ISSN Nedir?
ISSN, Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası anlamına gelen İngilizce International Standard Serial Number kelimelerinin kısaltmasıdır. ISSN, belirli bir süreli yayın için oluşturulan ve süreli yayının adına bağlı 2 küme ve 8 haneden oluşan uluslararası bir numaralama sistemidir.
ISSN, süreli yayınları tanımlamak, sınıflandırmak ve izlemek için kullanılır. Süreli yayınlar, belirli aralıklarla yayınlanan ve yeni içerikler içeren yayınlar olarak tanımlanabilir. Dergiler, gazeteler, yıllık raporlar, fihristler ve elektronik yayınlar gibi yayınlar süreli yayın olarak kabul edilir.
ISSN, bir süreli yayına benzersiz bir kimlik kazandırır. Bu sayede, bir süreli yayın başka bir yayından kolayca ayırt edilebilir. ISSN, süreli yayınların kütüphanelerde, veri tabanlarında ve diğer bilgi kaynaklarında doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlar.
ISSN’nin Tarihçesi
ISSN, 1970’lerin başlarında, seri yayınlar için kısa, benzersiz ve belirsiz bir tanımlama koduna duyulan ihtiyacı karşılamak amacıyla Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından geliştirilmiştir. İlk ISSN, 1975 yılında “International Organization for Standardization” adlı dergiye tahsis edilmiştir.
ISSN, günümüzde dünyanın her yerinde kullanılan yaygın bir numaralama sistemidir. ISSN’nin kayıtlı olduğu kuruluş, Fransa’nın Paris kentinde bulunan ISSN Uluslararası Merkezi‘dir.
ISSN’nin Yapısı
ISSN, 13 haneden oluşur. Bu hanelerin ilk 7’si, yayın türünü ve yayıncının ülkesini temsil eder. Son 6 hane ise, yayıncının verdiği ve ISSN Uluslararası Merkezi tarafından onaylanan benzersiz bir koddur.
ISSN’nin ilk 7 hanesi, aşağıdaki şekildedir:
- İlk 3 hane: Yayın türünü temsil eder. Örneğin, “002” dergileri, “014” yıllık raporları, “035” fihristleri ve “133” elektronik yayınları temsil eder.
- Dördüncü hane: Yayıncının ülkesini temsil eder. Örneğin, “0” Türkiye’yi, “1” Amerika Birleşik Devletleri’ni ve “3” Almanya’yı temsil eder.
- Son 3 hane: Yayıncının verdiği ve ISSN Uluslararası Merkezi tarafından onaylanan benzersiz bir koddur.
ISSN’nin Kullanım Alanları
ISSN, süreli yayınları tanımlamak, sınıflandırmak ve izlemek için kullanılır. ISSN’nin kullanım alanları aşağıdaki gibidir:
- Kütüphaneler: Kütüphaneler, koleksiyonlarındaki süreli yayınları tanımlamak için ISSN kullanır. Bu sayede, kütüphaneciler, süreli yayınları doğru bir şekilde bulabilir ve hizmet verebilir.
- Veri tabanları: Veri tabanları, süreli yayınları indekslemek için ISSN kullanır. Bu sayede, kullanıcılar, ilgi duydukları süreli yayınları kolayca bulabilir.
- Araştırma: Araştırmacılar, çalışmalarında kullandıkları süreli yayınları tanımlamak için ISSN kullanır. Bu sayede, araştırmacılar, çalışmalarında kullandıkları süreli yayınların güvenilirliğini ve geçerliliğini kontrol edebilir.
ISSN Nasıl Alınır?
ISSN, süreli yayınların yayıncıları tarafından alınır. ISSN almak için, yayıncıların ISSN Uluslararası Merkezi’ne başvurması gerekir.
ISSN başvurusu için, yayıncının aşağıdaki bilgileri sağlaması gerekir:
- Yayıncının adı ve adresi
- Yayın türünü temsil eden 3 haneli kod
- Yayıncının ülkesini temsil eden 1 haneli kod
- Yayıncının verdiği 6 haneli benzersiz kod
ISSN Uluslararası Merkezi, başvuruyu inceledikten sonra, yayıncıya ISSN numarası verir.
ISSN’nin Avantajları
ISSN’nin aşağıdaki gibi avantajları vardır:
- Süreli yayınları benzersiz bir şekilde tanımlar.
- Süreli yayınları sınıflandırmayı ve izlemeyi kolaylaştırır.
- Süreli yayınların kütüphanelerde, veri tabanlarında ve diğer bilgi kaynaklarında doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlar.
Sonuç
ISSN, süreli yayınları tanımlamak, sınıflandırmak ve izlemek için kullanılan önemli bir numaralama sistemidir. ISSN, süreli yayınların kütüphanelerde, veri tabanlarında ve diğer bilgi kaynaklarında doğru bir şekilde tanımlanmasını sağlayarak, kullanıcıların bu yayınlara erişimini ve kullanımını kolaylaştırır.