Apo B Nedir?
Apo B, lipoproteinler adı verilen ve yağların kanda taşınmasını sağlayan moleküllerin yüzeyinde bulunan bir proteindir. Apo B, lipoproteinlerin karaciğerden dokulara yağ taşınması sürecinde önemli bir rol oynar.
Apo B’nin Yapısı ve Özellikleri
Apo B, yaklaşık 4500 amino asitten oluşan bir proteindir. Bu protein, bir zincir şeklinde katlanmış ve üç ana bölgeye ayrılmıştır:
- N-terminal bölge: Bu bölge, apo B’nin karaciğerde sentezine ve dokulara bağlanmasına yardımcı olur.
- B bölgesi: Bu bölge, apo B’nin lipoproteinlerin yapısına ve stabilitesine katkıda bulunur.
- C-terminal bölge: Bu bölge, apo B’nin lipoproteinlerin dokular tarafından tanınmasını ve alınmasını sağlar.
Apo B, lipoproteinlerin boyutuna göre farklı biçimlerde bulunur. Düşük yoğunluklu lipoproteinlerde (LDL), apo B’nin bir molekülü bulunur. Orta yoğunluklu lipoproteinlerde (HDL), apo B’nin iki molekülü bulunur. Yüksek yoğunluklu lipoproteinlerde (HDL), apo B bulunmaz.
Apo B’nin Fonksiyonları
Apo B’nin başlıca fonksiyonları şunlardır:
- Yağların kanda taşınması: Apo B, lipoproteinlerin yüzeyinde bulunan bir protein olarak, yağların kanda taşınmasında önemli bir rol oynar. LDL, dokulara kolesterol taşınmasında rol oynayan bir lipoproteindir. Apo B, LDL’nin karaciğerden dokulara taşınmasını sağlar.
- Reseptör aracılı endositoz: Apo B, reseptör aracılı endositoz adı verilen bir süreç yoluyla lipoproteinlerin dokular tarafından alınmasını sağlar. LDL, karaciğer tarafından apo B’nin reseptöre bağlanmasıyla alınır.
- Lipazlara bağlanma: Apo B, lipaz adı verilen enzimlere bağlanarak yağların parçalanmasını sağlar. LDL, lipoprotein lipaz adı verilen bir enzime bağlanarak parçalanır.
Apo B’nin Sağlık Üzerine Etkileri
Apo B düzeyleri, kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir. LDL düzeyleri yüksek olan kişilerde apo B düzeyleri de yüksek olma eğilimindedir. LDL düzeyleri yüksek olan kişilerde, kan damarlarında plakların oluşması ve tıkanması riski artar. Bu durum, kalp krizi, felç ve diğer kardiyovasküler hastalıklara yol açabilir.
Apo B Testi
Apo B düzeyleri, kan testiyle ölçülür. Apo B testi, LDL düzeylerini ölçmekten daha doğru bir şekilde kardiyovasküler hastalık riskini tahmin etmeye yardımcı olabilir.
Apo B Düzeylerinin Normal Değerleri
Apo B düzeyleri, yaş, cinsiyet ve etnik kökene göre değişir. Yetişkin erkeklerde normal apo B düzeyi 100 mg/dL’nin altındadır. Yetişkin kadınlarda normal apo B düzeyi 80 mg/dL’nin altındadır.
Apo B Düzeylerinin Yüksekliği
Apo B düzeylerinin yüksek olması, kardiyovasküler hastalık riskinin arttığını gösterir. Apo B düzeyleri 130 mg/dL’nin üzerinde olan kişilerde kardiyovasküler hastalık riski, normal düzeyde olan kişilere göre iki kat daha fazladır.
Apo B Düzeylerini Düşürmek için Neler Yapılabilir?
Apo B düzeylerini düşürmek için yapılabilecek bazı şeyler şunlardır:
- Sağlıklı beslenme: Sağlıklı beslenme, kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya yardımcı olur. Sağlıklı bir diyet, meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız proteinler bakımından zengindir.
- Düzenli egzersiz: Düzenli egzersiz, kardiyovasküler sağlığı iyileştirmeye yardımcı olur. Yetişkinlerin haftada en az 150 dakika orta düzeyde veya 75 dakika şiddetli aerobik aktivite yapmaları önerilir.
- Sigara içmeyi bırakma: Sigara içmek, kardiyovasküler hastalık riskini önemli ölçüde artırır. Sigara içmeyi bırakmak, kardiyovasküler sağlığı iyileştirmenin en iyi yollarından biridir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, apo B düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir. Bu ilaçlar arasında statinler, ezetimib ve fenofibrat bulunur.
**Sonuç olarak, apo B, yağların kanda taşınmasında önemli bir rol oynayan bir proteindir. Apo B düzeyleri, kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir. Apo B düzeylerini düşürmek için sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigara