Folat Düşüklüğü Nedir?
Folik asit, B9 vitamini olarak da bilinen suda çözünür bir vitamindir. Hücre büyümesi ve bölünmesi için gereklidir. DNA ve RNA sentezi, sinir sistemi gelişimi ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde rol oynar.
Folat eksikliği, vücudun ihtiyaç duyduğu folik asit miktarının alınmadığı durumda ortaya çıkan bir durumdur. Folik asit eksikliği, en yaygın vitamin eksikliklerinden biridir.
Folat Eksikliğinin Nedenleri
Folat eksikliğinin nedenleri şunlardır:
- Yetersiz beslenme: Folat açısından zengin besinlerin yeterince tüketilmemesi folit eksikliğine neden olabilir. Folat açısından zengin besinler arasında yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, meyveler ve tahıllar bulunur.
- Gebelik: Hamile kadınlarda folat ihtiyacı artar. Bu nedenle hamile kadınlarda folik asit eksikliği daha yaygındır.
- Alkolizm: Alkol tüketimi, folitin emilimini azaltabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, folitin emilimini veya kullanımını etkileyebilir. Bu ilaçlar arasında antikonvülsan ilaçlar, antibiyotikler ve bazı kemoterapi ilaçları bulunur.
- Sindirim sistemi hastalıkları: İnce bağırsak hastalıkları, folitin emilimini azaltabilir.
- Genetik faktörler: Bazı genetik mutasyonlar, folitin emilimini veya kullanımını etkileyebilir.
Folat Eksikliğinin Belirtileri
Folat eksikliğinin belirtileri genellikle hafiftir ve fark edilmeyebilir. Belirtiler şunlardır:
- Yorgunluk
- Zayıflık
- Baş dönmesi
- Solgun cilt
- Nefes darlığı
- Sinirlilik
- Dikkat dağınıklığı
- Konsantrasyon güçlüğü
Folat Eksikliğinin Tanısı
Folat eksikliği tanısı için kan testi yapılır. Kan testinde, kırmızı kan hücrelerinin boyutu ve şekli incelenir. Folik asit eksikliği olan kişilerde, kırmızı kan hücreleri anormal derecede büyüyebilir.
Folat Eksikliğinin Tedavisi
Folat eksikliği tedavisi, folit takviyesi ile yapılır. Folit takviyesi, oral olarak tablet, kapsül veya damla şeklinde alınabilir.
Folik asit eksikliği, erken dönemde tedavi edilirse genellikle kalıcı bir hasara neden olmaz. Ancak, tedavi edilmeyen folit eksikliği, aşağıdaki gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:
- Nöral tüp defekti: Hamile kadınlarda folit eksikliği, bebeğin nöral tüp defekti riskini artırabilir. Nöral tüp defekti, beynin ve omuriliğin gelişiminde meydana gelen bir kusurdur.
- Anemi: Folit eksikliği, anemiye neden olabilir. Anemi, kırmızı kan hücrelerinin azalması veya normalden daha küçük olması nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Anemi, yorgunluk, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi belirtilere neden olabilir.
- Kalp hastalığı: Folit eksikliği, kalp hastalığı riskini artırabilir.
- Alzheimer hastalığı: Folit eksikliği, Alzheimer hastalığı riskini artırabilir.
Folat Eksikliğinin Önlenmesi
Folat eksikliğinin önlenmesi için, folat açısından zengin besinler tüketmek önemlidir. Folat açısından zengin besinler arasında şunlar bulunur:
- Yeşil yapraklı sebzeler: Ispanak, lahana, brokoli, brüksel lahanası
- Baklagiller: Fasulye, mercimek, nohut
- Meyveler: Portakal, greyfurt, çilek, muz
- Tahıllar: Tam tahıllı ekmek, makarna, pirinç
Hamile kadınlar, folik asit takviyesi almalıdır. Folik asit takviyesi, hamileliğin ilk 12 haftasında alınmalıdır.
**Sonuç olarak, folit eksikliği, vücudun ihtiyaç duyduğu folik asit miktarının alınmadığı bir durumdur. Folit eksikliği, yorgunluk, zayıflık, baş dönmesi, solgun cilt, nefes darlığı ve sinirlilik gibi belirtilere neden olabilir. Folit eksikliği, erken dönemde tedavi edilirse genellikle kalıcı bir hasara neden olmaz. Ancak, tedavi edilmeyen folit eksikliği, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Folit eksikliğinin önlenmesi için, fol