Isbn Nedir?

ISBN Nedir?

ISBN, Uluslararası Standart Kitap Numarası (International Standard Book Number) anlamına gelir. Kitap, broşür, harita, müzik albümü, ses kaydı, elektronik kitap gibi basılı veya elektronik olarak yayınlanan her türlü bilgi materyaline verilen benzersiz bir tanımlama numarasıdır.

ISBN, 1970 yılında Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından geliştirilmiştir. Amaç, kitap numaralarını standardize etmek ve böylece dünyanın her yerindeki kütüphaneler, kitapçılar ve diğer bilgi kurumları tarafından daha kolay tanımlanabilmesini sağlamaktır.

ISBN, 10 veya 13 basamaktan oluşur. 10 basamaklı ISBN, 1970’den 2007’ye kadar kullanılmıştır. 13 basamaklı ISBN ise 2007’den beri kullanılmaktadır.

10 Basamaklı ISBN

10 basamaklı ISBN, aşağıdaki formattadır:

978-XXXX-XXXXX-X

• İlk üç basamak, yayıncının ülke kodunu belirtir. Örneğin, Türkiye için 978-975’tir.
• Dördüncü ve beşinci basamaklar, yayıncının ISBN kodunu belirtir.
• Altıncı ve yedinci basamaklar, kitabı tanımlayan öğeyi belirtir. Örneğin, ciltli bir kitap için 00’dır.
• Sekizinci ve dokuzuncu basamaklar, baskı sayısını belirtir.
• Onuncu basamak, kontrol basamağıdır.

13 Basamaklı ISBN

13 basamaklı ISBN, aşağıdaki formattadır:

978-3-XXXXXXXX-X

• İlk üç basamak, yayıncının ülke kodunu belirtir.
• Dördüncü basamak, yayıncının ISBN kodunu belirtir.
• Beşinci ve altıncı basamaklar, yayınevinin adı veya kısaltması ile ilgilidir.
• Yedinci ve sekizinci basamaklar, kitabı tanımlayan öğeyi belirtir. Örneğin, ciltli bir kitap için 00’dır.
• Dokuzuncu ve onuncu basamaklar, baskı sayısını belirtir.
• On birinci ve on ikinci basamaklar, yayıncının ISBN kodunu kontrol eder.
• On üçüncü basamak, kontrol basamağıdır.

ISBN’in Amaçları

ISBN’in başlıca amaçları şunlardır:

• Kitap numaralarını standardize etmek ve böylece dünyanın her yerindeki kütüphaneler, kitapçılar ve diğer bilgi kurumları tarafından daha kolay tanımlanabilmesini sağlamak.
• Kitapların pazarlamasını ve dağıtımını kolaylaştırmak.
• Kitapların telif haklarını korumak.

ISBN’in Kullanım Alanları

ISBN, aşağıdaki alanlarda yaygın olarak kullanılır:

• Kütüphaneler: Kütüphaneler, ISBN numaralarını kullanarak kitapları kataloglamak ve takip etmek için kullanır.
• Kitapçılar: Kitapçılar, ISBN numaralarını kullanarak kitapları stoklamak ve satışı takip etmek için kullanır.
• Yayıncılar: Yayıncılar, ISBN numaralarını kullanarak kitaplarını pazarlamak ve dağıtmak için kullanır.
• Telif hakkı sahipleri: Telif hakkı sahipleri, ISBN numaralarını kullanarak kitaplarının telif haklarını korumak için kullanır.

ISBN’in Alınması

ISBN almak için, yayıncının ulusal ISBN ajansına başvurması gerekir. Türkiye’de ISBN ajansı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’dür.

ISBN başvurusu için, yayıncının aşağıdaki bilgileri sağlaması gerekir:

• Yayıncının adı ve adresi
• Kitabın başlığı
• Kitabın yazarları veya editörleri
• Kitabın yayın tarihi
• Kitabın dili
• Kitabın formatı (ciltli, broşür, vb.)

ISBN başvurusu, genellikle birkaç hafta içinde sonuçlanır. ISBN numarası, yayıncı tarafından kitapta ve diğer pazarlama materyallerinde kullanılabilir.

ISBN’in Faydaları

ISBN’in birçok faydası vardır. Bunların başlıcaları şunlardır:

• Kitap numaralarını standardize ederek, dünyanın her yerindeki kütüphaneler, kitapçılar ve diğer bilgi kurumları tarafından daha kolay tanımlanabilmesini sağlar. Bu, kitapların bulunmasını ve erişimini kolaylaştırır.
• Kitapların pazarlamasını ve dağıtımını kolaylaştırır. Örneğin, ISBN numaraları, kitapların çevrimiçi olarak satılmasını ve sipariş edilmesini kolaylaştırır.
• Kitapların telif haklarını koruma