Hacer-ül Esved Nedir?
Hacer-ül Esved, Arapça’da “siyah taş” anlamına gelir. Mekke’de bulunan Kâbe’nin güneydoğu köşesinde yer alan ve Müslümanlarca kutsal sayılan bir taştır. Hac sırasında hacılar tavaf ederken her bir dönüşte bu taşı selamlar, el sürer veya öperler.
Tarihi
Hacer-ül Esved’in tarihçesi oldukça eskidir. İslâm öncesi Arabistan’da da kutsal sayılan bir taştı. Bazı rivayetlere göre, Adem ve Havva’nın cennetten getirdiği, bazı rivayetlere göre ise İbrahim ve İsmail’in inşa ettiği Kâbe’nin temellerini atarken kullandıkları bir taştır.
Hacer-ül Esved’in siyahlaşmasının hikmeti hakkında çeşitli rivayetler vardır. Bir rivayete göre, Âdem ve Havva’nın cennetten çıkarken bu taşla karşılaştıkları ve siyahlığından dolayı utandıkları için yüzlerini kapattıkları için siyahlaşmış olduğu söylenir. Bir başka rivayete göre ise, İbrahim ve İsmail Kâbe’yi inşa ederken bu taştan bir parçayı şeytan çalmak istemiş, ancak taş siyahlaşmış ve şeytan onu tutamamıştır.
Hacer-ül Esved’in Önemi
Hacer-ül Esved, Müslümanlar için çok önemli bir yere sahiptir. Hac sırasında tavafın başlangıç noktasıdır. Hacılar Hacer-ül Esved’i selamlayarak, el sürerek veya öperek ihramlarını tamamlarlar. Hacer-ül Esved’in Müslümanlar için önemini gösteren bazı hadisleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Hz. Peygamber (s.a.v.): “Hacer-ül Esved’i öpmek, Allah’a yakınlaştırır.”
- Hz. Peygamber (s.a.v.): “Hacer-ül Esved’i öpmek, Allah’ın rahmetine vesile olur.”
- Hz. Peygamber (s.a.v.): “Hacer-ül Esved, cennet bahçelerinden bir bahçedir.”
Hacer-ül Esved’in Fiziksel Özellikleri
Hacer-ül Esved, siyah renkli, oval bir taştır. Yaklaşık 50 santimetre çapında ve 15 santimetre yüksekliğindedir. Taşın ağırlığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Bazı kaynaklarda 300 kilogram, bazı kaynaklarda ise 500 kilogram olduğu belirtilmektedir.
Hacer-ül Esved, zaman zaman çeşitli olaylar nedeniyle parçalanmıştır. İlk olarak 683 yılında Emeviler döneminde bir depremde parçalanmıştır. Daha sonra 1050 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey, Hacer-ül Esved’i tamir ettirmiştir. 1630 yılında ise Osmanlı Padişahı II. Murat, Hacer-ül Esved’i tekrar tamir ettirmiştir.
Hacer-ül Esved’in Günümüzdeki Durumu
Günümüzde Hacer-ül Esved, 1630 yılında yapılan tamirat sırasında olduğu gibi 16 parçadan oluşmaktadır. Bu parçalar, gümüş bir çerçeve içinde birleştirilmiştir. Hacer-ül Esved’in orijinal şeklinin nasıl olduğu kesin olarak bilinmemektedir.
Hacer-ül Esved’in Kutsallığının Hikmeti
Hacer-ül Esved’in Müslümanlar için kutsal olmasının birtakım hikmetleri olduğu söylenebilir. Bu hikmetlerden bazıları şunlardır:
- Hacer-ül Esved, Müslümanların ortak bir değeridir. Tüm Müslümanlar, Hacer-ül Esved’i selamlayarak ve el sürerek veya öperek ortak bir duygu ve inançta birleşirler.
- Hacer-ül Esved, Müslümanların Kâbe’ye olan bağlılığını ve saygısını simgeler.
- Hacer-ül Esved, Müslümanların Allah’a olan yakınlığını ve bağlılığını hatırlatır.
Sonuç
Hacer-ül Esved, Müslümanlar için çok önemli bir yere sahip olan kutsal bir taştır. Hac sırasında tavafın başlangıç noktası olan Hacer-ül Esved, Müslümanların ortak bir değeri, bağlılık ve saygısının simgesidir.