Hipokalsemi Nedir?
Hipokalsemi, kandaki kalsiyum seviyelerinin normalin altına düştüğü bir durumdur. Normal kan kalsiyum seviyeleri, 8,8 ila 10,2 mg/dL (2,1 ila 2,6 mmol/L) arasındadır. Hipokalsemi, bu seviyelerin 8,8 mg/dL’nin (2,1 mmol/L) altına düştüğü anlamına gelir.
Kalsiyum, vücut için önemli bir mineraldir. Kemiklerin ve dişlerin oluşumu, sinir fonksiyonu, kas kasılması ve kan pıhtılaşması için gereklidir. Hipokalsemi, bu önemli işlevlerin bozulmasına neden olabilir.
Hipokalsemi Nedenleri
Hipokalsemiye neden olabilecek birçok faktör vardır. En yaygın nedenler şunlardır:
- D vitamini eksikliği: D vitamini, bağırsaklardan kalsiyum emilimini sağlayan bir hormondur. D vitamini eksikliği, kalsiyum emilimini azaltarak hipokalsemiye neden olabilir.
- Paratiroid bezi hastalığı: Paratiroid bezleri, kandaki kalsiyum seviyelerini düzenleyen hormonlar üretir. Paratiroid bezi hastalığı, paratiroid bezlerinin yeterince hormon üretmemesine veya aşırı hormon üretmesine neden olabilir. Bu, hipokalsemiye neden olabilir.
- Böbrek hastalığı: Böbrekler, kandan kalsiyumu atmaktan sorumludur. Böbrek hastalığı, böbreklerin kalsiyum atılımını azaltarak hipokalsemiye neden olabilir.
- Karaciğer hastalığı: Karaciğer, kalsiyumun vücutta taşınmasına yardımcı olan proteinler üretir. Karaciğer hastalığı, bu proteinlerin üretimini azaltarak hipokalsemiye neden olabilir.
- Gastrointestinal hastalıklar: Gastrointestinal hastalıklar, kalsiyumun emilimini azaltarak hipokalsemiye neden olabilir. Bu hastalıklar arasında çölyak hastalığı, Crohn hastalığı ve ülseratif kolit yer alır.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, kalsiyum emilimini azaltarak veya kalsiyumun vücuttan atılımını artırarak hipokalsemiye neden olabilir. Bu ilaçlara örnek olarak, diüretikler, aminoglikozid antibiyotikler ve bazı kemoterapi ilaçları yer alır.
- Diğer nedenler: Hipokalsemiye neden olabilecek diğer nedenler arasında endokrin bozukluklar, kan kanserleri ve bazı kalıtsal hastalıklar yer alır.
Hipokalsemi Belirtileri
Hipokalsemi belirtileri, kalsiyum seviyelerinin ne kadar düşük olduğuna bağlı olarak değişir. Hafif hipokalsemi genellikle hiçbir belirtiye neden olmaz. Ancak, daha şiddetli hipokalsemi, aşağıdaki belirtilere neden olabilir:
- Kas krampları ve kasılmalar
- Nörolojik semptomlar: Halsizlik, yorgunluk, uyuşukluk, zihin bulanıklığı, depresyon, hafıza sorunları, psikoz
- Kalp ritim bozuklukları
- Kusma ve ishal
- Tat alma bozuklukları
- Diş hassasiyeti
- Kramplar
Hipokalsemi Teşhisi
Hipokalsemi tanısı, kan kalsiyum seviyelerinin ölçülmesiyle konulur. Kan kalsiyum seviyeleri, bir kan testi ile ölçülür.
Hipokalsemiyi teşhis etmek için doktorunuz, kan kalsiyum seviyelerinin yanı sıra, kan fosfor seviyelerini, D vitamini seviyelerini ve diğer kan testlerini de isteyebilir.
Hipokalsemi Tedavisi
Hipokalsemi tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir.
- D vitamini eksikliği durumunda, D vitamini takviyesi verilebilir.
- Paratiroid bezi hastalığı durumunda, paratiroid bezi ameliyatı veya ilaç tedavisi gerekebilir.
- Böbrek hastalığı durumunda, böbrek fonksiyonlarını destekleyen tedaviler verilebilir.
- Karaciğer hastalığı durumunda, karaciğer fonksiyonlarını destekleyen tedaviler verilebilir.
- Gastrointestinal hastalıklar durumunda, altta yatan hastalığın tedavisine yönelik tedaviler verilebilir.
- İlaçlar nedeniyle oluşan hipokalsemide, ilaç tedavisinin değiştirilmesi gerekebilir.
Hipokalsemiyi Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Hipokalsemiyi önlemek için, aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
- D vitamini açısından zengin besinler tüketin. D vitamini açısından zengin besinler arasında somon, ton balığı, uskumru, karaciğer, yumurta sarısı ve süt