bulunur. Bu bilgiler, genellikle alfabetik sırayla düzenlenmiş maddeler halinde sunulur.
- Tarafsızlık: Ansiklopedilerde yer alan bilgilerin tarafsız olması gerekir. Bu nedenle, ansiklopedilerin hazırlanmasında, uzmanlardan ve çeşitli görüşlerden yararlanılır.
- Güncellik: Ansiklopedilerde yer alan bilgilerin güncel olması gerekir. Bu nedenle, ansiklopedilerin düzenli olarak güncellenmesi gerekir.
Ansiklopedinin Faydaları
Ansiklopedilerin birçok faydası vardır. Bu faydalar arasında şunlar yer alır:
- Genel kültür bilgisi: Ansiklopedilerden, çeşitli konularda genel kültür bilgisi edinilebilir.
- Araştırma: Ansiklopedilerden, araştırma yaparken ihtiyaç duyulan bilgilere ulaşılabilir.
- Bilgilendirme: Ansiklopedilerden, çeşitli konularda bilgilendirici bilgiler edinilebilir.
Ansiklopedinin Kullanımı
Ansiklopedileri kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bu noktalar arasında şunlar yer alır:
- Anahtar kelimeler: Ansiklopedi