Bartholin Kisti Nedir?
Bartholin bezleri, vajina girişinin her iki yanında bulunan, vajinanın kayganlığını sağlayan mukus üreten iki küçük bezdir. Bartholin kistleri, bu bezlerden birinin kanalında tıkanma olması sonucu oluşan, içi sıvı dolu şişliklerdir.
Bartholin kistleri, en sık 20 ila 30 yaşları arasındaki kadınlarda görülür. Ancak, her yaştan kadında oluşabilir.
Bartholin Kisti Belirtileri
Bartholin kistlerinin belirtileri, kist boyutuna ve enfeksiyon olup olmadığına göre değişebilir.
Küçük kistlerde genellikle herhangi bir belirti görülmeyebilir. Ancak, kistin boyutu büyüdükçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Vajina girişinde şişlik
- Ağrı
- Kızarıklık
- Sıcak basması
- Yürüme veya oturmada zorluk
Kist enfeksiyon kaparsa, aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Ateş
- Üşüme
- Halsizlik
- Vajinadan akıntı
Bartholin Kisti Nedenleri
Bartholin kistlerinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin kist oluşumuna katkıda bulunabileceği düşünülmektedir:
- Vajina girişinin tahrişi
- Cinsel ilişki
- Bakteriyel enfeksiyonlar
- Mantar enfeksiyonları
- Herpes virüsü
- HIV
Bartholin Kistinin Tanısı
Bartholin kisti tanısı, genellikle jinekolojik muayene ile konur. Muayene sırasında, doktor vajina girişinde şişlik olup olmadığına bakar. Ayrıca, kistin büyüklüğünü ve sertliğini de değerlendirir.
Kist enfeksiyon kapmışsa, doktor akıntıyı inceleyebilir veya kültür testi isteyebilir.
Bartholin Kistinin Tedavisi
Bartholin kistlerinin tedavisi, kist boyutuna ve enfeksiyon olup olmadığına göre değişir.
Küçük kistlerde genellikle tedavi gerekmez. Kist kendiliğinden kaybolabilir.
Büyük kistlerde veya enfeksiyonlu kistlerde tedavi gereklidir.
Enfeksiyonlu kistlerde, doktor antibiyotik tedavisi önerebilir. Antibiyotikler, enfeksiyonu kontrol altına alarak kist boyutunun azalmasına yardımcı olur.
Enfeksiyonlu kistlerde, doktor kist kanalını da açabilir. Bu işlem, kist kanalının genişlemesini ve akıntının boşalmasını sağlar.
Enfeksiyonsuz kistlerde, doktor kist kanalını açmayı veya kist dokusunu çıkarmak için cerrahi işlem önerebilir.
Bartholin Kistinden Korunma
Bartholin kistinden tamamen korunmak mümkün değildir. Ancak, aşağıdaki önlemler kist oluşum riskini azaltmaya yardımcı olabilir:
- Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmak
- Vajina girişini tahriş etmemek
- Vajina temizliğini dikkatli yapmak
- Düzenli olarak jinekolojik muayene yaptırmak
Bartholin Kisti Komplikasyonları
Bartholin kistleri, genellikle herhangi bir komplikasyona neden olmaz. Ancak, aşağıdaki komplikasyonlar görülebilir:
- Kist patlaması
- Kist enfeksiyonunun tekrarlaması
- Kist dokusunun kanserleşmesi
Kist patlaması, genellikle ani ve şiddetli ağrıya neden olur. Ağrı, birkaç saat içinde azalır. Kist patladıktan sonra, doktor kist boşluğunu boşaltabilir.
Kist enfeksiyonu tekrarlayabilir. Enfeksiyon tekrarladığında, doktor antibiyotik tedavisi önerebilir.
Kist dokusunun kanserleşmesi çok nadir görülen bir komplikasyondur. Ancak, risk faktörü taşıyan kadınlarda bu komplikasyon daha sık görülebilir. Risk faktörleri arasında, 50 yaşın üzerinde olmak, HIV enfeksiyonu ve bağışıklık sisteminin baskılanması yer alır.
Sonuç olarak, Bartholin kistleri, vajina girişinde oluşan içi sıvı dolu şişliklerdir. Kistler genellikle küçüktür ve kendiliğinden kaybolur. Ancak, büyük kistlerde veya enfeksiyonlu kistlerde tedavi gereklidir. Tedavi, antibiyotik tedavisi, kist kanalının açılması veya cerrahi işlem olabilir.