Derin Ven Trombozu Nedir?
Derin ven trombozu (DVT), vücuttaki derin bir vende (toplar damarda) meydana gelen kan pıhtısıdır. Bu pıhtılar, kanın akışını engelleyebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
DVT genellikle bacaklarda görülür, ancak kollar veya nadir durumlarda vücudun diğer bölgelerinde de ortaya çıkabilir. Bacaklardaki DVT, femoral ven (kalçadan uyluk bölgesine kadar uzanan toplar damar) ve popliteal ven (diz altındaki toplar damar) gibi büyük toplar damarlarda daha sık görülür.
DVT’nin Nedenleri
DVT’nin nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır, ancak aşağıdaki faktörler riski artırabilir:
- Hareketsiz kalma: DVT’nin en yaygın nedeni, uzun süre hareketsiz kalmadır. Bu, uzun süre ameliyat, hastanede yatma veya seyahat gibi durumlarda ortaya çıkabilir.
- Travma: Vücudun bir bölümünün yaralanması, damar duvarını tahrip ederek DVT riskini artırabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, kanın pıhtılaşmasını artırabilir. Bu ilaçlar arasında doğum kontrol hapları, östrojen içeren ilaçlar ve bazı kemoterapi ilaçları bulunur.
- Kalıtsal faktörler: Bazı kalıtsal hastalıklar, kanın pıhtılaşmasını artırabilir.
- Diğer sağlık sorunları: Bazı sağlık sorunları, DVT riskini artırabilir. Bu hastalıklar arasında obezite, kalp hastalığı, kanser ve bazı otoimmün hastalıklar bulunur.
DVT’nin Belirtileri
DVT’nin belirtileri genellikle hafiftir ve fark edilmeyebilir. Ancak, aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Bacak ağrısı: DVT’nin en yaygın belirtisidir. Ağrı, genellikle bacaktaki bir bölgede başlar ve hareketle artar.
- Bacak şişliği: Bacaktaki şişlik, özellikle ayak bileği ve ayak çevresinde belirgindir.
- Bacaktaki kızarıklık: Bacaktaki cilt, kırmızı veya mor renkte olabilir.
- Bacaktaki sıcaklık artışı: Bacaktaki cilt, normalden daha sıcak hissedilebilir.
DVT’nin Komplikasyonları
DVT’nin en ciddi komplikasyonu, pıhtının kopması ve kan dolaşımına katılması sonucu akciğer embolisi (PE) gelişmesidir. PE, akciğere giden kan akışını engelleyen ve ölümcül olabilen bir durumdur.
DVT’nin diğer komplikasyonları arasında aşağıdakiler bulunur:
- Derin ven trombozu rekürrensi (tekrarlama): DVT geçiren kişilerde, tekrar DVT geçirme riski artar.
- Lenfödem: DVT, lenfatik sisteme zarar vererek lenfödem (lenf sıvısının birikmesi) gelişmesine neden olabilir.
- Tromboembolizm: DVT, vücudun diğer bölgelerindeki toplardamarlarda da pıhtı oluşumuna neden olabilir.
DVT’nin Tanısı
DVT’nin tanısı için doktorunuz öncelikle fizik muayene yapacaktır. Muayenede, bacaktaki ağrı, şişlik, kızarıklık ve sıcaklık artışı gibi belirtileri değerlendirecektir.
DVT’nin tanısını kesinleştirmek için aşağıdaki testler yapılabilir:
- Doppler ultrasonografi: Bu test, toplardamarlardaki kan akışını görüntülemek için kullanılır.
- Venografi: Bu test, toplardamarlara boya verilerek görüntüleme yapılır.
- MR venografi: Bu test, manyetik rezonans görüntüleme (MR) kullanılarak toplardamarlar görüntülenir.
DVT’nin Tedavisi
DVT’nin tedavisi, pıhtının boyutuna ve risk faktörlerine göre değişir.
- Küçük pıhtılar: Küçük pıhtılar genellikle kendiliğinden çözülebilir. Bu durumlarda, doktorunuz yatak istirahati, bacak egzersizleri ve ağrı kesici ilaçlar önerebilir.
- Büyük pıhtılar: Büyük pıhtılar, kan sulandırıcı ilaçlar ile tedavi edilir. Bu ilaçlar, pıhtının büyümesini ve kopmasını önlemeye yardımcı olur.
DVT’nin Önlenmesi
DVT’nin önlenmesi için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Hareketsiz kalmanın süresini azaltın. Uzun süre hareketsiz kalmanız gerekiyorsa, bacaklarınızı hareket ettirmeyi unutmayın.
- Kilo kontrolünü sağlayın. Obezite, DVT riskini artırır.
- Sigara içmeyi