Aort Diseksiyonu Nedir?
Aort diseksiyonu, aortun iç tabakasının yırtılması ve kanın aort duvarının katmanları arasında akmasına izin vererek katmanları birbirinden ayırmaya zorladığı bir tıbbi durumdur. Bu, aort duvarının zayıflamasına veya hasar görmesine neden olarak, kanın aort duvarında bir cep oluşturmasına neden olur. Bu cep, aort duvarı boyunca ilerleyebilir ve organlara ve dokulara kan sızmasına neden olabilir.
Aort, kalpten çıkan ve vücuda kan taşıyan ana atar damardır. Kalpten çıktığı noktada yaklaşık 3 cm. çapında olan aort damarının iç kısmından yırtılması ise aort diseksiyonu olarak tanımlanır.
Aort diseksiyonu, yaşamı tehdit eden bir durumdur. Hastaların yaklaşık yüzde 40’ı tam rüptürden ve aort kanamasından hemen ölmektedir.
Aort Diseksiyonunun Belirtileri
Aort diseksiyonunun en yaygın belirtisi, genellikle “yırtılma” karakteri olarak tanımlanan, ani başlayan şiddetli göğüs veya sırt ağrısıdır. Ağrı, göğüs kafesinin arkasından sırta, boyna, boğaza, çeneye veya kollara yayılabilir. Ağrı, hastanın hareket etmesiyle veya nefes almasıyla şiddetlenebilir.
Aort diseksiyonunun diğer belirtileri şunlardır:
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Bulantı
- Kusma
- Soğuk terleme
- Nefes darlığı
- Bayılma
Aort Diseksiyonunun Nedenleri
Aort diseksiyonunun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin aort diseksiyonu riskini artırabileceği düşünülmektedir:
- Yüksek tansiyon
- Aort anevrizması
- Marfan sendromu
- Ehlers-Danlos sendromu
- Ailede aort diseksiyonu öyküsü
- Sigara kullanımı
- Uyuşturucu kullanımı
- Travma
Aort Diseksiyonunun Tanısı
Aort diseksiyonunun tanısı, aşağıdaki testler ve prosedürlerle konulabilir:
- Fizik muayene
- Elektrokardiyogram (EKG)
- Göğüs röntgeni
- Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
- Aort kateterizasyonu
Aort Diseksiyonunun Tedavisi
Aort diseksiyonunun tedavisi, diseksiyonun tipine ve ciddiyetine bağlıdır.
Tip A diseksiyon, aort yırtılmasının aort kavşağından başlayıp aşağı doğru ilerlediği durumdur. Tip A diseksiyonu, acil cerrahi gerektiren en ciddi aort diseksiyonu türüdür.
Tip B diseksiyon, aort yırtılmasının aort kavşağından başlamadığı durumdur. Tip B diseksiyonu, cerrahi veya ilaç tedavisi ile tedavi edilebilir.
Cerrahi tedavi, aort diseksiyonunun en etkili tedavisidir. Cerrahi, aort duvarındaki yırtığın onarılması ve aort duvarının zayıflamasını önlemek için yapılır.
İlaç tedavisi, aort diseksiyonunun tedavisinde cerrahi olmayan bir seçenektir. İlaç tedavisi, kan basıncını düşürmek, aort duvarını güçlendirmek ve aort diseksiyonunun ilerlemesini önlemek için kullanılır.
Aort Diseksiyonunun Önlenmesi
Aort diseksiyonunun önlenmesi için şu önlemler alınabilir:
- Yüksek tansiyonu kontrol altında tutun.
- Aort anevrizması olan kişileri düzenli olarak takip edin.
- Marfan sendromu veya Ehlers-Danlos sendromu gibi aort diseksiyonu riskini artıran genetik bozuklukları olan kişileri düzenli olarak takip edin.
- Sigara içmeyi bırakın.
- Uyuşturucu kullanmayın.
Sonuç
Aort diseksiyonu, yaşamı tehdit eden bir durumdur. Ancak, erken tanı ve tedavi ile, aort diseksiyonundan kaynaklanan ölüm oranları önemli ölçüde azaltılabilir.