Hemoraji Nedir?
Hemoraji, canlı bir organizmada kanın kalp ve damar boşluğu dışına çıkmasıdır. Damar bütünlüğünün bozulmasıyla birlikte kan, damardan dışarı sızar ve vücut boşluklarına veya çevre dokulara yayılabilir. Hemoraji, iç kanama veya dış kanama olarak iki şekilde sınıflandırılabilir.
İç Kanama
İç kanama, kanın damar içinden vücut boşluklarına veya çevre dokulara yayılmasıdır. İç kanamalar, genellikle travma veya yaralanma sonucu oluşur. Ancak, bazı hastalıklar da iç kanamaya neden olabilir. Örneğin, mide ülseri, böbrek taşı, akciğer kanseri gibi hastalıklar iç kanamaya yol açabilir.
İç kanama, kanamanın olduğu yere göre farklı isimler alır. Örneğin, beyin içindeki kanamaya intraserebral kanama, karın içindeki kanamaya intraabdominal kanama, akciğer içindeki kanamaya intrapulmoner kanama denir.
Dış Kanama
Dış kanama, kanın damardan dışarı akmasıdır. Dış kanama genellikle yaralanma veya travma sonucu oluşur. Ancak, bazı hastalıklar da dış kanamaya neden olabilir. Örneğin, diş eti kanaması, burun kanaması, adet kanaması gibi durumlar dış kanama olarak kabul edilir.
Dış kanama, kanın aktığı yere göre farklı isimler alır. Örneğin, burun kanamasına epistaksis, diş eti kanamasına gingivit, adet kanamasına menstrüasyon denir.
Hemoraji Çeşitleri
Hemorajiler, kanın aktığı yere, kanama miktarına ve kanın akış hızına göre farklı şekilde sınıflandırılabilir.
Kanama Yerine Göre Hemorajiler
- İç kanama: Kanamanın damar içinden vücut boşluklarına veya çevre dokulara yayılmasıdır.
- Dış kanama: Kanamanın damardan dışarı akmasıdır.
Kanama Miktarına Göre Hemorajiler
- Hafif kanama: Kan kaybının az olduğu kanamalardır.
- Orta dereceli kanama: Kan kaybının orta düzeyde olduğu kanamalardır.
- Ağır kanama: Kan kaybının fazla olduğu kanamalardır.
Kan Akışı Hızına Göre Hemorajiler
- Arterial kanama: Kalpten gelen kanın aktığı damarlardan olan arteriyel damarlardan kaynaklanan kanamadır. Bu kanamalarda kan parlak kırmızı renktedir ve fışkırır şekilde akar.
- Venöz kanama: Kalbe dönen kanın aktığı damarlardan olan venöz damarlardan kaynaklanan kanamadır. Bu kanamalarda kan koyu kırmızı renktedir ve sürekli akar.
- Kapiller kanama: En küçük kan damarları olan kılcal damarlardan kaynaklanan kanamadır. Bu kanamalarda kan yavaşça sızar.
Hemoraji Nedenleri
Hemorajilerin nedenleri çok çeşitlidir. En yaygın nedenleri şunlardır:
- Travma veya yaralanma: Hemorajilerin en yaygın nedenidir. Kazalar, düşmeler, silah yaralanmaları gibi travmatik olaylar kanamalara neden olabilir.
- Kan damarlarının hastalıkları: Damar duvarlarında oluşan hasar veya bozukluklar kanamalara neden olabilir. Örneğin, arter sertliği, anevrizma, varis gibi hastalıklar kanamalara yol açabilir.
- Kan hastalıkları: Kan damarlarının yapısını veya işlevini etkileyen kan hastalıkları da kanamalara neden olabilir. Örneğin, hemofili, trombositopeni gibi hastalıklar kanamalara yol açabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar kanamaya neden olabilir. Örneğin, kan sulandırıcı ilaçlar, antikoagülanlar, aspirin gibi ilaçlar kanama riskini artırabilir.
- Kanser: Kanserli tümörler kan damarlarını zedeleyebilir ve kanamaya neden olabilir.
Hemoraji Belirtileri
Hemorajilerin belirtileri kanama miktarına ve kanama yerinin vücudun hangi bölgesinde olduğuna bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, kanama belirtileri şunlardır:
- Kanama bölgesinde ağrı
- Kanama bölgesinde şişlik
- Kanama bölgesinde morarma
- Kanama
Hemoraji Tedavisi
Hemoraji tedavisi, kanama miktarına, kanama yerine ve kanama nedenine bağlı olarak değişir. Hafif kanamalarda genellikle tıbbi