Endüljans Nedir?
Endüljans, Hıristiyanlıkta, işlenen günahlardan dolayı dünyada çekilecek cezanın belirli şartlar karşılığında kilise tarafından affedilmesi anlamında kullanılan terimdir. Latince indulgentiadan gelen (İng. ve Fr. indulgence) bir kelime olup sözlük anlamı “bağışlama”dır.
Endüljans uygulaması, ilk olarak 11. yüzyılda ortaya çıkmış ve 13. yüzyılda Papa III. Innocentius tarafından yaygınlaştırılmıştır. Bu uygulamaya göre, kilise, belirli bir eylemi gerçekleştiren kişilere, işledikleri günahların cezasını tamamen veya kısmen bağışlayabiliyordu.
Endüljans uygulaması, Hıristiyanlıkta önemli bir rol oynamıştır. Bu uygulama, insanların günahlarından kurtulmak için kiliseye olan bağlılığını artırmış ve kilisenin maddi gelirini de önemli ölçüde artırmıştır.
Endüljans Türleri
Endüljanslar, iki ana kategoriye ayrılabilir:
- Külli endüljans: Bu tür endüljans, işlenen tüm günahların cezasını tamamen bağışlar.
- Kısmi endüljans: Bu tür endüljans, işlenen günahların cezasını kısmen bağışlar.
Endüljanslar, ayrıca, uygulanma şekline göre de iki ana kategoriye ayrılabilir:
- Spesifik endüljans: Bu tür endüljans, belirli bir eylemi gerçekleştiren kişilere verilir. Örneğin, bir kiliseyi ziyaret eden veya bir hacca giden kişilere verilen endüljanslar bu kategoriye girer.
- Genel endüljans: Bu tür endüljans, belirli bir süre için geçerlidir ve herhangi bir eylemi gerçekleştirmeden elde edilebilir. Örneğin, bir savaş veya salgın hastalık gibi bir felaketin ardından verilen endüljanslar bu kategoriye girer.
Endüljansların Uygulanması
Endüljansların uygulanması için, öncelikle kilisenin bir endüljans belgesi çıkarması gerekir. Bu belgede, endüljansın türü, kapsamı ve şartları belirtilir.
Endüljans belgesi, bir papaz tarafından okunur ve endüljanstan yararlanmak isteyen kişilere duyurulur. Bu kişiler, endüljansın şartlarını yerine getirdikten sonra, endüljanstan yararlanmış olurlar.
Endüljansların şartlarını yerine getirmek, genellikle belirli bir eylemi gerçekleştirmeyi veya belirli bir miktarda para bağışlamayı içerir. Örneğin, bir kiliseyi ziyaret etmek, bir hacca gitmek, bir hayır kurumuna bağış yapmak veya bir dini törene katılmak, endüljans şartlarını yerine getirmenin yolları arasında sayılabilir.
Endüljansların Tartışmaları
Endüljans uygulaması, Hıristiyanlıkta önemli tartışmalara neden olmuştur. Bazıları, endüljans uygulamasının, günahlardan kurtulmanın kolay bir yolu olduğunu ve insanların günahlarını ciddiye almamasını sağladığını savunmuştur. Diğerleri ise, endüljans uygulamasının, insanların günahlarından tövbe etmesine ve kiliseye olan bağlılığını artırmasına yardımcı olduğunu savunmuştur.
Endüljans uygulaması, özellikle 16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılan Protestan Reformu sırasında önemli bir tartışma konusu olmuştur. Luther, endüljans uygulamasının, kilisenin otoritesini ve günah anlayışının yanlış olduğunu savunmuştur.
Endüljans Uygulamasının Sonu
Endüljans uygulaması, 20. yüzyılda giderek azalmış ve günümüzde Katolik Kilisesi tarafından artık yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bununla birlikte, bazı kiliselerde, hala belirli durumlarda endüljans uygulamasına devam edilmektedir.
Endüljans Uygulamasının Etkileri
Endüljans uygulaması, Hıristiyanlığın gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu uygulama, insanların günahlarından kurtulmak için kiliseye olan bağlılığını artırmış ve kilisenin maddi gelirini de önemli ölçüde artırmıştır.
Endüljans uygulaması, aynı zamanda, Hıristiyanlıkta önemli tartışmalara da neden olmuştur. Bu tartışmalar, özellikle 16. yüzyılda Protestan Reformu’nun başlamasına önemli katkı sağlamıştır.
Endüljans Uygulamasının Bugünkü Anlamları
Endüljans uygulaması, günümüzde artık yaygın olarak kullanılmasa da, hala bazı anlamları taşımaktadır. Bu anlamlardan bazıları şunlardır:
- Kilisenin otoritesi: Endüljans uygulaması, kilisenin günahları bağışlama yetkisine sahip olduğunu göstermektedir.
- Günah anlayışı: Endüljans