Fil Hastalığı Nedir?

Fil Hastalığı Nedir?

Fil hastalığı, Wuchereria bancrofti ve Brugia malayi adlarındaki ipliksi solucanların neden olduğu, en çok tropikal bölgelerde görülen bir hastalıktır. Bazen lenf ödemi (lymphedema) için de “fil hastalığı” adı kullanılır.

Yuvarlak biçimli asalak solucanların üreme biçimleriyle bıraktığı larvaların, sivrisineklerle taşınması yoluyla insanlara geçmesi sonucunda başlangıç gösteren fil hastalığının en önemli özelliği; lenf damarlarını tıkayarak iltihaplanmaya yol açmasıdır.

Fil Hastalığının Etkeni

Fil hastalığının etkeni olan filarialar, mikroskopla görülebilen, ipliksi solucanlardır. Wuchereria bancrofti, Brugia malayi ve Brugia timori olmak üzere üç tür filaria vardır. Bu türlerden W. bancrofti, en yaygın filaria türüdür.

Filarialar, sivrisineklerin bedeninde çoğalırlar. Sivrisinekler, kan emmek için konağa yaklaştıklarında, filaria larvalarını konağın kan dolaşımına bırakırlar. Larvalar, kan dolaşımı yoluyla tüm vücuda yayılırlar ve lenf damarlarına yerleşirler.

Fil Hastalığının Bulaşa Yolları

Fil hastalığının bulaş yolu, sivrisineklerdir. Sivrisinekler, kan emmek için konağa yaklaştıklarında, filaria larvalarını konağın kan dolaşımına bırakırlar. Larvalar, kan dolaşımı yoluyla tüm vücuda yayılırlar ve lenf damarlarına yerleşirler.

Fil hastalığının bulaşması için, sivrisineklerin filaria larvalarını taşıyor olması gerekir. Bu nedenle, fil hastalığı riskinin yüksek olduğu bölgelerde, sivrisineklerden korunmak önemlidir.

Fil Hastalığının Belirtileri

Fil hastalığının belirtileri, hastalığın evresine göre değişiklik gösterir.

Gizli Fil Hastalığı

Hastalığın ilk evresinde, herhangi bir belirti görülmeyebilir. Bu dönemde, sadece kan testlerinde filarialara rastlanabilir.

Ödem Dönemi

Hastalığın ilerleyen evrelerinde, lenf damarlarında tıkanmaya bağlı olarak ödem meydana gelir. Ödem, genellikle kol ve bacaklarda görülür. Ödemli bölgelerde, cilt kalınlaşır, renk koyulaşır ve çatlaklar oluşur.

Elefantiyazis

Ödemin ilerlemesi sonucunda, etkilenen bölgelerde kalıcı büyüme ve şekil bozukluğu meydana gelir. Bu duruma elefantiyazis adı verilir.

Elefantiyazis, genellikle kollarda ve bacaklarda görülür. Ancak, genital organlarda, göğüslerde ve yüz bölgesinde de elefantiyazis görülebilir.

Fil Hastalığının Tedavisi

Fil hastalığının tedavisinde, antiparaziter ilaçlar kullanılır. Antiparaziter ilaçlar, filariaların büyümesini ve çoğalmasını durdurarak hastalığın ilerlemesini önler.

Fil hastalığının tedavisinde kullanılan antiparaziter ilaçlar, genellikle 12 ay boyunca kullanılır. Tedavi sırasında, hastaların düzenli olarak kan testi yaptırması gerekir.

Fil Hastalığının Korunma Yolları

Fil hastalığının bulaşmasını önlemek için, aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Sivrisineklerden korunmak için, uzun kollu ve pantolonlu giysiler giymek, sivrisinek kovucu kullanmak ve sivrisineklerin üremesine engel olmak gerekir.
• Fil hastalığının yaygın olduğu bölgelere seyahat edecek kişilerin, seyahat öncesi ve sonrasında antiparaziter ilaç kullanması önerilir.

Fil Hastalığının Önemi

Fil hastalığı, önemli bir halk sağlığı sorunudur. Hastalık, özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaygındır.

Fil hastalığı, sosyal ve ekonomik sorunlara yol açabilir. Hastalığın tedavisi, uzun süreli ve pahalıdır. Ayrıca, hastalık, hastaların iş ve sosyal yaşamlarını olumsuz etkileyebilir.

Fil hastalığının önlenmesi için, yukarıda belirtilen önlemlerin alınması önemlidir.

Fil Hastalığının Tedavisinde Kullanılan İlaçlar

Fil hastalığının tedavisinde kullanılan antiparaziter ilaçlar, şunlardır:

• Diethylcarbamazine (DEC)
• Ivermectin
• Albendazole
• Mebendazole

Bu ilaçlar, genellikle 12 ay boyunca kullanılır. Tedavi sırasında, hastaların düzenli olarak kan testi yaptırması gerekir.