Bilinçli Taksir Nedir?

Bilinçli Taksir Nedir?

Bilinçli taksir, failin öngördüğü neticeyi istememesine rağmen, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davrandığı için fiilin işlenmesidir. Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 22. maddesinin üçüncü fıkrasında, “Kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın, neticenin meydana gelmesi halinde bilinçli taksir vardır; bu halde taksirli suça ilişkin ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.” şeklinde tanımlanmıştır.

Bilinçli taksirde, fail neticeyi öngörmektedir. Ancak, bu neticeyi istememektedir. Yani, fail neticenin gerçekleşmesini arzu etmemektedir. Ancak, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması nedeniyle neticenin gerçekleşmesi olasıdır.

Bilinçli taksirin unsurları şunlardır:

• Failin öngörmesi: Fail, öngörülebilir bir neticeyi öngöremelidir. Bu netice, failin fiili ile meydana gelmelidir.
• Failin istememesi: Fail, neticeyi istememelidir. Yani, neticenin gerçekleşmesini arzu etmemelidir.
• Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık: Fail, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmalıdır. Bu, failin, neticenin gerçekleşmesini önlemek için gerekli tedbirleri almaması anlamına gelir.

Bilinçli Taksirin Örnekleri

Bilinçli taksirin örnekleri şunlardır:

• Bir sürücü, hız limitini aşarak seyir halindeyken, bir yayaya çarpar ve ölümüne neden olur. Sürücü, neticeyi öngörmüştür. Yani, hız limitini aşmasının bir kazaya neden olabileceğini bilmiştir. Ancak, bu neticeyi istememiştir. Yani, yayanın ölümüne neden olmasını arzu etmemiştir. Sürücü, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmıştır. Yani, hız limitini aşması, neticenin gerçekleşmesini önlemek için gerekli tedbiri almaması anlamına gelir.
• Bir işçi, işyerinde güvenlik önlemlerini almadığı için bir kazaya neden olur ve bir arkadaşının yaralanmasına neden olur. İşçi, neticeyi öngörmüştür. Yani, güvenlik önlemlerini almaması bir kazaya neden olabileceğini bilmiştir. Ancak, bu neticeyi istememiştir. Yani, arkadaşının yaralanmasına neden olmasını arzu etmemiştir. İşçi, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmıştır. Yani, güvenlik önlemlerini almaması, neticenin gerçekleşmesini önlemek için gerekli tedbiri almaması anlamına gelir.

Bilinçli Taksirin Cezai Sonuçları

Bilinçli taksir, taksirli suçlarda cezanın belirlenmesinde dikkate alınan bir unsurdur. TCK’nın 22. maddesinin üçüncü fıkrasına göre, bilinçli taksir halinde, taksirli suça ilişkin ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.

Örneğin, hız limitini aşarak seyir halindeki bir sürücü, bir yayaya çarparak ölümüne neden olursa, bu eyleme ilişkin ceza, bilinçli taksir nedeniyle üçte birden yarısına kadar artırılır.

Bilinçli Taksirin Olası Kasttan Farkı

Bilinçli taksir ile olası kast, taksirli suçlarda cezanın belirlenmesinde dikkate alınan iki farklı unsurdur. Bilinçli taksir ile olası kast arasındaki temel fark, failin neticeyi öngörmesidir.

Bilinçli taksir halinde, fail neticeyi öngörmektedir. Ancak, bu neticeyi istememektedir. Olası kast halinde ise, fail neticeyi öngörmemektedir. Ancak, neticenin gerçekleşme olasılığını kabul etmektedir.

Örneğin, bir sürücü, hız limitini aşarak seyir halindeyken, bir yayaya çarpma olasılığını kabul eder. Ancak, bu olasılığı gerçekçi olarak değerlendirmez. Bu durumda, sürücü olası kast hükümlerine göre sorumlu tutulur.

Sonuç

Bilinçli taksir, failin öngördüğü neticeyi istememesine rağmen, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davrandığı için fiilin işlenmesidir. Bilinçli taksir, taksirli suçlarda cezanın belirlenmesinde dikkate alınan bir unsurdur. Bilinçli taksir ile olası kast arasındaki temel fark, failin neticeyi öngörmesidir.