Hiperglisemi Nedir?
Hiperglisemi, kan şekerinin normalin üzerinde olması durumudur. Açlık kan şekeri 100 mg/dL’nin üzerinde veya tokluk kan şekeri 140 mg/dL’nin üzerinde ise hiperglisemi olarak kabul edilir.
Hipergliseminin Nedenleri
Hipergliseminin en yaygın nedeni diyabettir. Diyabette, pankreas yeterli miktarda insülin üretemez veya üretilen insülin vücut tarafından etkili bir şekilde kullanılamaz. İnsülin, kan şekerinin hücrelere girmesine yardımcı olan bir hormondur. İnsülin eksikliği veya insülin direnci, kan şekerinin yükselmesine neden olur.
Hipergliseminin diğer nedenleri arasında şunlar bulunur:
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, örneğin kortikosteroidler, kan şekerini yükseltebilir.
- Hormonal bozukluklar: Tiroid bezi hastalıkları, böbrek üstü bezi hastalıkları ve Cushing sendromu gibi hormonal bozukluklar, kan şekerini yükseltebilir.
- Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, örneğin grip ve sepsis, kan şekerini yükseltebilir.
- Stres: Stres, kan şekerini yükseltebilir.
- Hamilelik: Hamilelikte, kan şekeri seviyesi yükselebilir.
- Bazı kanser türleri: Bazı kanser türleri, kan şekerini yükseltebilir.
Hipergliseminin Belirtileri
Hipergliseminin belirtileri genellikle yavaş yavaş gelişir ve şunlardır:
- Sık idrara çıkma
- Ağız kuruluğu
- Çok su içme ihtiyacı
- Halsizlik, yorgunluk
- Cİltte kuruluk ve kaşıntı
- Bulanık görme
- Açılan yaraların yavaş iyileşmesi
- Nefes almada güçlük
- İdrarda şeker ve keton çıkması
Hipergliseminin Komplikasyonları
Hiperglisemi, ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar arasında şunlar bulunur:
- Diyabet ketoasidozu: Diyabet ketoasidozu, kandaki keton seviyelerinin tehlikeli bir şekilde yükseldiği bir durumdur. Bu durum, koma ve hatta ölüme neden olabilir.
- Hiperosmolar hiperglisemik nonketotik sendrom (HHNS): HHNS, kan şekerinin çok yüksek olduğu ve keton seviyelerinin düşük olduğu bir durumdur. Bu durum, koma ve hatta ölüme neden olabilir.
- Diyabetik retinopati: Diyabetik retinopati, göz retinasında hasara neden olan bir durumdur. Bu durum, görme kaybına yol açabilir.
- Diyabetik nöropati: Diyabetik nöropati, sinirlerde hasara neden olan bir durumdur. Bu durum, his kaybına, ağrıya ve diğer nörolojik sorunlara yol açabilir.
- Diyabetik nefropati: Diyabetik nefropati, böbreklerde hasara neden olan bir durumdur. Bu durum, böbrek yetmezliğine yol açabilir.
- Diyabetik ayak: Diyabetik ayak, ayaklarda hasara neden olan bir durumdur. Bu durum, ülserlere, enfeksiyonlara ve hatta ampütasyona yol açabilir.
Hiperglisemi Tedavisi
Hipergliseminin tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Diyabet nedeniyle oluşan hipergliseminin tedavisinde, insülin, oral antidiyabetik ilaçlar veya diyet ve egzersiz gibi yöntemler kullanılabilir.
Hiperglisemi tedavisinde amaç, kan şekerini normal seviyelere düşürmektir. Kan şekeri seviyesi normal seviyelerde tutulursa, komplikasyon riski azalır.
Hiperglisemiyi Önlemek
Hiperglisemiyi önlemek için, diyabet riskini azaltmak önemlidir. Diyabet riskini azaltmak için şunlar yapılabilir:
- Sağlıklı bir diyet uygulamak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Sağlıklı bir kiloyu korumak
- Sigara içmemek
- Alkol tüketimini sınırlamak
Sonuç
Hiperglisemi, kan şekerinin normalin üzerinde olması durumudur. Diyabet nedeniyle oluşan hiperglisemi, ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Hiperglisemiyi önlemek için, diyabet riskini azaltmak önemlidir.