Fissür Nedir?
Fissür, bir doku veya organın yüzeyinde oluşan yırtık veya çatlak anlamına gelir. Tıpta, fissür terimi genellikle anal bölgede oluşan çatlaklar için kullanılır. Bu çatlaklar, makat kanalının iç yüzeyinde, anüs ile kalın bağırsak arasında yer alır.
Anal Fissür (Makat Çatlağı) Nedir?
Anal fissür, makat kanalının iç yüzeyinde oluşan, genellikle uzunlamasına uzanan bir çatlaktır. Bu çatlaklar, genellikle bir santimetreden daha kısadır, ancak daha uzun da olabilirler. Anal fissürler, makat bölgesinde şiddetli ağrıya neden olur. Ağrı, dışkılama sırasında ve sonrasında hissedilir. Anal fissürler, genellikle tek taraflı olur, ancak her iki tarafta da görülebilir.
Anal Fissürün Nedenleri
Anal fissürün en yaygın nedeni, sert veya kuru dışkılamadır. Sert veya kuru dışkılama, makat kanalına aşırı baskı uygular ve bu da çatlağa neden olur. Anal fissürün diğer nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Kabızlık
- İshal
- Doğum yapmak
- Anüse yabancı cisim sokmak
- Anal bölgeye yapılan ameliyatlar
- Bazı hastalıklar, örneğin Crohn hastalığı veya ülseratif kolit
Anal Fissürün Belirtileri
Anal fissürün en yaygın belirtisi, dışkılama sırasında ve sonrasında hissedilen şiddetli ağrıdır. Ağrı, genellikle birkaç dakika sürer, ancak bazen daha uzun da sürebilir. Anal fissürün diğer belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Dışkıda kan görülmesi
- Makat bölgesinde kaşıntı
- Makat bölgesinde şişlik veya kızarıklık
- Dışkılama sırasında zorlanma
Anal Fissürün Tanısı
Anal fissürün tanısı, genellikle fizik muayene ile konulabilir. Doktor, makat bölgesini inceleyerek çatlağı görebilir. Ayrıca, dışkıda kan görülmesi durumunda, dışkıda kanama testi yapılabilir.
Anal Fissürün Tedavisi
Anal fissürün tedavisi, çatlağın boyutuna ve şiddetine göre değişir. Hafif vakalarda, tedaviye gerek olmayabilir ve çatlak kendiliğinden iyileşebilir. Ancak, ağrı ve kanama şiddetli ise, tedaviye ihtiyaç vardır.
Anal fissür tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
- Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri: Kabızlık ve ishalin önlenmesi, anal fissürün iyileşmesini hızlandırır. Bu nedenle, bol sıvı tüketmek, lifli gıdalar yemek ve düzenli olarak tuvalete çıkmak önemlidir.
- İlaç tedavisi: Doktorunuz, ağrı ve iltihabı azaltmak için krem, merhem veya fitil gibi ilaçlar reçete edebilir.
- Ameliyat: Anal fissür, ilaç tedavisine yanıt vermiyorsa, ameliyatla tedavi edilebilir. Ameliyat, çatlağın kesilerek iyileştirilmesini sağlar.
Anal Fissürün Komplikasyonları
Anal fissür, aşağıdaki komplikasyonlara neden olabilir:
- Anüs çevresindeki kasların kasılması (spazm): Bu durum, ağrıyı daha da şiddetlendirebilir.
- Anal fistül: Anal fissür, bazen anal fistüle neden olabilir. Anal fistül, anüs çevresinden deri yüzeyine kadar uzanan bir kanaldır.
- Anüs çevresindeki dokularda kalınlaşma (fibroz): Bu durum, ağrıyı ve dışkılama sırasındaki zorluğu artırabilir.
Anal Fissürün Önlenmesi
Anal fissürün önlenmesi için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
- Bol sıvı tüketin.
- Lifli gıdalar yiyin.
- Günde en az 2-3 kez tuvalete çıkın.
- Kabızlık veya ishal varsa, doktorunuza danışın.
Sonuç
Anal fissür, makat bölgesinde sık görülen bir rahatsızlıktır. Genellikle, ilaç tedavisi veya basit cerrahi müdahale ile tedavi edilebilir. Ancak, ağrı ve kanama şiddetli ise, bir doktora görünmeniz önemlidir.