Haşere Nedir?
Haşere, insanlara ve hayvanlara zarar veren, besinlerimizi yok eden, binalarımıza, yapılarımıza, kısacası ürettiğimiz malzemelere zarar veren, insanlarla her türlü rekabete giren böceklere haşere denir.
Haşere kelimesi Arapça kökenlidir ve “küçük hayvan” anlamına gelir. Türkçede böcek, yılan, çıyan, akrep gibi küçük hayvanları tanımlamak için kullanılır.
Haşerelerin Sınıflandırılması
Haşereler, farklı şekil ve boyutlarda olsalar da, bazı ortak özelliklere sahiptirler. Bu özelliklerden bazıları şunlardır:
- Vücutları eklemlidir.
- Kanatları olabilir veya olmayabilir.
- Çoğu tür yumurta ile çoğalır.
- Hızlı bir şekilde üreyebilirler.
Haşereler, sınıflandırılırken farklı kriterlere göre gruplandırılabilirler. En yaygın sınıflandırma, haşerelerin omurgalı veya omurgasız olmasına göre yapılır. Haşereler, omurgasız hayvanlardır ve bu nedenle omurgaları yoktur.
Haşereler, ayrıca morfolojik özelliklerine göre de sınıflandırılabilirler. Bu sınıflandırmaya göre, haşereler şu şekilde gruplandırılabilir:
- Böcekler (Insecta): Haşerelerin en büyük grubunu oluşturan böcekler, altı bacaklı, kanatlı veya kanatsız olabilen hayvanlardır.
- Akrepler (Arachnida): Sekiz bacaklı, eklembacaklı hayvanlardır.
- Örümcekler (Araneae): Sekiz bacaklı, eklembacaklı hayvanlardır.
- Çıyan (Chilopoda): Uzun, ince bir gövdeye ve çok sayıda bacaklara sahip eklembacaklı hayvanlardır.
- Kırkayak (Diplopoda): Uzun, ince bir gövdeye ve çok sayıda bacaklara sahip eklembacaklı hayvanlardır.
- Bitler (Phthiraptera): Kan emici böceklerdir.
- Pireler (Siphonaptera): Kan emici böceklerdir.
- Hamamböceği (Blattodea): Kanatlı veya kanatsız olabilen böceklerdir.
- Tahtakurusu (Cimex lectularius): Kan emici böceklerdir.
Haşerelerin Zararları
Haşereler, insanlara ve hayvanlara çeşitli şekillerde zarar verebilirler. Bu zararlar şunlardır:
- Sağlık sorunları: Haşereler, çeşitli hastalıkları insanlara ve hayvanlara bulaştırabilirler. Örneğin, sıtma, veba, tifüs, kolera, Lyme hastalığı gibi hastalıkların etkenleri haşerelerdir.
- Maliyet: Haşereler, besinlere, malzemelere ve binalara zarar vererek maddi kayıplara neden olabilirler. Örneğin, hamamböcekleri, besinleri kirleterek gıda zehirlenmelerine neden olabilirler. Karıncalar, binalarda ve yapılarda tahribata yol açabilirler.
- Rahatsızlık: Haşereler, ısırmak, sokmak, gürültü yapmak gibi davranışlarıyla insanlara rahatsızlık verebilirler. Örneğin, sinekler, ısırmak ve rahatsız edici sesler çıkarmak yoluyla insanlara rahatsızlık verebilirler.
Haşere Kontrolü
Haşerelerin neden olduğu zararları önlemek veya azaltmak için haşere kontrolü yapılır. Haşere kontrolü, kimyasal veya biyolojik yöntemler kullanılarak yapılabilir.
Kimyasal yöntemler: Kimyasal yöntemler, haşereleri öldürmek veya kontrol etmek için kullanılan ilaçlardır. Kimyasal yöntemler, haşerelerin hızlı bir şekilde yok edilmesini sağlar. Ancak, kimyasalların insanlara ve çevreye zarar verebileceği unutulmamalıdır.
Biyolojik yöntemler: Biyolojik yöntemler, haşerelerin doğal düşmanlarını kullanarak haşere popülasyonunu kontrol etmeyi amaçlar. Biyolojik yöntemler, çevreye zararsız ve sürdürülebilir bir yöntemdir.
Haşerelere Karşı Alınacak Önlemler
Haşerelerin neden olduğu zararları önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- Evinizi ve işyerinizi temiz tutun. Haşereler, temiz yerlerde daha az bulunabilirler.
- Yiyeceklerinizi ve çöplerinizi kapalı tutun. Haşereler, yiyecek ve çöplerden beslenirler.
- Haşere girişlerini önleyin. Pencere ve kapılarınızın açıklıklarını kapatın.
- Haşere ilaçlama yaptırın. Haşere popülasyonunu kontrol etmek