Bâtınilik Nedir?
Bâtınilik, İslam dininde Kur’an ayetlerinin görünür anlamlarının dışında, daha derinde gerçek anlamları bulunduğu inancı, ayetleri buna göre yorumlayan akıma verilen addır. Bu düşünceyi benimseyen kişiye de Bâtınî denir.
Bâtınilik, İslam’ın ortaya çıkışından kısa bir süre sonra ortaya çıkmış bir düşünce akımıdır. Bu akımın ilk temsilcileri, İslam’ın temel öğretilerini, özellikle de Kur’an’ı daha derinlemesine anlamak ve yorumlamak isteyen kişilerdi. Onlara göre, Kur’an’ın görünür anlamları, sadece basit bir anlatım olmaktan ibaretti. Kur’an’ın gerçek anlamı, ancak bu görünür anlamların arkasındaki gizli anlamları keşfederek anlaşılabilirdi.
Bâtınîlik, İslam’ın farklı mezheplerinde farklı şekillerde ortaya çıkmıştır. Ancak, bu akımın tüm temsilcileri için ortak olan bazı temel inançlar vardır. Bu inançlardan bazıları şunlardır:
- Kur’an’ın görünür anlamları, sadece basit bir anlatım olmaktan ibarettir. Kur’an’ın gerçek anlamı, ancak bu görünür anlamların arkasındaki gizli anlamları keşfederek anlaşılabilir.
- Bu gizli anlamlar, sadece özel bir eğitim ve yetkinliğe sahip kişiler tarafından anlaşılabilir.
- Bu gizli anlamlar, genellikle felsefi, tasavvufi veya mistik bir karaktere sahiptir.
Bâtınilik, İslam dünyasında uzun yıllar boyunca önemli bir akım olmuştur. Bu akım, özellikle Orta Asya ve Anadolu’da önemli bir yayılım göstermiştir. Bâtınilik, İslam dünyasında farklı siyasi ve dini hareketlere de ilham kaynağı olmuştur.
Bâtınîliğin Tarihçesi
Bâtınilik, İslam’ın ortaya çıkışından kısa bir süre sonra ortaya çıkmış bir düşünce akımıdır. Bu akımın ilk temsilcileri, İslam’ın temel öğretilerini, özellikle de Kur’an’ı daha derinlemesine anlamak ve yorumlamak isteyen kişilerdi.
Bâtınilik, İslam’ın farklı mezheplerinde farklı şekillerde ortaya çıkmıştır. Ancak, bu akımın tüm temsilcileri için ortak olan bazı temel inançlar vardır. Bu inançlardan bazıları şunlardır:
- Kur’an’ın görünür anlamları, sadece basit bir anlatım olmaktan ibarettir. Kur’an’ın gerçek anlamı, ancak bu görünür anlamların arkasındaki gizli anlamları keşfederek anlaşılabilir.
- Bu gizli anlamlar, sadece özel bir eğitim ve yetkinliğe sahip kişiler tarafından anlaşılabilir.
- Bu gizli anlamlar, genellikle felsefi, tasavvufi veya mistik bir karaktere sahiptir.
Bâtınilik, İslam dünyasında uzun yıllar boyunca önemli bir akım olmuştur. Bu akım, özellikle Orta Asya ve Anadolu’da önemli bir yayılım göstermiştir. Bâtınilik, İslam dünyasında farklı siyasi ve dini hareketlere de ilham kaynağı olmuştur.
Bâtınîliğin Temel İnançları
Bâtınilik, İslam’ın temel öğretilerine ilişkin bazı farklı inançlara sahiptir. Bu inançlardan bazıları şunlardır:
- Kur’an’ın iki anlamı vardır: Bâtınîler, Kur’an’ın iki anlamı olduğunu savunurlar. Bu anlamlardan biri, Kur’an’ın görünür anlamıdır. Bu anlam, herkes tarafından anlaşılabilir basit bir anlatımdır. Diğer anlam ise, Kur’an’ın gizli anlamıdır. Bu anlam, ancak özel bir eğitim ve yetkinliğe sahip kişiler tarafından anlaşılabilir.
- Gizli anlam, görünür anlamın üstündedir: Bâtınîler, gizli anlamın görünür anlamın üstünde olduğuna inanırlar. Onlara göre, Kur’an’ın gerçek anlamı, ancak gizli anlamları keşfederek anlaşılabilir.
- Gizli anlamlar, felsefi, tasavvufi veya mistik bir karaktere sahiptir: Bâtınîler, gizli anlamların genellikle felsefi, tasavvufi veya mistik bir karaktere sahip olduğuna inanırlar. Onlara göre, Kur’an’ın gerçek anlamı, bu tür anlamları içermektedir.
Bâtınîliğin Felsefesi
Bâtınîlik, İslam’ın temel öğretilerine ilişkin bazı felsefi inançlara da sahiptir. Bu inançlardan bazıları şunlardır:
- Varlık, bir dizi mertebeden oluşur: Bâtınîler, varlığın bir dizi mertebeden oluştuğuna inanırlar. Bu mertebelerin en üstünde, Allah vardır. Allah’tan