Deyim Anlam Nedir?
Deyim, birden fazla kelimenin bir araya gelerek oluşturduğu ve tek başına kullanıldığında farklı bir anlam ifade eden kalıplaşmış söz öbeğidir. Deyimler, günlük konuşma dilinde sıklıkla kullanılır ve genellikle mecaz anlam taşır.
Deyimlerin anlamları, içinde yer alan kelimelerin anlamlarından farklıdır. Örneğin, “ayakkabı bağı çözülmek” deyimi, gerçek anlamda ayakkabı bağının çözülmesi anlamına gelmez. Bu deyim, bir kişinin dikkatsiz veya beceriksiz olması anlamında kullanılır.
Deyimler, bir dilin zenginliğini ve çeşitliliğini gösterir. Ayrıca, bir dilin kültürünü ve tarihini yansıtır. Deyimler, bir toplumun ortak değerlerini, inançlarını ve geleneklerini ifade eder.
Deyimlerin Özellikleri
- Deyimler, birden fazla kelimeden oluşur.
- Deyimler, kalıplaşmış söz öbekleridir.
- Deyimler, tek başına kullanıldığında farklı bir anlam ifade eder.
- Deyimler, genellikle mecaz anlam taşır.
- Deyimler, bir dilin zenginliğini ve çeşitliliğini gösterir.
- Deyimler, bir dilin kültürünü ve tarihini yansıtır.
- Deyimler, bir toplumun ortak değerlerini, inançlarını ve geleneklerini ifade eder.
Deyimlerin Kullanımı
Deyimler, günlük konuşma dilinde sıklıkla kullanılır. Deyimler, bir konuşmayı daha canlı ve etkili hale getirir. Ayrıca, deyimler, bir düşünceyi veya duyguyu daha kısa ve öz bir şekilde ifade etmeyi sağlar.
Deyimler, edebiyatta da sıklıkla kullanılır. Yazarlar, deyimleri kullanarak metinlerine renk ve canlılık katarlar. Ayrıca, deyimler, yazarların düşüncelerini ve duygularını daha etkili bir şekilde ifade etmelerine yardımcı olur.
Deyim Örnekleri
- Ayağını yorganına göre uzatmak: Gelirine göre harcama yapmak.
- Atı alan Üsküdar’ı geçti: İş işten geçti.
- Balık baştan kokar: Bir kurumun veya topluluğun başındaki kişi kötü ise, altındakiler de kötü olur.
- Bir elin nesi var, iki elin sesi var: Birlikte çalışmak, tek başına çalışmaktan daha iyidir.
- Can çıkmayınca huy çıkmaz: Bir kişinin kötü huyları, ölünceye kadar devam eder.
- Çalıyı dolaşma, ağacı kes: Dolaylı yoldan gitme, doğrudan hedefe git.
- Damlaya damlaya göl olur: Az az da olsa, sürekli biriktirilen şeyler sonunda büyük bir yekûn tutar.
- El elin eşeğini türkü çağırarak arar: Başkasının işini kendi işi gibi sahiplenmek.
- Gözden ırak, gönülden ırak: Birbirini görmeyen kişiler, birbirlerini unutur.
- İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batırmak: Başkalarının hatalarını eleştirirken, kendi hatalarını görmezden gelmek.
- İşleyen demir ışıldar: Çalışan kişi, başarılı olur.
- Kazan kaldırınca kapağı düşer: Bir sırrı saklamaya çalışan kişi, sonunda onu açığa vurur.
- Kötü söz sahibine aittir: Başkasına söylenen kötü söz, aslında söyleyeni yansıtır.
- Laf olsun torba dolsun: Boş konuşmak.
- Mal canın yongasıdır: Mal, can kadar değerlidir.
- Nazara gelmek: Başkalarının kıskançlığına uğramak.
- Önce can, sonra canan: Can sağlığı, her şeyden önemlidir.
- Parayı veren düdüğü çalar: Parayı veren kişi, istediğini yaptırır.
- Sabır acıdır, meyvesi tatlıdır: Sabırlı olmak zordur, ancak sonunda karşılığını alırsınız.
- Su akar, taş kalır: Zaman geçer, ancak bazı şeyler değişmez.
- Üç günlük dünya: Dünya, çok kısa bir süreliğine yaşanacak bir yerdir.
- Yalancının mumu yatsıya kadar yanar: Yalan söyleyen kişi, sonunda yakalanır.
- Yaşlı başlı: Yaşlı ve deneyimli.
- Yumurta kapıya dayanmak: Bir şeyin çok yakın olmak.
- Zaman her şeyin ilacıdır: Zamanla, her şey unutulur ve geçer.